Studia Waweliana (2.1993)

21. Środkowa kondygnacja tabernakulum w kościele Mariackim w Krakowie (fot. J. Langda)

otaczających go aniołków wykazują pewne zbież-
ności z przedstawieniami aniołów w kamienicy
Szołayskich. Warto tu jeszcze odnotować, że za-
równo na reliefach z Trójcą Św. i z Matką Bo-
ską, jak i na płaskorzeźbach aniołów występuje
takie samo prostokątne wycięcie szat pod szyją
(fig. 26, lOa) 48.

Podstawowe znaczenie ma tu jednak tematy-
ka reliefu. Trójca Św. z emanującym promienie
Bogiem Ojcem i Gołębicą Ducha Św., oświeca-
jącą krzyż ukazany poniżej, najściślej wiążą się

z tabernakulum i Eucharystią 49. Modlitwa eucha-
rystyczna (epikleza konsekracyjna) zawiera prze-
cież takie m. in. słowa:

Quaesumus igitur Domine,

ut idem Spiritus Sanctus

haec munera sanctificare dignetur,

ut Corpus et Sanguis fiant

Domini nostri Jesu Christi.

Hipotezę o przynależności reliefu do naszego
tabernakulum uwiarygodni porównanie z relie-

48 Zob. też relief z Matką Boską w otoczeniu
uskrzydlonych główek aniołków we wnęce nagrobka
bpa Gamrata w katedrze wawelskiej z lat 1545—1547,
udokumentowanego źródłowo jako dzieło Padovana {Ka-
talog zabytków..., 4, 1: Wawel, s. 95, il. 634). Relief ten
zdaje się wykazywać jeszcze więcej podobieństw styli-
stycznych do reliefu z Trójcą Sw. niż relief wnęki na-
grobka Tomickiego.

49 „Eucharystia —■ sakrament sakramentów objawia
Trójcę Świętą" — zob. Wieczerza mistyczna, wstęp
H. Paprockiego, Warszawa 1988, s. 31 nn.; K.
J o u r n e t, Msza święta — obecność ofiary krzyżowej,

Poznań—Warszawa 1959, s. 226; A. L. Szafrański,
Teologia liturgii eucharystycznej, Lublin 1974, s. 38, 48
nn. i passim. Zob. też H. de Lubac, Katolicyzm. Spo-
łeczne aspekty dogmatu, przeł. M. Stokowska, Kraków
1985, s. 70, gdzie cytowany jest m. in. ważny tekst o
Eucharystii św. Fulgencjusza z Ruspe: Jedność przez
Trójcę. Do najsłynniejszych przedstawień Trójcy Sw. w
kontekście Eucharystii należy Dysputa o Najświętszym
Sakramencie Rafaela w Stanza delia Segnatura — zob.
H. Pfeiffer, Zur Ikonografie von Rafaels Disputa,
Roma 1975, passim, fig. 8.

70