Studia Waweliana (4.1995)

1. Narodziny Chrystusa, Zamek Królewski na Wawelu, Oddział w Pieskowej Skale

(fot. S. Michta)

nościąj formy nad płaskimi reliefami o tylko nieznacz-
nym skontrastowaniu światła i cienia. Szczególnie przy
większym oddaleniu widza od ołtarza, ekspresja reliefów
w zupełności zanika [...] Z pomocą przyjść tu musiała
barwa, podkreślająca kontrasty i zakrywająca zarazem
niedoskonałości roboty [...]. Bez pomalowania figury nie
mają szansy sprostać krytycznemu wejrzeniu a całość robi
wrażenie surowe, niewykończone. Skrzydła w Blaubeu-
ren wykazują daleko posunięty współudział malarstwa -
postacie i ich najbliższe otoczenie [...] to relief o malo-
wanym tle, które urzeka widza szerokim pejzażem

: M. Schuette, Der schwabische Sc/mitzaltar, Strassburg
1907, s. 48-50 (Studien zur deutschen Kunstgeschichte 91).

z wysoko poprowadzoną linią horyzontu, pozostawiają-
cym tylko wąski pas złocenia zdobionego wystawnym da-
masceńskim wzorem”'.

Przeszło pół wieku po Schuette, gdy dokonano już,
w zasadniczych zarysach, atrybucyjnego pogrupowania i
datowania większości południowoniemieckich nastaw
szafiastych, Walter Paatz, w klasycznym podręczniku
historii późnogotyckiej sztuki ołtarzowej napisał, w kon-
tekście Blaubeuren: „Korpusowi o architektonicznej,
subtelnie ornamentalnej, pogłębionej przestrzennie struk-
turze, o figurach naturalnej wielkości, statycznych, peł-
noplastycznych, podporządkowana jest dyskretnie [...]
poprzez zmniejszenie wolumenu i skali, para skrzydeł [...]
Płaski relief przechodzi nieznacznie w subtelnie malowa-