DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.2443#0709
(£neid03
o»
•vKs 'V**-<-
mreqyebantetsthoebeHoTralanostquid etia sequentcs
louis allocuriones manifestius indtc nr. m Quis met*
CSuasicautchosquicontra troianossuntraut nos quisa
uet Troianisisequi arma.i.beliu gerere:quoddec!arar:cum
dicit;laceiTere ferru. n Fermcp Uuessere.S.n ferro selaces
sere.C.Lacessereser.i.puocarearmacosadpugna. o Ne
ac,te'S-nolite beDow tepora poccupare:et bn (atisfactr vxa
ricuphibitione.S!gnisicataacbelli5punic5secudu:qnHa
nibalingressusicaUa:apudcannasvicnapuIij omue pplK
^^m^^^^^^^^^^^^^^M Romani deleuiccxcracii.
Sydereasntedem:tcnas'vnde arduus omnest Cipu?dUe7«SdoCbe£pu?
r* r\ , i i -t^ r * i r » - nicointelligtcunquoHa*
Caixrac|!dardaniduaspectat:tK)puloK^Iatios# "
siS Considunt tcclis bi'patentibus;incipitipse;
scrium et omnia pancTuntutrstgmentu cst postridie qs gei
staesttamatroxpugnalouemcii vaiiadeorii studiacer
neret:uloru velu i senatu conuocaire.Certamen aut sumu
tjstendirurmcervenerc.<%runonem:quia volenti eofcstere
sn iralia xnej.i^cupienti sesespe.-ulaciont dari viro forci Ve*
iiiis.i.amorseriTdiuiuarumillirauet.IunoatJt queestcyp9
ambitionis &cupjd;catis reruterrenarsrsummopeaduerii
sarut- b SydereaJnsede.S.inastriferu circuluinoii eni
omnescirculi astriferiTunt.sedsoIussupenor.C. Syderea;
lacHeam mtellrgicrqu e pe*
ne tora fides esTrna 3C \i pj
vniucrsu coelu stelle spar*
sjsinttrlmea parte qua
sreci galaxiamos vi5 Ia#
teadicimusplures stellg
coaceruats sunt:'ynde ab
illarucandoienomen""'
mbal ipenu Romanum
vehementer asssixit.
q, 0;im<S.qnc$.
sumpf't:ViaautIac*ccam
icer esiead " ' '"" **~
ecc fabufe^^^^^^^^
Est via sublimis celo ma
niscsta sereno Laclea not
jn^nhabetcandore nota
bilis ipsorvnde iccrcst sit'
pcns ad magni tecta to
natib.Rcgaltmq? domu.
hocaupoontemere singi
tur.na vt ostedir albert*
magn^.stclla lou plcriiqj
circalatflesm versatur.
c Terras vn ar.om.S-vt
it\ prio Et la finis e.ci.ar.
s. Despi«es mareveliuo»
Jumterrasq? laccntes.
d Castracfi dsr.aspe.po
pu.la.S poft^generalitacc
ctaest:vtomnes terraevi Tum certareodns:tum resrapuiUelicebit:
dens canar ecu castra«» - ' • > -A,
jana. e Bipatentibus; Fsuncimitercxplacitumleti copomte fcedus»
K nhvsic^d-iat^nam'coe# . . «-ti*;»- • *■ r
lttmpat«abo«u:&!oc- IupTJiterhecpauas.-atnpnveiiusaurea contra
casu.Est aat sermo Enni pauca referC.
anu [tratftus ab hosti^ * y p
>Jg££&1SS2S£ OpaterohommGdmumqjsternapotestas:
apcnislntclligimus. % B^r^^^^^^^^^^^^^^^
s" Calcols ma.S.Orationis i^iushocagittntentsorvt ab
o*dl' rroianolji Iuno rtuocei:Q£ Quiana ennian9 scrmo c:
D.boclicolg.Omniu facitcausam:quoniasauorcIunonis
oes contra trcanos «rant.noiatim autc vxo^c sua carpcre
Voluic. g Sentcn iaver.D.OileditnodcccrcJ4kos mu
tariautVniustoscsle. h Vcrsarctro.S.mut.ta.vt quf te
genitorsetetiavertit. i Cettatjs.S.autcotra vos:. utco
pstiViaautlaclcam t*ta ,^^. ,*"'..
ssc ad regia iouis Po Cehcolejiiagii i cjuia nam lentenna vobis
ibulantur.hinc Oui. -™»* b „ vts ' ^l^^
Versa retro^tantucp animis certatis iniquis!
Abnueram bellostaliam concurrere teucris»'
Qugcotravetitu discordia^qs metus: authos^1
Ti.Mi*s J*fcrc I» Jto.**v*n
Authosarmasequi^serrumcp Iacessere suasit?
Aduenietiustumpugne^e^accersite^Kmpus;
p ■»;i(tKr ^ ^»<tf«i
Cum feracarthagoromanisarcibus olim
Exitium magnuratcf alpesimmittetapertas:
tramea sententia, k Abnuerabel*SvpiiibueraItaliac5
tra troianos bella suscipt re.Arqui m primo ait.Bellu igcs
gcre italia:Quoditasoluitur:autquiacu vnodeo:ve| dca
altterloquitur.vndeestin primo.Hictibt faborem qsi hec
te cura remordet.aliter vero cu omnibus diiavtilitatis cau
sa:,ppt.rremoucnda eorucotenuone.aurcerrequiaait in
pnmo.Ternacptransi.ru.hisubac jllltccni dixit seneaiita
liajcontrarutulostanruessepugnaturu.-nucautomnisest
italia insbclla comota lunonis inltincT:u:quod 6c aledo.p
misit.-vt fmitimas in bella [fera, rumonbus vrbes.5;-luuo
poHicua cst se magis esse fa clura: vt ego si qua super jfof
tunalabor5est:ipsarega:D.Abnucrabelloitahac6..Non
est contra id qd dixit 111 primo.Bellu ingens geret italia.nS
AencSdixitgesturubelluiniti.Iiarno itaham gestur5:cu
aStoes deos obiurgac.lunoneinsclenticrephcr.disven^au
te nacla eft tcpus icgruu querelis:quia vidit Iouc fauente
Troianis. 1 Quecorrave.di.S.(phibitionemea:c5r;1sicdi
xitveutn:vc'fOuo:vt cfcsiruantiiiimuscqui Sanesubcoi
inononc ornniQ dcotu maximc sola tagit Iunone:ciu9odia
t Alpes immitett a£.Si
emphasis est. Nonem di
xitperalpes immittet ex*
«rcira:sec! ipasalpesquas
patefecitnosibi tatn:scd
omnibus genbus:q' seciw
du C3*hone:(S; Liuiumy
murivicetuebantur itall
amrquas Hambal p9beli
la hyspani^que.xvii. an*
nis confecit:acecoVupit,[U
uenalis.Et motVm rupic
aceto:Denicp loca ipsa:c|
rupit apenninjalpes vo«
c anrut. • Rcs rapuis*
se Iicebit.S.darigat onem
exerccrerhoccft ptrforcia*
les bellu indkere.na ssnc*
mar tius cu viderct popui
lu Romantj ardente amo
t: be)loriJ:6V".pleniq9inser
rebella geuKus nullaius*
taextanterone:c^; exindc
perii-ala grauia aeari:mi<
sit ad gcnte equicutana:
ec accorpic iura forcialia:
P que bellu indicebat hoc
mo.sicut ctia de At^ani»
ret ,h'tLiuius nasiqiiho
i^i^i^i^i^i^i^i^M mmes:vcl ai.lia sb aliq
gcterapta eslent populo Romano cu fcecialibus.s.sac rd»
tibus:qusfeciendts focdcnbusprgsu t^pficiscebaturtiam
paterpatratusrec asi fines stans clara vocedicebat belli cau
sam.-cfcnolentihus res raptas restituere vel Kutstorei jniu*
rictrsdvTeiaciebathaltaiquertseracpugncprincipiii etiS
sc%cbatmorebellirescapce Clangatioauididaest;aut
adara vocercj vtebat paterpatrat*.aut Hito TH5 k^H"o i.
hoc est sortemS per btllica (orte inuadcbant sgros_h©sti£T*
Vnde<S:.k\HrovoJuoi.dicuturgrgce.quiruresortsuturbo
nadefuncli.C.Rapuisseliccbit NoniureIkebit:sederitvo
bisfacuitas:Iiceterh aliqsi ligntficaduridioincrTe.faculta*
te.aliqsi inesTe simplice facuttatc :fuit autovatio lous;: ma
iestati sugconueniens.Esttnim sobria:c\; sinepersuasionij
leiiocmus. t Placstum lctii s.S.Iuppitcrhecpsucis hai
bet psoratuc6sidcratione:vrsupenoribus p.son:s det breo
uiloquiu.econtra mfenoripotestari prol;xaorationevtaic
de venercAt non venus aurea cotta pauca tcfert.Ic? Did»
regina quasi pauas locuta est:vt tum breuiier Dido.
v Opater^ohominu.S.&tytanusicVcaUiusqui tliwna
tum matenas omnesde v*irgilioeltcuerut:6\:deforroauess
rutad c!icedivsum.*inexemploc6trouersiaR!hasduas po
sucrunttelocutioes dicentes vencie agcre cotroueriia statu
absoIutiuo:c5 dicit Iunoni:tu'causa tuisti periculoru his ga
bus italiam fata concesserat.Iunone aut vusiatu telariuo:
per que ostenditTroianos no sua causa laborare:sed vene
rJ,Opater.paccrgeneraliteracc:pc;iiontatuvi:iicr:*;nass
o»
•vKs 'V**-<-
mreqyebantetsthoebeHoTralanostquid etia sequentcs
louis allocuriones manifestius indtc nr. m Quis met*
CSuasicautchosquicontra troianossuntraut nos quisa
uet Troianisisequi arma.i.beliu gerere:quoddec!arar:cum
dicit;laceiTere ferru. n Fermcp Uuessere.S.n ferro selaces
sere.C.Lacessereser.i.puocarearmacosadpugna. o Ne
ac,te'S-nolite beDow tepora poccupare:et bn (atisfactr vxa
ricuphibitione.S!gnisicataacbelli5punic5secudu:qnHa
nibalingressusicaUa:apudcannasvicnapuIij omue pplK
^^m^^^^^^^^^^^^^^M Romani deleuiccxcracii.
Sydereasntedem:tcnas'vnde arduus omnest Cipu?dUe7«SdoCbe£pu?
r* r\ , i i -t^ r * i r » - nicointelligtcunquoHa*
Caixrac|!dardaniduaspectat:tK)puloK^Iatios# "
siS Considunt tcclis bi'patentibus;incipitipse;
scrium et omnia pancTuntutrstgmentu cst postridie qs gei
staesttamatroxpugnalouemcii vaiiadeorii studiacer
neret:uloru velu i senatu conuocaire.Certamen aut sumu
tjstendirurmcervenerc.<%runonem:quia volenti eofcstere
sn iralia xnej.i^cupienti sesespe.-ulaciont dari viro forci Ve*
iiiis.i.amorseriTdiuiuarumillirauet.IunoatJt queestcyp9
ambitionis &cupjd;catis reruterrenarsrsummopeaduerii
sarut- b SydereaJnsede.S.inastriferu circuluinoii eni
omnescirculi astriferiTunt.sedsoIussupenor.C. Syderea;
lacHeam mtellrgicrqu e pe*
ne tora fides esTrna 3C \i pj
vniucrsu coelu stelle spar*
sjsinttrlmea parte qua
sreci galaxiamos vi5 Ia#
teadicimusplures stellg
coaceruats sunt:'ynde ab
illarucandoienomen""'
mbal ipenu Romanum
vehementer asssixit.
q, 0;im<S.qnc$.
sumpf't:ViaautIac*ccam
icer esiead " ' '"" **~
ecc fabufe^^^^^^^^
Est via sublimis celo ma
niscsta sereno Laclea not
jn^nhabetcandore nota
bilis ipsorvnde iccrcst sit'
pcns ad magni tecta to
natib.Rcgaltmq? domu.
hocaupoontemere singi
tur.na vt ostedir albert*
magn^.stclla lou plcriiqj
circalatflesm versatur.
c Terras vn ar.om.S-vt
it\ prio Et la finis e.ci.ar.
s. Despi«es mareveliuo»
Jumterrasq? laccntes.
d Castracfi dsr.aspe.po
pu.la.S poft^generalitacc
ctaest:vtomnes terraevi Tum certareodns:tum resrapuiUelicebit:
dens canar ecu castra«» - ' • > -A,
jana. e Bipatentibus; Fsuncimitercxplacitumleti copomte fcedus»
K nhvsic^d-iat^nam'coe# . . «-ti*;»- • *■ r
lttmpat«abo«u:&!oc- IupTJiterhecpauas.-atnpnveiiusaurea contra
casu.Est aat sermo Enni pauca referC.
anu [tratftus ab hosti^ * y p
>Jg££&1SS2S£ OpaterohommGdmumqjsternapotestas:
apcnislntclligimus. % B^r^^^^^^^^^^^^^^^
s" Calcols ma.S.Orationis i^iushocagittntentsorvt ab
o*dl' rroianolji Iuno rtuocei:Q£ Quiana ennian9 scrmo c:
D.boclicolg.Omniu facitcausam:quoniasauorcIunonis
oes contra trcanos «rant.noiatim autc vxo^c sua carpcre
Voluic. g Sentcn iaver.D.OileditnodcccrcJ4kos mu
tariautVniustoscsle. h Vcrsarctro.S.mut.ta.vt quf te
genitorsetetiavertit. i Cettatjs.S.autcotra vos:. utco
pstiViaautlaclcam t*ta ,^^. ,*"'..
ssc ad regia iouis Po Cehcolejiiagii i cjuia nam lentenna vobis
ibulantur.hinc Oui. -™»* b „ vts ' ^l^^
Versa retro^tantucp animis certatis iniquis!
Abnueram bellostaliam concurrere teucris»'
Qugcotravetitu discordia^qs metus: authos^1
Ti.Mi*s J*fcrc I» Jto.**v*n
Authosarmasequi^serrumcp Iacessere suasit?
Aduenietiustumpugne^e^accersite^Kmpus;
p ■»;i(tKr ^ ^»<tf«i
Cum feracarthagoromanisarcibus olim
Exitium magnuratcf alpesimmittetapertas:
tramea sententia, k Abnuerabel*SvpiiibueraItaliac5
tra troianos bella suscipt re.Arqui m primo ait.Bellu igcs
gcre italia:Quoditasoluitur:autquiacu vnodeo:ve| dca
altterloquitur.vndeestin primo.Hictibt faborem qsi hec
te cura remordet.aliter vero cu omnibus diiavtilitatis cau
sa:,ppt.rremoucnda eorucotenuone.aurcerrequiaait in
pnmo.Ternacptransi.ru.hisubac jllltccni dixit seneaiita
liajcontrarutulostanruessepugnaturu.-nucautomnisest
italia insbclla comota lunonis inltincT:u:quod 6c aledo.p
misit.-vt fmitimas in bella [fera, rumonbus vrbes.5;-luuo
poHicua cst se magis esse fa clura: vt ego si qua super jfof
tunalabor5est:ipsarega:D.Abnucrabelloitahac6..Non
est contra id qd dixit 111 primo.Bellu ingens geret italia.nS
AencSdixitgesturubelluiniti.Iiarno itaham gestur5:cu
aStoes deos obiurgac.lunoneinsclenticrephcr.disven^au
te nacla eft tcpus icgruu querelis:quia vidit Iouc fauente
Troianis. 1 Quecorrave.di.S.(phibitionemea:c5r;1sicdi
xitveutn:vc'fOuo:vt cfcsiruantiiiimuscqui Sanesubcoi
inononc ornniQ dcotu maximc sola tagit Iunone:ciu9odia
t Alpes immitett a£.Si
emphasis est. Nonem di
xitperalpes immittet ex*
«rcira:sec! ipasalpesquas
patefecitnosibi tatn:scd
omnibus genbus:q' seciw
du C3*hone:(S; Liuiumy
murivicetuebantur itall
amrquas Hambal p9beli
la hyspani^que.xvii. an*
nis confecit:acecoVupit,[U
uenalis.Et motVm rupic
aceto:Denicp loca ipsa:c|
rupit apenninjalpes vo«
c anrut. • Rcs rapuis*
se Iicebit.S.darigat onem
exerccrerhoccft ptrforcia*
les bellu indkere.na ssnc*
mar tius cu viderct popui
lu Romantj ardente amo
t: be)loriJ:6V".pleniq9inser
rebella geuKus nullaius*
taextanterone:c^; exindc
perii-ala grauia aeari:mi<
sit ad gcnte equicutana:
ec accorpic iura forcialia:
P que bellu indicebat hoc
mo.sicut ctia de At^ani»
ret ,h'tLiuius nasiqiiho
i^i^i^i^i^i^i^i^M mmes:vcl ai.lia sb aliq
gcterapta eslent populo Romano cu fcecialibus.s.sac rd»
tibus:qusfeciendts focdcnbusprgsu t^pficiscebaturtiam
paterpatratusrec asi fines stans clara vocedicebat belli cau
sam.-cfcnolentihus res raptas restituere vel Kutstorei jniu*
rictrsdvTeiaciebathaltaiquertseracpugncprincipiii etiS
sc%cbatmorebellirescapce Clangatioauididaest;aut
adara vocercj vtebat paterpatrat*.aut Hito TH5 k^H"o i.
hoc est sortemS per btllica (orte inuadcbant sgros_h©sti£T*
Vnde<S:.k\HrovoJuoi.dicuturgrgce.quiruresortsuturbo
nadefuncli.C.Rapuisseliccbit NoniureIkebit:sederitvo
bisfacuitas:Iiceterh aliqsi ligntficaduridioincrTe.faculta*
te.aliqsi inesTe simplice facuttatc :fuit autovatio lous;: ma
iestati sugconueniens.Esttnim sobria:c\; sinepersuasionij
leiiocmus. t Placstum lctii s.S.Iuppitcrhecpsucis hai
bet psoratuc6sidcratione:vrsupenoribus p.son:s det breo
uiloquiu.econtra mfenoripotestari prol;xaorationevtaic
de venercAt non venus aurea cotta pauca tcfert.Ic? Did»
regina quasi pauas locuta est:vt tum breuiier Dido.
v Opater^ohominu.S.&tytanusicVcaUiusqui tliwna
tum matenas omnesde v*irgilioeltcuerut:6\:deforroauess
rutad c!icedivsum.*inexemploc6trouersiaR!hasduas po
sucrunttelocutioes dicentes vencie agcre cotroueriia statu
absoIutiuo:c5 dicit Iunoni:tu'causa tuisti periculoru his ga
bus italiam fata concesserat.Iunone aut vusiatu telariuo:
per que ostenditTroianos no sua causa laborare:sed vene
rJ,Opater.paccrgeneraliteracc:pc;iiontatuvi:iicr:*;nass