Zamek Królewski na Wawelu - Państwowe Zbiory Sztuki [Hrsg.]; Żurowska, Klementyna [Bearb.]: Tyniec: sztuka i kultura benedyktynów od wieku XI do XVIII ; katalog wystawy w Zamku Królewskim na Wawelu ; październik - grudzień 1994 (Kraków, 1994)

V. ZŁOTNICTWO

V/1. Kielich podróżny z grobu nr 8
Połowa w. XI
Złoto; nodus i stopa z cienkiej blachy
wypełnionej ołowiem
Wys. 8,8 cm, 0 stopy 5,15 cm,
0 czary 6,65 cm
Kraków-Tyniec, Opactwo Benedyktynów
Obecnie depozyt: Kraków,
Zamek Królewski na Wawelu,
nr inw. dep. 315
Stopa stożkowata wygina się dołem w sze-
roką 1 cm podstawę. Nodus, w kształcie ob-
ciętej od dołu i góry kuli, oddzielony od sto-
py i czary złotym drucikiem, podobnym do
cienkiego pierścienia. Na podstawie stopy,


v/i

w nieznanym czasie, wyryto prymitywny znak
krzyża greckiego. Czara niemal półkulista.
Wykonany w zachodniej Europie lub
w Polsce według wzorów zachodnich. Odna-
leziony w grobie opata podczas prac archi-
tektoniczno-wykopaliskowych w 1961 w prez-
biterium kościoła Opactwa Tynieckiego.
Opracowany przez L. Kalinowskiego, od
strony technologicznej przez R. Kozłowskiego.
M. Pietrusińska datowała go na XI - 1. poło-
wę XII w. Przez T. Mroczko datowany na ko-
niec XI w.
Literatura:
Kalinowski, Woźniak, Zoll-Adamikowa, Żurowska 1962,
s. 407-418. - Mille ans 1969, poz. 55. - 1000 years
1970, s. 43, poz. 42 - Woźniak, Zoll-Adamikowa 1971,
s. 23, ryc. 11, s. 36. - Kalinowski 1971a, s. 186-197, ryc.
18-20. - Kozłowski 1971, s. 201-212. - Pietrusińska
1971, s. 772. - Mroczko 1978, s. 63. - Zbiory Zamku
1990, s. 29, il. 98. K.Ż.

V/2. Patena z grobu nr 8
Połowa w. XI
Złoto, dekoracja trybowana
0 8,68 cm
Kraków-Tyniec, Opactwo Benedyktynów
Obecnie depozyt: Kraków,
Zamek Królewski na Wawelu,
nr inw. dep. 316
Patena z kolistym wgłębieniem ozdobio-
nym wyobrażeniem obłoków, z których wy-
nurza się błogosławiąca Ręka Boża na tle
krzyża, nakreślonego podwójnym kontu-
rem. Obłoki składają się z odcinków koła
ułożonych w motyw rybiej łuski, pokrytej,
jak i cała powierzchnia krzyża, drobnymi
punktowymi nacięciami. Ręka Boża uka-
zana w geście błogosławieństwa dwoma
bardzo długimi palcami.


V/2

Wielkością odpowiada kielichowi i tworzy
z nim liturgiczną całość. Odnaleziona wraz
z kielichem w 1961 w grobie opata w prez-
biterium kościoła.
Opracowana przez L. Kalinowskiego, od
strony technologicznej przez R. Kozłowskiego.
M. Pietrusińska datowała ją na XI - 1. połowę
w. XII, T. Mroczko - na koniec w. XI.
Literatura:
Kalinowski, Woźniak, Zoll-Adamikowa, Żurowska 1962,
s. 407-418. - Mille ans 1969, poz. 55 - 1000 years
1970, s. 43, poz. 42 - Woźniak, Zoll-Adamikowa 1971,
s. 23, ryc. 11, s. 36. - Kalinowski 1971a, s. 186-197, ryc.
18-20. - Kozłowski 1971, s. 201-212. - Pietrusińska
1971, s. 772. - Mroczko 1978, s. 63. - Zbiory Zamku
1990, s. 29, il. 98. K.Ż.

V/3. Kielich opata Macieja
3. ćwierć w. XV
Srebro złocone, kute z elementami
odlewanymi, grawerowanymi
i emaliowanymi
Wys. 22,2 cm, 0 stopy 16,3 cm,
0 czary 12,4 cm
Znaki złotnicze: 1. austriacka cecha

61