DOI issue:
Nr. 1
DOI article:Rozprawy
DOI article:Kozakiewiczowie, Helena; Kozakiewicz, Stefan: Polskie nagrobki renesansowe: stan, problemy i postulaty badań
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.37706#0040
HELENA I STEFAN KOZAKIEWICZOWIE
Ryc. 18. Jan Michałowicz, górna część nagrobka biskupa Andrzeja Zebrzydowskiego w katedrze na Wawelu.
1560—63. (Fot. A. Bochnak).
Ryc. 19. Jan Michałowicz, frag-
ment cokołu nagrobka biskupa An-
drzeja Zebrzydowskiego na Wawelu.
1560—63. (Fot. A. Bochnak).
artystę renesansu w „północnym" znaczeniu tego słowa, nie lgnącego do
monumentalności, nie szukającego „wielkiego stylu", nie znającego za-
sad klasycznej renesansowości włoskiej, których nie szuka i nie rozu-
mie. Odnalazł Pagaczewski w jego twórczości i elementy tradycji i efek-
ty o charakterze barokowym; wyróżnił w ornamentyce nagrobków ele-
menty włoskiego pochodzenia, zastane w środowisku krakowskim, w któ-
rym się kształcił, i liczne niderlandzkie, które tak istotnie wpłynęły na
dekoracyjny styl rzeźbiarza. Podkreślił różnorodność i nowość rozwiązań
kompozycji pomników, jakie Michałowicz wprowadza. W oddaniu posta-
ci ludzkiej odnalazł silne elementy realizmu; mimo pewnych braków,
wypływających z niecałkowitego opanowania anatomii rzeźbiarskiej, pod-
niósł portretowość głów i świetność oddania rąk. Stwierdził, że elementy
obce w sztuce rzeźbiarza polonizują się, przyjmując własne oblicze. Oce-
niał tę sztukę wysoko, uważając Michałowicza obok Padovana za czołowe-
go rzeźbiarza polskiego renesansu. Podniósł, że pierwszy Michałowicz
w wysoce artystyczny sposób połączył elementy renesansu włoskiego
i niderlandzkiego. Jeśli chodzi o źródła sztuki artysty, renesans jego uwa-
żał Pagaczewski za wypadkową sztuki „włosko-krakowskiej" i niderlandz-
kich wzorów graficznych. Uwypuklił bezpośredni wpływ środowiska arty-
stycznego krakowskiego, zwłaszcza zaś Ciniego, domniemanego wedle nie-
go nauczyciela Michałowicza, bez którego oddziaływania nie dałoby się
wytłumaczyć ornamentalne bogactwo kompozycji naszego rzeźbiarza, oraz
Padovana, wpływającego na jego sztukę figuralną. Podniósł z drugiej
strony oddziaływanie wzorów graficznych Cornelisa Florisa, zwłaszcza
26
Ryc. 18. Jan Michałowicz, górna część nagrobka biskupa Andrzeja Zebrzydowskiego w katedrze na Wawelu.
1560—63. (Fot. A. Bochnak).
Ryc. 19. Jan Michałowicz, frag-
ment cokołu nagrobka biskupa An-
drzeja Zebrzydowskiego na Wawelu.
1560—63. (Fot. A. Bochnak).
artystę renesansu w „północnym" znaczeniu tego słowa, nie lgnącego do
monumentalności, nie szukającego „wielkiego stylu", nie znającego za-
sad klasycznej renesansowości włoskiej, których nie szuka i nie rozu-
mie. Odnalazł Pagaczewski w jego twórczości i elementy tradycji i efek-
ty o charakterze barokowym; wyróżnił w ornamentyce nagrobków ele-
menty włoskiego pochodzenia, zastane w środowisku krakowskim, w któ-
rym się kształcił, i liczne niderlandzkie, które tak istotnie wpłynęły na
dekoracyjny styl rzeźbiarza. Podkreślił różnorodność i nowość rozwiązań
kompozycji pomników, jakie Michałowicz wprowadza. W oddaniu posta-
ci ludzkiej odnalazł silne elementy realizmu; mimo pewnych braków,
wypływających z niecałkowitego opanowania anatomii rzeźbiarskiej, pod-
niósł portretowość głów i świetność oddania rąk. Stwierdził, że elementy
obce w sztuce rzeźbiarza polonizują się, przyjmując własne oblicze. Oce-
niał tę sztukę wysoko, uważając Michałowicza obok Padovana za czołowe-
go rzeźbiarza polskiego renesansu. Podniósł, że pierwszy Michałowicz
w wysoce artystyczny sposób połączył elementy renesansu włoskiego
i niderlandzkiego. Jeśli chodzi o źródła sztuki artysty, renesans jego uwa-
żał Pagaczewski za wypadkową sztuki „włosko-krakowskiej" i niderlandz-
kich wzorów graficznych. Uwypuklił bezpośredni wpływ środowiska arty-
stycznego krakowskiego, zwłaszcza zaś Ciniego, domniemanego wedle nie-
go nauczyciela Michałowicza, bez którego oddziaływania nie dałoby się
wytłumaczyć ornamentalne bogactwo kompozycji naszego rzeźbiarza, oraz
Padovana, wpływającego na jego sztukę figuralną. Podniósł z drugiej
strony oddziaływanie wzorów graficznych Cornelisa Florisa, zwłaszcza
26