DOI issue:
Nr. 2
DOI article:Recenzje
DOI article:Ruszczyc, Janina: [Rezension von: I.E. Grabar, I.S. Zilbersztejn, Riepin, Band 1-2]
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.37706#0207
RECENZJE
obraźni artysty na • wstrząsający
obraz niedoli ludu rosyjskiego epo-
ki caryzmu. „Dojrzały ideowy re-
alizm pojawił się dopiero z Riepi-.
nem... on był jego ojcem"25. Siłą ta-
lentu tego artysty, obok dostępno-
ści dla szerokich mas, jest prawda
własnego, autorskiego stosunku do
przedstawianego tematu i ludzi.
Zdaniem G. Niedosziwina26 uogól-
nienia zawarte w obrazach Riepina
takich, jak „Burłacy" czy „Proce-
sja w Kurskiej Gubernii" powsta-
ły z głębokiej znajomości życia.
Uogólnienia muszą zawierać cechy
typowości, a Riepin był mistrzem
w dostrzeganiu tych typowych, cha-
rakterystycznych cech. Umiał on
wyeliminować cechy przypadkowe,
zaciemniające, a w skondensowanej,
dosadnej charakterystyce przedsta-
wić widzowi to, co istotne dla da-
nego zjawiska. Stosunek radzieckiej
historii sztuki do Riepina tłumaczy
nam wypowiedź tegoż autora27:
„Jest rzeczą oczywistą, że dla
twórców marksizmu otwarta wal-
ka artysty o jego ideały nie mo-
gła być wadą. Twierdzić odwrot-
nie, to znaczy nic nie rozumieć z
rewolucyjnego znaczenia ich walki
i ich nauki. Propagowanie okreś-
lonych idei i śmiała ich obrona
zawsze była dla Marksa i Engelsa,
a później dla Lenina i Stalina naj-
ważniejszą zaletą dzieła sztuki".
Sztuka Riepina nie była nigdy bier-
nym odbiciem rzeczywistości. Zde-
cydowanie wypowiedział się on w
szeregu obrazów po stronie walczą-
cych z caryzmem rewolucjonistów,
przedstawił niedolę i sprzeciw mas
ludu, nawet w portretach dał wy-
raz sympatiom swoim ku postępo-
wym działaczom spośród uczonych
i polityków rosyjskich. Sztuka Rie-
pina odpowiedziała wysuniętemu
przez Lenina dezyderatowi o par-
tyjności sztuki. „Lenin żądał otwar-
tej łączności sztuki z narodem i je-
go życiowymi, praktycznymi inte-
resami"28.
Artysta wychowuje naród, a Rie-
pin oddziaływał i dalej wpływa na
masy ludu rosyjskiego, jako zwo-
25 Grabar I. E., jw., s. 11.
26 Niedosziwin G., O stosunku
Ryc. 4. I. E. Riepin, portret W. G. Czertkowa. Muzeum Narodowe
w Warszawie. (Fot. H. Romanowski).
lennik postępu i wolności, a wróg
ucisku i wyzysku słabszych przez
jednostki uprzywilejowane.
sztuki do rzeczywistości, Materiały
do studiów, Warszawa 1950, s. 166.
Jako wielkiego artystę i człowieka
czczą go narody Związku Radziec-
kiego.
27 Niedosziwin G., jw., s. 175.
28 Niedosziwin G., jw., s. 189.
Janina Ruszczycówna
89
obraźni artysty na • wstrząsający
obraz niedoli ludu rosyjskiego epo-
ki caryzmu. „Dojrzały ideowy re-
alizm pojawił się dopiero z Riepi-.
nem... on był jego ojcem"25. Siłą ta-
lentu tego artysty, obok dostępno-
ści dla szerokich mas, jest prawda
własnego, autorskiego stosunku do
przedstawianego tematu i ludzi.
Zdaniem G. Niedosziwina26 uogól-
nienia zawarte w obrazach Riepina
takich, jak „Burłacy" czy „Proce-
sja w Kurskiej Gubernii" powsta-
ły z głębokiej znajomości życia.
Uogólnienia muszą zawierać cechy
typowości, a Riepin był mistrzem
w dostrzeganiu tych typowych, cha-
rakterystycznych cech. Umiał on
wyeliminować cechy przypadkowe,
zaciemniające, a w skondensowanej,
dosadnej charakterystyce przedsta-
wić widzowi to, co istotne dla da-
nego zjawiska. Stosunek radzieckiej
historii sztuki do Riepina tłumaczy
nam wypowiedź tegoż autora27:
„Jest rzeczą oczywistą, że dla
twórców marksizmu otwarta wal-
ka artysty o jego ideały nie mo-
gła być wadą. Twierdzić odwrot-
nie, to znaczy nic nie rozumieć z
rewolucyjnego znaczenia ich walki
i ich nauki. Propagowanie okreś-
lonych idei i śmiała ich obrona
zawsze była dla Marksa i Engelsa,
a później dla Lenina i Stalina naj-
ważniejszą zaletą dzieła sztuki".
Sztuka Riepina nie była nigdy bier-
nym odbiciem rzeczywistości. Zde-
cydowanie wypowiedział się on w
szeregu obrazów po stronie walczą-
cych z caryzmem rewolucjonistów,
przedstawił niedolę i sprzeciw mas
ludu, nawet w portretach dał wy-
raz sympatiom swoim ku postępo-
wym działaczom spośród uczonych
i polityków rosyjskich. Sztuka Rie-
pina odpowiedziała wysuniętemu
przez Lenina dezyderatowi o par-
tyjności sztuki. „Lenin żądał otwar-
tej łączności sztuki z narodem i je-
go życiowymi, praktycznymi inte-
resami"28.
Artysta wychowuje naród, a Rie-
pin oddziaływał i dalej wpływa na
masy ludu rosyjskiego, jako zwo-
25 Grabar I. E., jw., s. 11.
26 Niedosziwin G., O stosunku
Ryc. 4. I. E. Riepin, portret W. G. Czertkowa. Muzeum Narodowe
w Warszawie. (Fot. H. Romanowski).
lennik postępu i wolności, a wróg
ucisku i wyzysku słabszych przez
jednostki uprzywilejowane.
sztuki do rzeczywistości, Materiały
do studiów, Warszawa 1950, s. 166.
Jako wielkiego artystę i człowieka
czczą go narody Związku Radziec-
kiego.
27 Niedosziwin G., jw., s. 175.
28 Niedosziwin G., jw., s. 189.
Janina Ruszczycówna
89