Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (15.1953)

BUDOWLE JANA BAPTYSTY QUADRO

19 Zamek Pia-
stowski w Choj¬
nowie na Dolnym
Śląsku. A Hertzog
twierdzi (Denkmalpflege
und Heimatschutz, ze¬
szyt z 1928 r.)* * * 94, że
Quadro przybył do Po¬
znania nie z Miśni ani
też z Grossenhain w
Saksonii, lecz z miejsco¬
wości Haynau wzlędnie
Hayn znajdującej się na
Dolnym Śląsku, na pół-
noco-zachód od Legnicy.
Hertzog twierdzi dalej,
że Quadro wybudował
tam zaimek piastowski,
czego dowodzą znaki ka¬
mieniarskie jego pomoc¬
ników. Nie podaje jed¬
nak rysunku znaków
ani też bliższych szcze-
gółów. Akta Rady Miej¬
skiej w Poznaniu zawierają zapiski wskazujące na
istnienie niewątpliwych związków Quadry z miejsco-
wością Hayn. W roku 1550 mianowicie składa Quadro
oświadczenie wobec Rady Miejskiej, że jego trzej byli
pomocnicy „Antonius de Lorecz Michael de Frakarancze
et Ioannes de Campo Itali, artis cementariae artifi-
ces" 95 * 97, „sue artis cementariae quondam adiutores" roz-
siewali o nim ubliżające mu pogłoski „in Civitate Hayn
ac aliis Germaniiae oppidis" 06, względnie „in Civitate
Hayn ac in aliis Miszne aut in Germania" ®7. To drugie
określenie, jako dokładniejsze, zdaje się być bliższe
prawdy. Zaliczenie Chojnowa do terenu Miśni może być
usprawiedliwione niedokładną znajomością geografii.
W dwa lata później Quadro upoważnia Kaspra
Gosmanstra z miejscowości Hayn do odebrania sześciu
grzywien od Jana Hensla z Pilsdorf u, które tenże wi-
nien był Poznaniowi (Quadro poręczył za Hensla):
„honestus Ioannes Baptista, Italus, artis cementariae
magister... honestum Casparum Gosmanster von Hayn
sibi constituit in plenipotentem. Ad emovendum sex
florenos... a Ioanne Hensel von Pilsdorf..."98 99 100. Hertzog
wymienia miejscowość Pilsdorf w Saksonii oraz
Pilzdorf w powiecie opolskim.
W roku 1553 zaskarżył Quadro murarza Antoniego
z miejscowości Hain o zwrot długu oraz z powodu nie-
wykonania umówionej roboty. „...Antonium de Hain,
muratorem, in diem hodiernam ad offitium consulare
instante Ioanne Baptista, muratore occasione floreno-
rum quatuor ac laboris condicti citavit" 9fl.
Wszystkie te wzmianki pozwalają przypuszczać, że
Quadro mógł istotnie pracować przez jakiś czas
w Chojnowie. Czy budował tam zamek i kamienicę
mieszczańską na narożniku rynku i ul. Zamkowej
(patrz artykuł Kronthal'a 10°) — niewiadomo. Lutsch

04 Na podstawie relacji A. Kronthala zawartej
w artykule Neue Forschungen liber J. B. Quadro.
Deutsche Wissenschaftliche Zeitschrift fiir Polen, z. 15,
Poznań 1929.
88 A. C. 16 f. 221 v.
£fl A. C. 16 f. 228.
97 A. C. 16 f. 221 v.
68 A. C. 16 f. 447.
99 A. C. 18 f. 18.
100 Jw.

o Quadrze w związku
z tymi obiektami nie
wspomina 101.
20. Zamek bi-
skupi w Krobi,
now. Gostyń
Ślady łączące nazwisko
Quadry z zamkiem w
Krobi odnalazł Ehren-
berg 102. Ślady te dowo-
dzą, że Quadro wziął 30
grzywien zadatku, jed-
nakże do robót nie przy-
stąpił, wskutek czego bi-
skup poznański, Bene-
dykt Izdibieński, zaskar-
żył go w roku 1551 o
zwrot pieniędzy103: „Quia
ipse104 acceptis... trigin-
ta florenis... ad ratio-
nem structurae castri
Crobia, Ipsos triginta
florenos circa se retinet
nec illos sue R. D.
restituere curat, tametsi iuxta contractum cum R. D.
Episcopo prefato initum nihil in arce prefata labora-
vit...“.
21. Płock. W kopiarzu listów wysłanych przez
poznańską Radę Miejską105 znajduje się odpis listu
z roku 1551 zaadresowanego do kapituły w Płocku,
w którym Rada Miejska m. Poznania zgadza się na
krótki wyjazd Quadry do Płocka, zaznaczając, że czy-
ni to z dużym dla miasta uszczerbkiem — „et si non
sine iactura nostra", i prosi o spieszne odesłanie Qua-
dry do Poznania.
Quadro pojechał prawdopodobnie do Płocka
w charakterze biegłego, czy rzeczoznawcy tak, jak
w roku poprzednim wrocławski architekt miejski
przyjechał do Poznania na zaproszenie Rady Miejskie i
ceilem obejrzenia grożącej zawaleniem wieży ratuszo-
wej i udzielenia wskazówek co do sposobu zapobieże-
nia niebezpieczeństwu.
22, 23. Kaplica w Kościelcu, p o w. Ino-
wrocław i ratusz w Chełmnie. Warto do-
dać, że Kothe108 widzi możliwości przypisania Qua-
drze budowy kaplicy przy kościele w Kościelcu,
a Warschauer107 znajduje podobieństwo pomiędzy ra-
tuszem poznańskim i ratuszem w Chełmnie, choć za-
znaczą, że żadnych dowodów źródłowych, które by
potwierdziły autorstwo Quadry, ani w Chełmnie ani
w Poznaniu nie znaleziono.
24. Zamek w Niemczy na Dolnym
Śląsku. (?). G. Chmarzyński w wydawnictwie Dol-
ny Śląsk108 podaje, że w roku 1585 czynnym był przy
przebudowie zamku w Niemczy Giovanni Lugano.
Lakoniczność wzmianki jak i brak odsyłacza do źró-
deł nie pozwalają na dokładniejsze zbadanie tej wia-
domości. Quadro zmarł w roku 1590, jednakże już

101 Verzeichniss der Kunstdenkmaler der Provinz
Schlesien, t. III, s. 312—313; Bilderwerk schlesischer
Kunstdenkmaler, t. II, s. 179 i 206; fotografia portalu
w Chojnowie tabl. 79, 3.
102 Jw., Urkundliche Beilage Nr 28.
103 A. C. 16 f. 374 v.
104 T. j. Quadro.
105 A. C. 14 f. 89.
106 Jw., t. IV, s. 34.
107 Jw., s. 26—27.
108 T. II, s. 152.


Ryc. 3. Podpis Quadry z rokzi 1581.

111