DOI Heft:
Nr. 1
DOI Artikel:Kalinowski, Konstanty: Pejzaż Josse de Mompera w zbiorach poznańskich
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.41527#0075
KONSTANTY KALINOWSKI
II. 2. J. de Momper, Pejzaż górski. Fragment il. 1
Wystawiany był dotąd dwukrotnie na wystawach
rewindykacyjnych w Moskwie i Poznaniu w 1956 r.
i szerszemu ogółowi badaczy jest raczej mało znany.
*
Rozległy górzysto-nizinny krajobraz zajmuje całą
płaszczyznę obrazu (il. 1). Pierwszy plan utrzymany
w mocnych ciemno-brunatnych tonach ożywiony jest
po lewej stronie kilkoma pojedyńczymi żółtawo-bru-
natnymi głazami, wśród których biegnie droga gubiąca
się w dali pomiędzy dzikimi stromymi skałami
z obronnymi zamkami na niedostępnych szczytach
(il. 2). Skały utrzymane są w ziielono-żółtych tonach
z brązami w rozpadlinach, zielono-szaire kontury zam-
ków i szczytów górskich zamglone rozpływają się,
zlewając się z niebem. Na drodze na pierwszym planie
grupa odpoczywających wędrowców: lewa siedząca
postać w niebieskim, prawa w czerwonym, stojąca
w żółtym stroju, ożywiają kolorystycznie jednostajną
jasno-brunatną płaszczyznę drogi urozmaiconą tylko
gdzieniegdzie zielonymi przebłyskami (il 3). Strome
skały opadające łagodnie po przekątnej ku prawej
krawędzi obrazu otwierają rozległy widok na dolinę,
którą płynie rzeka utrzymana w zielonawo-niebieskich
tonach, ożywiona białymi grzbietami fal, wpadająca
w zielonkawo-białe jezioro. Rozległa, falista, sięgająca
krańca horyzontu dolina w szaro-zielono-niebieskieh
tonach w głębi zamglona, zlewa się na horyzoncie
z szaro-błękitnym niebem pokrytym żółtymi i szarymi
chmurami, z czarnymi punkcikami ptaków (il. 4).
Sposób malowania płynny, swobodny, wirtuozowski,
świadczący o całkowitym przezwyciężeniu trudności
warsztatowych, odtwarza z łatwością różnorodne po-
mysły formalne. Zastosowano tu charakterystyczny
spoisób malowania na żółtej ciepłej podmalówce, z bia-
łym punktowaniem krawędzi' głazów, konturów lasów,
fal rzeki. Koloryt w zasadzie stonowany, podporząd-
kowany jedynie zgrubsza tradycyjnemu trójpodziałowi
barwnemu planów, stapiający poszczególne części pej-
zażu, chociaż operujący stosunkowo niewielką gamą
66
II. 2. J. de Momper, Pejzaż górski. Fragment il. 1
Wystawiany był dotąd dwukrotnie na wystawach
rewindykacyjnych w Moskwie i Poznaniu w 1956 r.
i szerszemu ogółowi badaczy jest raczej mało znany.
*
Rozległy górzysto-nizinny krajobraz zajmuje całą
płaszczyznę obrazu (il. 1). Pierwszy plan utrzymany
w mocnych ciemno-brunatnych tonach ożywiony jest
po lewej stronie kilkoma pojedyńczymi żółtawo-bru-
natnymi głazami, wśród których biegnie droga gubiąca
się w dali pomiędzy dzikimi stromymi skałami
z obronnymi zamkami na niedostępnych szczytach
(il. 2). Skały utrzymane są w ziielono-żółtych tonach
z brązami w rozpadlinach, zielono-szaire kontury zam-
ków i szczytów górskich zamglone rozpływają się,
zlewając się z niebem. Na drodze na pierwszym planie
grupa odpoczywających wędrowców: lewa siedząca
postać w niebieskim, prawa w czerwonym, stojąca
w żółtym stroju, ożywiają kolorystycznie jednostajną
jasno-brunatną płaszczyznę drogi urozmaiconą tylko
gdzieniegdzie zielonymi przebłyskami (il 3). Strome
skały opadające łagodnie po przekątnej ku prawej
krawędzi obrazu otwierają rozległy widok na dolinę,
którą płynie rzeka utrzymana w zielonawo-niebieskich
tonach, ożywiona białymi grzbietami fal, wpadająca
w zielonkawo-białe jezioro. Rozległa, falista, sięgająca
krańca horyzontu dolina w szaro-zielono-niebieskieh
tonach w głębi zamglona, zlewa się na horyzoncie
z szaro-błękitnym niebem pokrytym żółtymi i szarymi
chmurami, z czarnymi punkcikami ptaków (il. 4).
Sposób malowania płynny, swobodny, wirtuozowski,
świadczący o całkowitym przezwyciężeniu trudności
warsztatowych, odtwarza z łatwością różnorodne po-
mysły formalne. Zastosowano tu charakterystyczny
spoisób malowania na żółtej ciepłej podmalówce, z bia-
łym punktowaniem krawędzi' głazów, konturów lasów,
fal rzeki. Koloryt w zasadzie stonowany, podporząd-
kowany jedynie zgrubsza tradycyjnemu trójpodziałowi
barwnemu planów, stapiający poszczególne części pej-
zażu, chociaż operujący stosunkowo niewielką gamą
66