DOI Heft:
Nr. 2
DOI Artikel:Kwiatkowski, Marek: Polski zbiór projektów architektonicznych Giacomo Quarenghi: w związku z odkryciem nowych materiałów
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.41527#0171
MAREK KWIATKOWSKI
II. 5. G. Quarenghi, Pawilon koncertowy w Carskim Siole. Warszawa, Muzeum Narodowe.
__, k_ (Fot. M. Kwiatkowski)
w ostatnim czasie zostało uznane za nieokreślone7.
Ten rzeczywiście imponujący obiekt, uważany w his-
torii sztuki rosyjskiej za jeden z najbardziej repre-
zentatywnych przykładów klasycyzmu rosyjskiego,
powstał w latach 1770—1784. Data przyjazdu Quaren-
ghiego do Rosji — rok 1780, świadczyłaby za tym, że
nie przez niego był on zaczęty. Istnienie przekazu
warszawskiego, będącego niewątpliwie studium dzieła
mającego powstać, a nie już zrealizowanego (w tym
ostatnim wypadku Quarenghi miał zwyczaj przedsta-
wiać architekturę w powiązaniu pejzażowym i to ra-
czej własną lub zabytkową, nie zaś dzieła architektów
współczesnych) zdają się przemawiać za autorstwem
Quarenghiego. Znany jest fakt jego wieloletnich stu-
diów nad ogrodzeniem Banku Asygnacyjnego w Pe-
tersburgu, na temat którego stworzył szereg wa-
riantów8. Wąpliwe jest, by w trakcie tych studiów
mógł wykonać zdjęcie architektoniczne Letniego Sadu,
biorąc pod uwagę prestiż i skalę talentu Quarenghiego.
Dodajmy, że ogrodzenie Letniego Sadu mieści się
7 Istoria russkogo isskusstwa, Moskwa 1957, t. I, s. 251.
8 w. A. Bogosłowskij, Kwarengi — master archi¬
tektury russkogo klasicizma, Leningrad 1955, s. 47—48.
doskonale w charakterze twórczości artysty, który
chyba najbardziej był predystynowany do podjęcia
tak efektownego zadania.
Drugą grupę projektów kolekcji nieborowskiej, nie-
związaną z budowlami istniejącymi, można bezpo-
średnio zestawić z projektami przechowywanymi
w Zw. Radzieckim i we Włoszech, względnie z prze-
kazami pośrednimi, zawartymi w albumach graficz-
nych. Należą tu projekty budowli o wiadomym prze-
znaczeniu, jak rówmież obiekty, których nie udało się
bliżej określić. W pierwszym rzędzie zasługuje na
uwagę wielki pawilon kancertowy, przeznaczony dla
Carskiego Sioła9. Wiążą się z nim dwie plansze:
jedna z dłuższych elewacji (Nieb. 236/22), oraz prze-
krój podłużny budynku (Nieb. 236/21). Ta oryginalna
budowla, w ukształtowaniu której, zwłaszcza układu
wnętrza, można się dopatrzyć wpływów architektury
term rzymskich, osadzona jest na masywnym arkado-
wym tarasie przypominającym most. Znana była ona
dobrze ze sztychu w wydawnictwie albumowym pro-
p Por. L. Angelin!, I paesaggi nei desegni inediti
di Giacomo Quarenghi, Architettura 1957, nr 19, s. 46.
162
II. 5. G. Quarenghi, Pawilon koncertowy w Carskim Siole. Warszawa, Muzeum Narodowe.
__, k_ (Fot. M. Kwiatkowski)
w ostatnim czasie zostało uznane za nieokreślone7.
Ten rzeczywiście imponujący obiekt, uważany w his-
torii sztuki rosyjskiej za jeden z najbardziej repre-
zentatywnych przykładów klasycyzmu rosyjskiego,
powstał w latach 1770—1784. Data przyjazdu Quaren-
ghiego do Rosji — rok 1780, świadczyłaby za tym, że
nie przez niego był on zaczęty. Istnienie przekazu
warszawskiego, będącego niewątpliwie studium dzieła
mającego powstać, a nie już zrealizowanego (w tym
ostatnim wypadku Quarenghi miał zwyczaj przedsta-
wiać architekturę w powiązaniu pejzażowym i to ra-
czej własną lub zabytkową, nie zaś dzieła architektów
współczesnych) zdają się przemawiać za autorstwem
Quarenghiego. Znany jest fakt jego wieloletnich stu-
diów nad ogrodzeniem Banku Asygnacyjnego w Pe-
tersburgu, na temat którego stworzył szereg wa-
riantów8. Wąpliwe jest, by w trakcie tych studiów
mógł wykonać zdjęcie architektoniczne Letniego Sadu,
biorąc pod uwagę prestiż i skalę talentu Quarenghiego.
Dodajmy, że ogrodzenie Letniego Sadu mieści się
7 Istoria russkogo isskusstwa, Moskwa 1957, t. I, s. 251.
8 w. A. Bogosłowskij, Kwarengi — master archi¬
tektury russkogo klasicizma, Leningrad 1955, s. 47—48.
doskonale w charakterze twórczości artysty, który
chyba najbardziej był predystynowany do podjęcia
tak efektownego zadania.
Drugą grupę projektów kolekcji nieborowskiej, nie-
związaną z budowlami istniejącymi, można bezpo-
średnio zestawić z projektami przechowywanymi
w Zw. Radzieckim i we Włoszech, względnie z prze-
kazami pośrednimi, zawartymi w albumach graficz-
nych. Należą tu projekty budowli o wiadomym prze-
znaczeniu, jak rówmież obiekty, których nie udało się
bliżej określić. W pierwszym rzędzie zasługuje na
uwagę wielki pawilon kancertowy, przeznaczony dla
Carskiego Sioła9. Wiążą się z nim dwie plansze:
jedna z dłuższych elewacji (Nieb. 236/22), oraz prze-
krój podłużny budynku (Nieb. 236/21). Ta oryginalna
budowla, w ukształtowaniu której, zwłaszcza układu
wnętrza, można się dopatrzyć wpływów architektury
term rzymskich, osadzona jest na masywnym arkado-
wym tarasie przypominającym most. Znana była ona
dobrze ze sztychu w wydawnictwie albumowym pro-
p Por. L. Angelin!, I paesaggi nei desegni inediti
di Giacomo Quarenghi, Architettura 1957, nr 19, s. 46.
162