DOI Heft:
Nr. 3
DOI Artikel:Miscellanea
DOI Artikel:Samek, Jan: Wyniki inwentaryzacji zabytków rzemiosła artystycznego na terenie Krakowa: (kościoły i klasztory śródmieścia)
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.41527#0323
JAN SAMEK
11. 1. Szafa zakrystyjna 1690 Kraków, klasztor klarysek. (Fot. E. Kozłowska-Tomczyk)
obiekty objęto dokumentacją fotograficzną. Z mniej
znanych zabytków wymienić można siedemnasto-
wieczne ołtarze w kościele św. Piotra i w kościele
dominikanek na Gródku, ołtarz w kaplicy kuśnierzy
w kościele Mariackim, a także przeważnie uchodzące
uwagi ławki i chóry muzyczne. Objęte badaniami za-
bytki snycerstwa z w. XVII należą do dwóch grup
stylistycznych. Wcześniejsza (1. poł. w. XVII) posłu-
guje się bogatą dekoracją opartą na wzorach pół-
nocnego renesansu; w późniejszej, posiadającej już
charakter barokowy, większą rolę odgrywa architek-
tura ołtarzy i stall, której nie przesłania już bogata
ornamentyka. Grupę tę reprezentuje dobrze lewy
ołtarz boczny w kościele św. Krzyża, powstały
w r. 1650.
Zebrany materiał ujawnił w snycerstwie krakow-
skim w. XVII pewne nawiązania do form gotyckich
— przykładem zastosowanie pinakli w bocznych
częściach ołtarza w kaplicy kuśnierzy w kościele
Mariackim — jak i występowanie w snycerstwie
w. XVII cech właściwych dla okresu manieryzmu
(ołtarzyk Matki Boskiej w oratorium klasztoru kla-
rysek). Te ogólne uwagi uzupełnić należy wymienie-
niem jednego z cenniejszych a zupełnie nieznanych
zabytków, jakim są szafy zakrystyj-ne w kapitularzu
klasztoru klarysek przy kościele św. Andrzeja w Kra-
kowie, fundowane w r. 1690 przez ksienię Ludwikę
Zamoyską. Wyróżniają się one oryginalną, imitującą
intarsję, dekoracją roślinną na wewnętrznych ścia-
nach drzwiczek i szufladach, stwarzającą po otwarciu,
wraz z okuciami o ozdobnych formach, niezwykły
efekt.
Stosunkowo mniej obiektów stolarstwa pochodzi
z w. XVIII. Sporo ołtarzy, a także stall i drobnych
zabytków snycerskich powstało ok. r. 1700, mniejszą
ilość zabytków zanotowano z dalszych lat w. XVIII.
Ze względu na stwierdzone autorstwo, wymienić tu
należy wyposażenie kościoła reformatów, wykonane
ok. 1747 przez stolarza Michała Miśkiewicza i sny-
cerza Michała Dąbkowskiego, ucznia Antoniego
Frączkiewicza. Ustalone zostało także autorstwo wy-
posażenia tzw. nowej zakrystii przy kościele francisz-
310
11. 1. Szafa zakrystyjna 1690 Kraków, klasztor klarysek. (Fot. E. Kozłowska-Tomczyk)
obiekty objęto dokumentacją fotograficzną. Z mniej
znanych zabytków wymienić można siedemnasto-
wieczne ołtarze w kościele św. Piotra i w kościele
dominikanek na Gródku, ołtarz w kaplicy kuśnierzy
w kościele Mariackim, a także przeważnie uchodzące
uwagi ławki i chóry muzyczne. Objęte badaniami za-
bytki snycerstwa z w. XVII należą do dwóch grup
stylistycznych. Wcześniejsza (1. poł. w. XVII) posłu-
guje się bogatą dekoracją opartą na wzorach pół-
nocnego renesansu; w późniejszej, posiadającej już
charakter barokowy, większą rolę odgrywa architek-
tura ołtarzy i stall, której nie przesłania już bogata
ornamentyka. Grupę tę reprezentuje dobrze lewy
ołtarz boczny w kościele św. Krzyża, powstały
w r. 1650.
Zebrany materiał ujawnił w snycerstwie krakow-
skim w. XVII pewne nawiązania do form gotyckich
— przykładem zastosowanie pinakli w bocznych
częściach ołtarza w kaplicy kuśnierzy w kościele
Mariackim — jak i występowanie w snycerstwie
w. XVII cech właściwych dla okresu manieryzmu
(ołtarzyk Matki Boskiej w oratorium klasztoru kla-
rysek). Te ogólne uwagi uzupełnić należy wymienie-
niem jednego z cenniejszych a zupełnie nieznanych
zabytków, jakim są szafy zakrystyj-ne w kapitularzu
klasztoru klarysek przy kościele św. Andrzeja w Kra-
kowie, fundowane w r. 1690 przez ksienię Ludwikę
Zamoyską. Wyróżniają się one oryginalną, imitującą
intarsję, dekoracją roślinną na wewnętrznych ścia-
nach drzwiczek i szufladach, stwarzającą po otwarciu,
wraz z okuciami o ozdobnych formach, niezwykły
efekt.
Stosunkowo mniej obiektów stolarstwa pochodzi
z w. XVIII. Sporo ołtarzy, a także stall i drobnych
zabytków snycerskich powstało ok. r. 1700, mniejszą
ilość zabytków zanotowano z dalszych lat w. XVIII.
Ze względu na stwierdzone autorstwo, wymienić tu
należy wyposażenie kościoła reformatów, wykonane
ok. 1747 przez stolarza Michała Miśkiewicza i sny-
cerza Michała Dąbkowskiego, ucznia Antoniego
Frączkiewicza. Ustalone zostało także autorstwo wy-
posażenia tzw. nowej zakrystii przy kościele francisz-
310