Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (22.1960)

ZYGMUNT SWIECHOWSKI

II. 1. Czemierniki, kościół parafialny, fasada zach., pocz. XVII w.
(Fot. Inst. Szt. PAN)


usiłował odgraniczyć przykłady świadomego wyboru
od naśladownictw wynikających z nakazu podporząd-
kowania się wyrazowi formalnemu i technice całości
dzieła sztuki minionej epoki przy okazji uzupełnia-
nia czy wymieniania jego uszkodzonych partii4. Jako
przykład posłużyły emaliowane kompartymenty słyn-
4 To interesujące zjawisko „konserwacji” w ubiegłych
stuleciach pod kątem istotnego dla niniejszej pracy sto-
sunku XVI w. do zabytków epoki romańskiej poruszył
ostatnio W. Go t z, Zur Dentcmalpflege des 16 Jh. in
Deutschland, „Zeitschrift fur Osterreichische Denkmal-
pflege” XIII, 1959, s. 45—52.

nego ołtarza Mikołaja z Verdun z r. 1189 w Kloster-
neuburg, zniszczone w czasie pożaru 1325 r., a następ-
nie odtworzone z łudzącym oddaniem najdrobniej-
szych cech stylu.
Może najważniejszym wnioskiem jaki można wy-
ciągnąć ze wszystkich dotychczasowych opracowań
jest fakt istnienia swoistego północnego „odrodzenia
romanizmu”, jak zatytułował swoje studium Bim-
baum, uważając je za pierwszy po antyku świadomy
przejaw nawrotu do minionych konwencji artystycz-
nych.
Próby stwierdzenia czy w warunkach polskiego
odrodzenia nie zaszły podobne procesy przyszły sto-

340