Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (22.1960)

DWA OBRAZY MISTRZA POLFIGUR KOBIECYCH

II. 2. Kobieta pisząca. Kraków, Muz. Czartoryskich. (Fot. Z. Mali-
nowski)


obrazy różnią się pod tymi samymi względami i w ten
sam sposób co dwa poprzednie. Różnicę między nimi
można jeszcze scharakteryzować przez przyrównanie
typów twarzy do spotykanych w malarstwie włos-
kim. W Koncercie ze zb. Harrach twarze są idealizo-
wane na sposób manierystyczny (il. 5) stosowany we
Włoszech w XVI w. po Leonardzie i Rafaelu, pod-
czas gdy twarze w Koncercie leningradzkim (il. 6)
bardziej realistyczne, podobne są raczej do kobiet na
obrazach Perugina.
Trzeci analogiczny Koncert znajduje się w Meinin-
gen (il. 7). Jest on w zasadzie taki sam jak dwa po-
przednie, z pewnymi różnicami w realiach — przez
otwarte okno widać wycinek pejzażu, na ścianie wisi
lutnia, kobieta grająca na flecie ma inny krój ręka-

wów i układ dłoni, na stole leżą 3 zamknięte książ-
ki, mniejsze i w innym układzie, groteska na boazerii
jest grubsza i mniej renesansowa, poza kobiety z pra-
wej jest inna niż na obrazie leningradżkim, a zbli-
żona do wersji z Wiednia. Obraz w Meiningen jest
nieco słabszy, a jego tradycyjna forma nawiązuje do
flamandzkiego malarstwa w. XV. Jest on stylistycz-
nie nieco bliższy leningradzkiego niż wiedeńskiego,
niemniej i tu różnica jest tak duża, że nie można
uważać go za bezpośrednią replikę autorską Koncertu
z Ermitażu, czy na odwrót.
Chcąc określić wzajemny stosunek tych trzech
obrazów można przypuścić, że albo jeden z nich jest
kompozycją oryginalną, którą powtarzają pozostałe5,
albo że wszystkie powtarzają nieznany oryginał oraz

373