Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Hrsg.]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Hrsg.]
Folia Historiae Artium — 10.1974

DOI Artikel:
Nogieć-Czepielowa, Ewa: Pozostałości dekoracji rzeźbiarskiej I katedry wawelskiej
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.20356#0040
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
29. Graficzne zróżnicowanie figur tworzących plecionkę na
antependium ołtarza Św. Zygmunta, w. IX, Mediolan, S. Vittore
in Ciel d’Oro (rys. M. Biżek)

(górą) wiązanymi pętlami nie przeplecionymi ze
sobą poziomo; plecionka jest pojedyncza w układzie
sieciowym. Do cech wtórnych należą: nieregularność
wykonania; dwupasmowość wstęgi.

Plecionki sieciowe w sztuce karolińsko włoskiej
budowane były zazwyczaj z małych figur utworzo-
nych z zamkniętej wstęgi, które kolejno powtarzane
i przeplecione ze sobą pokrywały całą powierzchnię
dekorowanego elementu. Zdarzają się jednak także
plecionki, które tworzy nie jedna wprawdzie, ale
kilka dłuższych i krótszych taśm. W ten sposób
zbudowana jest ażurowa plecionka wypełniająca
bizantyńską płytę z przegrody w kościele Św. Wita-
lisa w Rawennie168. Wstęga zaczyna swój bieg
w lewym, górnym narożniku od malutkiej pętli,
a następnie tworząc zygzakowatą falę z jednostronnie
wiązanymi, podobnymi do pierwszej pętlami biegnie
wzdłuż trzech boków, zmierzając do lewego, dol-
nego narożnika. Na resztę plecionki składają się
zamknięte elementy w kształcie rombów, przeplecio-
ne ze sobą splotem haczykowatym.

Z kilku długich taśm zbudowana jest plecionka
na płycie z r. 829 z kościoła Św. Marka w Wenecji,
częściowo utworzona z pętli169. Podobna plecionka

168 R. Kautzsch, Die rómische Schmuckkunst in Stein von
6. bis 10. Jh., Rómisches..., III, ryc. 88 na s. 58.

169 Ab erg, o.c., s. 34, ryc. 30.

1,0 Kautzsch, Die rómische..., ryc. 43 na s. 24.

występuje na płycie z kościoła Św. Sabiny w Rzy-
mie170.

W kościele S. Vittore in Ciel d’Oro w Mediolanie
znajdują się dwie płyty pochodzące z przegrody
z w. IX, których plecionka również zbudowana
jest z dłuższych odcinków zamkniętej wstęgi171.
Jedna z tych płyt (ryc. 29), zdobiąca obecnie ołtarz
Św. Zygmunta, pokryta jest plecionką utworzoną
z jednej długiej, zamkniętej wstęgi, wijącej się w róż-
nych kierunkach po całej powierzchni płyty, two-
rzącej niezbyt regularne fale, które dochodząc do
brzegów płyty zmieniają się w trójkątne pętle po-

30. Graficzne zróżnicowanie figur tworzących plecionkę na
płycie Drżislava, sprzed 969, Knin (rys. M. Biżek)

łączone ze sobą splotem haczykowatym. Resztę
plecionki dopełnia sieć małych zamkniętych ele-
mentów w kształcie rombów o wklęsłych bokach,
rozmieszczonych blisko środka płyty1,2.

Bardzo podobna plecionka do tej z kościoła
Św. Wiktora występuje na płycie Drżislava w Kninie
w Dalmacji (ryc. 30) pochodzącej sprzed r. 9691,s.
Również składa się z wstęgi — tym razem otwar-
tej — tworzącej wzdłuż boków trójkątne, haczyko-
wato ze sobą połączone pętle. Środek płyty i dwa
narożniki wypełnia siedem zamkniętych elementów.

Zasadą budowy plecionek karolińsko włos kich

171 Rosa, o.c., ryc. na s. 618, 619 do tekstu s. 617 i n.

172 Tamże, ryc. na s. 619.

173 L. Karaman, Pregled umjetnosti n Dalmacji, Zagreb
1952, ryc. 18.

32
 
Annotationen