DOI Artikel:
Sobieraj, Małgorzata: "Polonia" Artura Grottgera: Treści ideowe i struktura cyklu
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20616#0134
16. Franz Eybl, Dziewczę wieńczące nagrobny krzyż, 1838. Berlin, Staatliche Museen, PreuBischer
Kulturbesitz, Nationalgalerie (fot. J. P. Anders)
Do fragmentu innego dzieła znamienitego Francu-
za, mianowicie Wjazdu Krzyżowców do Konstantyno-
pola, zdaje się nawiązywać Grottger w rysunku ramion
i głowy zamordowanej niewiasty z szóstego kartonu Po-
głównie w rzeźbie, od słynnych Tyranobójców poczynając (Bern-
hard, o. c., s. 180-181) - demonstrowano jedność w działaniu ludzi
ożywionych duchem walki na śmierć i życie. Największy bodaj użytek
z tego rodzaju ujęć żołnierzy posuwających się i walczących „ramię
w ramię” i „noga w nogę” zrobił John Flaxman w ilustracjach do
utworów Homera, Hezjoda i Ajschylosa (JohnFlaxman’sZeicbnungen
zu Sagen des klassischen Altertums, Leipzig 1910), ale niemal
równocześnie i Jan Józef Grottger - ojciec Artura w Koriolanie (zob.
przyp. 63), nieco później zaś w sztuce austriackiej, np. Carl Schindler
w akwareli sprzed r. 1842, ukazującej brawurowy atak rosyjskiej
piechoty; zob. W. Koschatzky, Albertina Wien - Zeicbnungen
1450-1950. Kunsthalle derHypo-Kulturstiftung..., Munchen 1986, nr
kat. 87 na s. 220.
lonii38. Jednakże uwydatniający krągłość bioder skręt
kobiecego ciała kieruje uwagę w stronę wyrzeźbionej
przez Stefana Madernę figury świętej Cecylii z rzymskiego
kościoła jej imienia39. Motyw śmierci w łożu sformuło-
38 Obraz ten, zamówiony w r. 1838 przez Ludwika Filipa do Galerii
Historycznej w Wersalu, od 1885 jest przechowywany w Musee du
Louvre. Fragment z dwiema kobietami, w wersji graficznej, publikował
„Magasin Pittoresąue” w r. 1841; zob. L. Johnson, ThePaintings of
Eugene Delacroix. A Critical Catalogue, III—IV: 1832-1863 - Moual
Pictures and Privat Decorations, Oxford 1986, nr kat. 274, s. 96-100,
tabl. 93-
39 Maderno odtworzył układ znalezionego w grobie ciała świętej,
które ekshumowano w r. 1599- Do dzieła Maderny nawiązał Johann
Evangelist Scheffer von Leonhardshoff w przechowywanym w
zbiorach wiedeńskich obrazie z r. 1821, przedstawiającym śmierć św.
Cecylii; zob. M. Krąp f, Johann Evangelist Scheffer von Leonhardshoff
1795-1822: ein Mitglied des Lukasbundes aus Wien. [Ausstellung] im
130
Kulturbesitz, Nationalgalerie (fot. J. P. Anders)
Do fragmentu innego dzieła znamienitego Francu-
za, mianowicie Wjazdu Krzyżowców do Konstantyno-
pola, zdaje się nawiązywać Grottger w rysunku ramion
i głowy zamordowanej niewiasty z szóstego kartonu Po-
głównie w rzeźbie, od słynnych Tyranobójców poczynając (Bern-
hard, o. c., s. 180-181) - demonstrowano jedność w działaniu ludzi
ożywionych duchem walki na śmierć i życie. Największy bodaj użytek
z tego rodzaju ujęć żołnierzy posuwających się i walczących „ramię
w ramię” i „noga w nogę” zrobił John Flaxman w ilustracjach do
utworów Homera, Hezjoda i Ajschylosa (JohnFlaxman’sZeicbnungen
zu Sagen des klassischen Altertums, Leipzig 1910), ale niemal
równocześnie i Jan Józef Grottger - ojciec Artura w Koriolanie (zob.
przyp. 63), nieco później zaś w sztuce austriackiej, np. Carl Schindler
w akwareli sprzed r. 1842, ukazującej brawurowy atak rosyjskiej
piechoty; zob. W. Koschatzky, Albertina Wien - Zeicbnungen
1450-1950. Kunsthalle derHypo-Kulturstiftung..., Munchen 1986, nr
kat. 87 na s. 220.
lonii38. Jednakże uwydatniający krągłość bioder skręt
kobiecego ciała kieruje uwagę w stronę wyrzeźbionej
przez Stefana Madernę figury świętej Cecylii z rzymskiego
kościoła jej imienia39. Motyw śmierci w łożu sformuło-
38 Obraz ten, zamówiony w r. 1838 przez Ludwika Filipa do Galerii
Historycznej w Wersalu, od 1885 jest przechowywany w Musee du
Louvre. Fragment z dwiema kobietami, w wersji graficznej, publikował
„Magasin Pittoresąue” w r. 1841; zob. L. Johnson, ThePaintings of
Eugene Delacroix. A Critical Catalogue, III—IV: 1832-1863 - Moual
Pictures and Privat Decorations, Oxford 1986, nr kat. 274, s. 96-100,
tabl. 93-
39 Maderno odtworzył układ znalezionego w grobie ciała świętej,
które ekshumowano w r. 1599- Do dzieła Maderny nawiązał Johann
Evangelist Scheffer von Leonhardshoff w przechowywanym w
zbiorach wiedeńskich obrazie z r. 1821, przedstawiającym śmierć św.
Cecylii; zob. M. Krąp f, Johann Evangelist Scheffer von Leonhardshoff
1795-1822: ein Mitglied des Lukasbundes aus Wien. [Ausstellung] im
130