Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Hrsg.]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Hrsg.]: Folia Historiae Artium (NS: 2-3.1997)

chrzty władców. W Clichy król jedynie prosi biskupa o
chrzest dla syna;

b) termin kaplica pałacowa pojawia się do-
piero w połowie VIII w. i nie można łączyć go z Mero-
wingami. Źródła pisane nie mówią również o chrztach
w oratoriach Merowingów;

c) dokładne miejsce chrztu awarskiego tucluna w
Akwizgranie nie jest w źródłach pisanych podane;

d) źródła archeologiczne z terenu Francji i Niemiec
nie potwierdzają obecności urządzeń chrzcielnych ani
w merowińskich oratoriach, ani w karolińskich kapli-
cach pałacowych36;

e) cytowane przez A. Angenendta źródła nie dają
zatem podstawy do twierdzenia, że w oratoriach i kapli-
cach pałacowych odbywały się chrzty władców frankij-
skich; jeśli takie chrzty miały miejsce (o czym jednak nic

Szczególnym przykładem jest kościół NPMarii w Akwizgranie. W
opinii L. Falkensteina interpretacja tej budowli jako prywatnej kaplicy
pałacowej, z tronem cesarskim na emporze, została narzucona przez
wizje romantyków. W rzeczywistości od momentu fundacji pełniła ona
przede wszystkim funkcję kościoła parafialnego dla rozległego teryto-
rium domeny królewskiej. Ponadto była królewską kolegiatą obsługi-

nie wiadomo), nosiły zapewne charakter incydentalny i
trudno na tak spekulatywnej podstawie budować tezę o
powszechnej wśród Merowingów i Karolingów „tradycji”;

0 J. Górecki, powołując się na A. Angenendta, nie
sprawdził i nie przytoczył odnośnych tekstów oraz nie
zweryfikował jego hipotezy w świetle aktualnych źródeł
archeologicznych; nie należy formułować kategorycznych
opinii odnosząc się jedynie do nie sprawdzonego przy-
pisu innego autora;

g) nie może być mowy (na podstawie przedstawio-
nego materiału) o „tradycji udzielania chrztu władcy w
pałacach [ściślej w kaplicach pałacowych]” na zachodzie
Europy w I tysiącleciu. Nie można zatem tą drogą udo-
wodnić, że właściwą funkcją centralnej budowli lednic-
kiej w I fazie była kaplica pałacowa z basenami, a nie
baptysterium.

waną przez 12 kanoników. Z czasem stała się kościołem grobo-
wym, koronacyjnym i katedrą. Wg Falkensteina w zachodniej części
empory znajdowała się chrzcielnica używana w okresie wielkanoc-
nym. Jednakże obecność urządzeń chrzcielnych w zespole akwizgrań-
skim jest potwierdzona przekazami dopiero w XII wieku (kaplica Św.
Jana Chrzciciela w atrium), por. Falkenstein, o.c., s. 253-261.