DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.25880#0153
Agata Jakubowska
Czy w Połsce okresu PRL-u woiność była kobietą?
Siadami pewnej ałegorii
Choć prototypem ałegorii wolności, bo o niej będę pisała, jest z pewnością
Nike — młoda kobieta ze skrzydłami i gałązką laurową w dłoni — to źródeł
wizerunku wołności dziś obecnego w „muzeum wyobraźni" nałeży szukać
w stosunkowo mało odległych czasach — w okresie rewolucji francuskiej'.
Wtedy to Marianna stała się symbolem republiki, wtedy też pojawił się wizerunek
kobiety, która wstępuje na barykady, by poprowadzić lud do walki. Nie sposób
nie wspomnieć tu o obrazie Delacroix WM/nAć /ur/ no harykur/y,
bowiem właśnie przedstawiona na nim kobieta — we frygijskiej czapce,
z karabinem w jednej, a trójkolorowym sztandarem w drugiej ręce — stanie
się współczesnym ucieleśnieniem Nike. Pojawiała się wielokrotnie w sztuce
dziewiętnastego wieku, towarzyszyła każdej rewolucji i każdemu powstaniu,
stała się niemal nieodłącznym elementem walk wyzwoleńczych. Pojawiała się
też, choć znacznie rzadziej, w dwudziestym wieku, między innymi w sztuce
okresu PRL-u.
Mój tekst zajmuje się właśnie wpływem zmieniającej się sytuacji politycznej
i społecznej na alegorię wołności w sztuce okresu PRL-u — na formę, jaką
ona przybrała i sposób, w jaki została przyjęta.
Jaka była PRL-owska alegoria wołności?
„Wolność" Dełacroix była silną, odważną kobietą przewodzącą dążącemu
do wyzwolenia ludowi. W okresie PRL-u znalazła się po zwycięskiej stronie.
Por.: M. Warner, Monarne/rAs' 7%e /tHegory o/' Fema/e Form, London
1985.
151
Czy w Połsce okresu PRL-u woiność była kobietą?
Siadami pewnej ałegorii
Choć prototypem ałegorii wolności, bo o niej będę pisała, jest z pewnością
Nike — młoda kobieta ze skrzydłami i gałązką laurową w dłoni — to źródeł
wizerunku wołności dziś obecnego w „muzeum wyobraźni" nałeży szukać
w stosunkowo mało odległych czasach — w okresie rewolucji francuskiej'.
Wtedy to Marianna stała się symbolem republiki, wtedy też pojawił się wizerunek
kobiety, która wstępuje na barykady, by poprowadzić lud do walki. Nie sposób
nie wspomnieć tu o obrazie Delacroix WM/nAć /ur/ no harykur/y,
bowiem właśnie przedstawiona na nim kobieta — we frygijskiej czapce,
z karabinem w jednej, a trójkolorowym sztandarem w drugiej ręce — stanie
się współczesnym ucieleśnieniem Nike. Pojawiała się wielokrotnie w sztuce
dziewiętnastego wieku, towarzyszyła każdej rewolucji i każdemu powstaniu,
stała się niemal nieodłącznym elementem walk wyzwoleńczych. Pojawiała się
też, choć znacznie rzadziej, w dwudziestym wieku, między innymi w sztuce
okresu PRL-u.
Mój tekst zajmuje się właśnie wpływem zmieniającej się sytuacji politycznej
i społecznej na alegorię wołności w sztuce okresu PRL-u — na formę, jaką
ona przybrała i sposób, w jaki została przyjęta.
Jaka była PRL-owska alegoria wołności?
„Wolność" Dełacroix była silną, odważną kobietą przewodzącą dążącemu
do wyzwolenia ludowi. W okresie PRL-u znalazła się po zwycięskiej stronie.
Por.: M. Warner, Monarne/rAs' 7%e /tHegory o/' Fema/e Form, London
1985.
151