DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.26242#0196
Erftes Buch. Die altchriftlichen Kirchen.
176
Constit. apostol. II, 57 '· di μ'εν πυλωροί εις τάς εισόδους τών άνδρών
φνλλάσαοντες αντάς, αί δε διάκονοι εις τάς τών γυναικών.
Augustin., de civit. Dei, II, 28: populi confluunt ad ecclesias casta
celebritate, honesta utr itis que sexus discretione.
Nach Alter und Gefchlecht wurden die Plätze eingenommen, die
Jugend hatte, wenn die Zahl der Sitzplätze nicht ausreichte, flehend
dem Gottesdienfte beizuwohnen.
Constit. apostol. II, 57'· ώς γάρ οι ποιμένες έκαστον τών αλόγων,,
αιγών φημϊ και προβάτων, κατά συγγένειαν και ηλικίαν ίστώσι και έκαστον
αυτών τδ δμοιον τω δμοίω συντρέχει, δυτω καί εν τη εκκλησία : οι μεν
νεώτεροι Ιδία καθεζέσθωσαν, εάν η τόπος, εί δέ μη, στηκέτωσαν ορθοί :
οι δέ τη ηλικία ηδη προβεβηκότες καθεζέσθωσαν έν τάξει : τά δέ παιδία
έστώτα προσλαμβανέσθωοαν αυτών οι πατέρες καί μητέρες, αί δέ νεώτεραι
πάλιν ιδία, εάν η τόπος, εί δέ μήγε, όπισθεν τών γυναικών ίστάσθωσαν,.
αί δέ ηδη γεγαμμηκνίαι καί τεκναρχοΰσαι ιδία ίστάσθωσαν, αί παρθένοι
δέ καί αί χηραι καί πρεσβντιδες πρώτα πασών στηκέτωσαν η καθεζέσθωσαν.
Sokrates erzählt (hist, eccles. I, 17) von der Mutter Conftantins:
ου τω δέ είχεν έυλαβώς περί ταντα, ώς καί σννενχεσθαι έν τω τών γυναι-
κών τάγματι, und Paulinus, vit. Ambros, p. 3, von einer arianilchen
Jungfrau, die den Bifchof, als er das Tribunal betrat, ad partem
mulierum zu zerren fuchte, um ihn den Mördern in die Hände
zu liefern.
Daß den Jungfrauen die Plätze zunächft dem Presbyterium an-
gewiefen waren, bezeugt auch die Erzählung des Liber pontif.
ravenn. (vit. Damian.) von dem Juden, der fich ad virgines, in
loco, qui dicimr ermolas (= ad hermulas)1) aufgeltellt habe, d. h.
bei den Presbyteriumsfehranken.
Der Ausdruck Matronaeum findet lieh wohl zum erften Mal im
Liber pontificalis in vit. Symmachi (498—514), bei dem Bericht
über Reilaurationen in S. Paolo fuori le mura.
Die Sitte, die. Plätze der beiden Gefchlechter durch Schranken zu
fondern, führt Chryfoftomus als'eine Neuerung feiner Zeit an, mit dem
Bemerken, er habe noch von alten Leuten gehört, daß diefe Einrichtung
ehedem nicht beiland.
Chrysost., homil. 74 in Matth.: έχρην μέν ουν ένδον έχειν τδ τείχος
τδ διεΐργον υμάς τών γυναικών: επειδή δέ ον βονλεσθε, άναγκαΐον ένό-
μισμαν είναι οί πατέρες, καν ταίς σανίσιν ημάς τανταις διατειχίααι, ώς
έγωγε ακούω τών πρεσβυτέρων, δτι τδ παλ,αιδν ουδέ ταντα ην το τειχεΐα *
έν γάρ Χριστώ Ιησού ούκ ένι αρσεν η θήλυ · καί έπί τών άποστόλων δέ
α) S. meine „Kunfthiftor. Studien“, Tübingen 1886, S. 43 ff.
176
Constit. apostol. II, 57 '· di μ'εν πυλωροί εις τάς εισόδους τών άνδρών
φνλλάσαοντες αντάς, αί δε διάκονοι εις τάς τών γυναικών.
Augustin., de civit. Dei, II, 28: populi confluunt ad ecclesias casta
celebritate, honesta utr itis que sexus discretione.
Nach Alter und Gefchlecht wurden die Plätze eingenommen, die
Jugend hatte, wenn die Zahl der Sitzplätze nicht ausreichte, flehend
dem Gottesdienfte beizuwohnen.
Constit. apostol. II, 57'· ώς γάρ οι ποιμένες έκαστον τών αλόγων,,
αιγών φημϊ και προβάτων, κατά συγγένειαν και ηλικίαν ίστώσι και έκαστον
αυτών τδ δμοιον τω δμοίω συντρέχει, δυτω καί εν τη εκκλησία : οι μεν
νεώτεροι Ιδία καθεζέσθωσαν, εάν η τόπος, εί δέ μη, στηκέτωσαν ορθοί :
οι δέ τη ηλικία ηδη προβεβηκότες καθεζέσθωσαν έν τάξει : τά δέ παιδία
έστώτα προσλαμβανέσθωοαν αυτών οι πατέρες καί μητέρες, αί δέ νεώτεραι
πάλιν ιδία, εάν η τόπος, εί δέ μήγε, όπισθεν τών γυναικών ίστάσθωσαν,.
αί δέ ηδη γεγαμμηκνίαι καί τεκναρχοΰσαι ιδία ίστάσθωσαν, αί παρθένοι
δέ καί αί χηραι καί πρεσβντιδες πρώτα πασών στηκέτωσαν η καθεζέσθωσαν.
Sokrates erzählt (hist, eccles. I, 17) von der Mutter Conftantins:
ου τω δέ είχεν έυλαβώς περί ταντα, ώς καί σννενχεσθαι έν τω τών γυναι-
κών τάγματι, und Paulinus, vit. Ambros, p. 3, von einer arianilchen
Jungfrau, die den Bifchof, als er das Tribunal betrat, ad partem
mulierum zu zerren fuchte, um ihn den Mördern in die Hände
zu liefern.
Daß den Jungfrauen die Plätze zunächft dem Presbyterium an-
gewiefen waren, bezeugt auch die Erzählung des Liber pontif.
ravenn. (vit. Damian.) von dem Juden, der fich ad virgines, in
loco, qui dicimr ermolas (= ad hermulas)1) aufgeltellt habe, d. h.
bei den Presbyteriumsfehranken.
Der Ausdruck Matronaeum findet lieh wohl zum erften Mal im
Liber pontificalis in vit. Symmachi (498—514), bei dem Bericht
über Reilaurationen in S. Paolo fuori le mura.
Die Sitte, die. Plätze der beiden Gefchlechter durch Schranken zu
fondern, führt Chryfoftomus als'eine Neuerung feiner Zeit an, mit dem
Bemerken, er habe noch von alten Leuten gehört, daß diefe Einrichtung
ehedem nicht beiland.
Chrysost., homil. 74 in Matth.: έχρην μέν ουν ένδον έχειν τδ τείχος
τδ διεΐργον υμάς τών γυναικών: επειδή δέ ον βονλεσθε, άναγκαΐον ένό-
μισμαν είναι οί πατέρες, καν ταίς σανίσιν ημάς τανταις διατειχίααι, ώς
έγωγε ακούω τών πρεσβυτέρων, δτι τδ παλ,αιδν ουδέ ταντα ην το τειχεΐα *
έν γάρ Χριστώ Ιησού ούκ ένι αρσεν η θήλυ · καί έπί τών άποστόλων δέ
α) S. meine „Kunfthiftor. Studien“, Tübingen 1886, S. 43 ff.