Mercuriale, Girolamo; Coriolanus, Christophorus [Ill.]: Hieronymi Mercvrialis De Arte Gymnastica: Libri Sex, In Qvibvs Exercitationvm Omnivm Vetustarum genera, loca, modi, facultates, & quidquid denique ad corporis humani exercitationes pertinet, diligenter explicatur ; Opus non modo medicis, verum etiam omnibus antiquarum rerum cognoscendarum, & valetudinis conseruandae studiosis admodum vtile (Venetiis, 1601) [Cicognara, 1711-3]

290 L I B E R
bcntjquoniam in alteris spiritus capitis commoti facillime afle&io- D
nes illas excitant;in alteris humores ad infima delabentes eos mor-
bosfouent,ac incredibiliter augent. Inde esfquod Aretaeusin cu-
ratione epilepsiaesolam eius vertiginis inspe&ionem , quam facit
instrumentum illud , quod Mttcx dicunt, &c de quo supra sumus
locuti epilcpsiam inducere monuit.Hoc fortasse exercitationis ge-
nUS inte^exit Auicenna, quando dixit; Et ludere cum uirgisretor-
ceap.'J'2' tis didtisalsulegiam cum pila magna,aut parua lignea, nisi quod il-
lud inter sortes exercitationes reponens, & pilam magnam nomi-
nans a nostro differre demonstrat, nempe quod sit debile, solisque
paruis sphaerulis agatur. Habemus Se aliud motus corporis genus,
quod pilis ligneis exercetur humi dupliciter,uelpilas in circu fer-
reum humi defixum manibus impellendo, uel cubo ligneo eas ap-
proximando , quod quide genus dorsum ob inclinationes cotinuas E
exercet, attamen caput offendit, atque renes; in quorum ulceribus
Inlib.de IsctTTtmovs liriKu^ts uirari mandauit Rufus medicus, neque admo-
yfdetnci ^um pronaletudine probatur, legitur enim apud Gal.exercitatio-
wal, cap.3 nes inclinato capite, dorsouepera&as nequaquam illis conuenire,
qui occasione qualibet leui uertigine, epilepsia, Ophthalmia, auriu
dolore, gutturis, aut alterius, capitis»colli inssammationibus oc-
cupantur. Praedicis omnibus tum notior,tum frequetior efl: pila—
mallei uocati exercitatio, qua ueteres gymnastas caruisse nemo no
fatetur; sed quanto magis teporibus noslris penes cundtas nationes
ipsa inoleuit., tanto magis necessarium uidetur illius facultates de-
clarare. Nam quod ex magnis sit exercitationibus,ac uehemetibus
facile est,&a labore,quisusHneturinipso,&:ab eius natura conijce
re; a labore, quonia sudor, defatigatio,rubor faciei/pirationis ma- F
gnitudo ut plurimum in sic sese exercentibus oboriuntur; ex natu-
ra uero eius,quia cum,& deambulatio fere continua, ac ressexa,Sc
brachiorum iadsatio , dorsiue totius obnixio quae da adhibeantur,
indubitatam fide faciunt,nequaquam absq. violetia, aut magnitu-
dine huiuscemodi exercitatione consiitere.Sc iccirco probabile fit,
ipsam calore natiuum augere , excrementa euacuarc, somnos pro-
sundos generare,Sc concoquendis cibis, atq. crudis humoribus co-
serre. At caput ab eadem repleri certum est, quando Gal. hoc ui»
tium magnis exercitationibus adseribendum essse iudicauit.Quan»
tum porre ad particulares esfe&us pertinet,in hanc sententiam ue-
nio,pilamallei exercitatione praecipue brachia, atq. dorsum exer»
cere,secundo crurat,6cpropterea illis omnibus congruere3quime*
bra ilia consirmare student, quiq. multitudinem ciborum perbelle
confi-