DOI article:
Laguna-Chevillotte, Agnieszka: Freski Józefa Franciszka Piltza w dawnym kościele OO. Trynitarzy w Krakowie
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.19071#0056
W zapisach Protoculum, w odniesieniu do fabryki nowego kościoła, po-
wraca kilkakrotnie nazwisko o. Stanisława Oborskiego jako głównego orę-
downika i fundatora przedsięwzięcia93. Podano tam expressis verbis, że o. Ge-
nerał zaangażował i opłacił freskanta. O. Oborski był osobą wykształconą
i podziwianą dla swej mądrości (przed objęciem stanowiska generała zako-
nu w 1756 r. sprawował szereg odpowiedzialnych funkcji w Rzymie)94. Ła-
two przypuścić więc, że jego zasługą jest również sformułowanie programu
ideowego polichromii trynitarskiej. Tym samym należy dołączyć zapomniane
nazwisko o. Stanisława Oborskiego do grona współczesnych mu duchownych
fundatorów, takich jak bp Załuski i ks. Łopacki95. Jego staraniem kościół kra-
kowskich trynitarzy połączył rzymskie formy architektoniczne z ambitną ma-
laturą o wiedeńsko-weneckich powiązaniach, co znalazło powszechne uzna-
nie i podziw już w oczach współczesnych96.
Frescoes by Josef Franz Piltz in the Fomier Trinitarian Church
in Cracow
The set of illusionistic paintings preserved in the former Trinitarian church (today
the Church of the Hospitallers) in Cracow, one of the most interesting in Little Poland
(Małopolska), deserves a separate study for various reasons.
The frescoes painted by a Moravian, Josef Franz Piltz, in 1757 and 1758, cover the
vaults of the nave (57 John of Matha Ransoming Christians from Turkish Captivity and An
Angel Handinga Standard with the Trinitarian Bi-coloured Cross to St Fe/ix ofValois) and
chancel (The Assi/mption on the vault and the illusionistic high altar) as well as the walls
and vaults of the side chapels (six illusionistic altars in the side chapels, personifications of
związku z polichromią Piltza, która była Prechtlowi znana. Za zwrócenie uwagi na fresk brahi-
łowski serdecznie dziękuję p. drowi Andrzejowi Betlejowi.
93 „tam in structura quam in pictura adornata esset nova Ecclesia Nostra a fundamentis
nempe per N.R.P. Stanislaum a Sanctissimo Sacramento Generałem Ex. Ministrum erecta":
Protoculum (przyp. 16), k. 45 (zapis z 1764 r.); tamże, k. 24, 29-34.
94 J. Kłoczowski, Oborski Stanisław, w: PSB 30/3, 1978, s. 451-452.
95 O. Oborski kontaktował się niejednokrotnie z biskupem, który interesował się postępami
fabryki. Dnia 22 czerwca 1756 r. biskup przybył do klasztoru „et primo satisfacturus curiositati
videndi fabricam ad eandem ascendtit in assistentia N.R.P. Ministn Generalis et totius Commu-
nitatis", zob. Protoculum (przyp. 16), k. 34.
96 „Ecclesia qua ab sui elegantem structuram, ac admirandem (sic!) piane picturam, omni-
bus diversi status et conditionis hominibus veram cordis causabat laetitiam", zob. Protoculum
(przyp. 16), k. 45.
46
wraca kilkakrotnie nazwisko o. Stanisława Oborskiego jako głównego orę-
downika i fundatora przedsięwzięcia93. Podano tam expressis verbis, że o. Ge-
nerał zaangażował i opłacił freskanta. O. Oborski był osobą wykształconą
i podziwianą dla swej mądrości (przed objęciem stanowiska generała zako-
nu w 1756 r. sprawował szereg odpowiedzialnych funkcji w Rzymie)94. Ła-
two przypuścić więc, że jego zasługą jest również sformułowanie programu
ideowego polichromii trynitarskiej. Tym samym należy dołączyć zapomniane
nazwisko o. Stanisława Oborskiego do grona współczesnych mu duchownych
fundatorów, takich jak bp Załuski i ks. Łopacki95. Jego staraniem kościół kra-
kowskich trynitarzy połączył rzymskie formy architektoniczne z ambitną ma-
laturą o wiedeńsko-weneckich powiązaniach, co znalazło powszechne uzna-
nie i podziw już w oczach współczesnych96.
Frescoes by Josef Franz Piltz in the Fomier Trinitarian Church
in Cracow
The set of illusionistic paintings preserved in the former Trinitarian church (today
the Church of the Hospitallers) in Cracow, one of the most interesting in Little Poland
(Małopolska), deserves a separate study for various reasons.
The frescoes painted by a Moravian, Josef Franz Piltz, in 1757 and 1758, cover the
vaults of the nave (57 John of Matha Ransoming Christians from Turkish Captivity and An
Angel Handinga Standard with the Trinitarian Bi-coloured Cross to St Fe/ix ofValois) and
chancel (The Assi/mption on the vault and the illusionistic high altar) as well as the walls
and vaults of the side chapels (six illusionistic altars in the side chapels, personifications of
związku z polichromią Piltza, która była Prechtlowi znana. Za zwrócenie uwagi na fresk brahi-
łowski serdecznie dziękuję p. drowi Andrzejowi Betlejowi.
93 „tam in structura quam in pictura adornata esset nova Ecclesia Nostra a fundamentis
nempe per N.R.P. Stanislaum a Sanctissimo Sacramento Generałem Ex. Ministrum erecta":
Protoculum (przyp. 16), k. 45 (zapis z 1764 r.); tamże, k. 24, 29-34.
94 J. Kłoczowski, Oborski Stanisław, w: PSB 30/3, 1978, s. 451-452.
95 O. Oborski kontaktował się niejednokrotnie z biskupem, który interesował się postępami
fabryki. Dnia 22 czerwca 1756 r. biskup przybył do klasztoru „et primo satisfacturus curiositati
videndi fabricam ad eandem ascendtit in assistentia N.R.P. Ministn Generalis et totius Commu-
nitatis", zob. Protoculum (przyp. 16), k. 34.
96 „Ecclesia qua ab sui elegantem structuram, ac admirandem (sic!) piane picturam, omni-
bus diversi status et conditionis hominibus veram cordis causabat laetitiam", zob. Protoculum
(przyp. 16), k. 45.
46