Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Modus: Prace z historii sztuki — 10-11.2011

DOI issue:
Recenzje i omówienia
DOI article:
Grankin, Paweł: Romana Cielatkowska, Architektura i urbanistyka Lwowa II Rzeczypospolitej
DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.19092#0245

DWork-Logo
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
Wracamy do błędów w układzie chro-
nologicznym. Izba Notarialna z 1937-1939
(podana podwójnie pod poz. 27 i 30) i „Klub
Tramwajarzy" (poz. 29; nazwa obiektu
mylna) z 1933-1938 postawione są przed
obiektami z początku lat 30. (poz. 31-33).
Kinoteatr „Roxy" i Dom Kolejarza (poz.
35) wybudowano w latach 1928-1938,
a nie w 1935 roku. I wreszcie zamykają
listę miejskie kąpieliska (poz. 39^40) z lat
1932-193513.

Oprócz wyżej wymienionych błędów
lokalizacji obiektów sąi inne. Jako po-
zycję 27 („Izba Notarialna") pokazano
blok mieszkalny przy ul. Stryjskiej 50—76.
W oznaczonym na mapie po poz. 36 miejscu
brak wymienionego na liście obiektu („Dom
1938, F. Kasler, ul. Kochanowskiego").
Zresztą większość obiektów naniesiono na
planie dość nieściśle. I na koniec nie wszyst-
kie zaznaczone obiekty są wzmiankowane
w tekście książki.

Próba podziału miasta na strefy zrobiona
na drugiej mapie nie wytrzymuje krytyki.
Zaznaczone przez Autorkę główne zespoły
zieleni me pokrywają się w całości nawet
z pokazanymi na oryginalnej mapie. Do-
tyczy to zwłaszcza parków: Żelazna Woda
(zał. w 1905) i Łyczakowskiego (zał. 1892),
jak również ogrodu strzelnicy wojskowej.
Pokazano natomiast wyrąbany w czasie
I wojny światowej lasek na Kajserwałdzie.
To samo dotyczy terenów zabudowy wil-
lowej z omawianego okresu, brak m.in.
Filipówki i Bogdanówki. W niewystarcza-
jącym stopniu pokazano regiony zabudowy
zwartej. Na odwrót dokładnie naniesiono
na plan projektowane, lecz niezrealizowane
szlaki komunikacyjne, nawet tunel pod górą
Cytadeli, który sam autor pomysłu (Ignacy
Drexler) uważał za bardzo kosztowny14.
Tak więc oba plany są niepełne i chaotyczne,
podobnie jak cały rozdział o urbanistyce,

Kąpielisko miejskie, Lwów 1938, s. 8.
Drexler (przyp. 6). s. 41.

który przypomina raczej brudnopis. W takim
razie chyba należałoby usunąć urbanistykę
z tytułu monografii.

Autorka próbuje nieco załagodzić
sytuację przez wprowadzenie przeglądu
zabudowy poszczególnych ulic i dzielnic
miasta w następnej części książki dotyczącej
właśnie architektury. W odróżnieniu od po-
przedniej {Urbanistyka) zajmuje ona prawie
połowę książki (s. 54-244) i jest bogato ilu-
strowana. Jednocześnie tu właśnie tkwi duża
liczba błędów i omyłek różnego rodzaju.
Zaczynają się one dosłownie od pierwszej
strony pierwszego rozdziału Architektura bu-
dynków użyteczności publicznej (s. 54-84).
Tu pomylono miejscami odsyłacze 1 i 2
(s. 54), a w przypisach przy odpowiednich
pozycjach nie podano stron.

Nieco dalej Autorka kontynuuje tak cha-
rakterystyczne dla całego tekstu błędy w da-
towaniu poszczególnych obiektów. Dom to-
warowy Zipperów (wg Autorki „kamienica")
na rogu Rynku i Trybunalskiej z 1913 r. jest
datowany na rok 1923 (s. 57). Tak samo na
rok 1923 jest datowany Dom Pracowników
Gminnych przy ul. Kuszewicza (Lima-
nowskiego) wzniesiony według projektu
T. Wróbla i L. Karasińskiego 1933-1938
(s. 57). W tekście został on określony jako
„Klubowy budynek Związku Zawodowego
Tramwajarzy" (tamże), którym w rzeczywi-
stości służył po II wojnie światowej. Nale-
żało użyć przedwojennej nazwy (por. s. 50)
Dom Pracowników Gminnych, podobnie
jak w odniesieniu do innych zrealizowanych
w latach 30. obiektów.

W tym miejscu został wymieniony rów -
nież Dom Związku Zawodowego Kolejarzy
przy ul. Kętrzyńskiego 54-56. Jednak przy
omówieniu gmachów publicznych został on
ulokowany już przy ul. Gródeckiej (s. 61).
Tam rzeczywiście znajduje się gmach poka-
zany na załączonym zdjęciu (przed wojną
nr 339a, obecnie 295), lecz nie ma on nic
wspólnego z Domem Kolejarza oprócz cza-
su powstania. Podany jako autor projektu

202
 
Annotationen