Modus: Prace z historii sztuki (15.2015)

1586 w rękach Oleśnickich, kiedy
to zakupił ją biskup Piotr Mysz-
kowski*". Dopiero jednak Zyg-
munt Myszkowski około roku
1591 przeprowadził przebudowę,
która określiła ostateczny wygląd
założenia**. Prace polegające na
modernizacji całego zespołu
pałacowo-ogrodowego trwały
zapewne kilka lat*^. Niestety,
zachowane źródła archiwalne
nie podają konkretnych infor-
macji o ich dokładnym zakresie.
Należy założyć, że równocześnie
z przebudową zamku przez Guc-



ciego, rozpoczętą około roku 1591, powstało założenie ogrodowe ze stawami,
pawilonami oraz murem okalającym cały zespół*^. W latach 1620-1640 Fer-
dynand Myszkowski dokonał kolejnej rozbudowy zamku*h Jego przedpole
oraz kaplicę św. Anny otoczył fortyfikacjami ziemnymi, umocnił również
samo miasto, budując kamienne bramy i wał z palisadą*^. Wygląd rezydencji
ordynatów z tego okresu ilustrują ryciny sporządzone według rysunków Eryka
Dahlberga (ił. 2, 3)*".

2. Zamek w Pińczowie
w poł. XVH w., widok od za-
chodu, rycina wg rys. Eryka
Dahiberga. Wg A. Miłobędz-
ki, Zamek w Pińczowie za
Myszkowskich. (J początków
nowożytnej rezydencji w Poł-
sce, w: Sarmat/a arf/sf/ca.
Księga pamiątkowa ka
czci profesora Władysława
Tomkiewicza, Warszawa
1968, s. 37

10 A. Miłobędzki, Zamek w Pińczowie, s. 36; A. Fischinger, Sonii Gucci, s. 24.
11 A. Fischinger, Sonii Gucci, s. 25.
12 W testamencie Tomasza Nikła wyraźnie jest mowa o dostarczaniu rzeźb do ogrodu jeszcze po
r. 1600 (F. Stolot, Testament Tomasza Nikia, s. 243).
13 W takim kształcie założenie przetrwało właściwie bez zmian aż do łat osiemdziesiątych XVIII w.,
kiedy to popadający w ruinę pałac został rozebrany (J. Kuczyński, Wyniki badań, s. 218).
14 Świadectwem charakteru zmian w wystroju budowli jest zachowany portal zamkowy, wtórnie
wmurowany we współczesny budynek mieszkalny (zob. KZSP III, 9, s. 71). Opracowanie obra-
mowania ma już charakter wczesnobarokowy.
15 T. Zarębska, Pińczów. Stadium bisforyczno-urbanistyczne, Warszawa 1957, s. 13, 26-29; A. Gru-
szecki, Bastionowe zamki w Mafopoisce, Warszawa 1962, s. 253-254; A. Miłobędzki, Zamek

3. Zamek w Pińczowie
w poł. XV!i w., widok od po-
łudnia, rycina wg rys. Eryka
Dahiberga. Wg A. Miłobędz-
ki, Zamek w Pińczowie za
Myszkowskich. L/początków
nowożytnej rezydencji w Poł-
sce, w: Sarmatia artistica.
Księga pamiątkowa ku
czci profesora Władysława
Tomkiewicza, Warszawa
1968, s. 37

w Pińczowie, s. 39.

16 KZSP III, 9, s. 68; A. Miłobędzki, Zamek w Pińczowie, s. 38; J. Kuczyński, Wyniki badań, s. 216.

Łaźnia i ogród w rezydencji Zygmunta Gonzagi...

163