DOI article:
Torbus, Tomasz: Zamki graniczne czy tylko zamki położone na granicy? Problematyka zamków krzyżackich na Pomorzu Gdańskim (1308-1410)
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.28181#0015
Położenie zamku na wąskim paśmie lądu między jeziorami wymagało inten-
sywnych prac ziemnych (ił. 2). Zamek główny został zbudowany na usypanej
na wysokość 5 m platformie, którą później otoczono murem parchamowym,
zdwojonym od strony wejściowej. W zachodniej części założenia zamkowego
założono szeroką na około 20 m fosę mokrą, natomiast po wschodniej stronie
fosę suchą. Oddzielały one trzy przedzamcza od zamku głównego. Wszystkie
przedzamcza otoczone były opatrzonymi w wieże murami obronnymi. Rozmach
tego założenia przewyższał wszystkie dotychczas powstałe zamki za wyjątkiem
Malborka9. Gigantycznych rozmiarów budowli dowodzi dokument z 1388 r.,
który wzmiankuje, że przedzamcza mogą pomieścić 500 najemników10. Człu-
chów był niezwykle istotny jako stacja tranzytowa, co dobitnie unaocznia histo-
ria wojny 1409-1411, kiedy to Polsce nie udało się zdobyć tego zamku.
Rozmach założenia można wytłumaczyć położeniem blisko granicy, wpły-
nął na niego jednak również czas budowy. Zakon, któremu najpóźniej od 1320 r.
zależało za wszelką cenę na utrzymaniu zdobytego regionu, rozpoczął (jak już
wzmiankowano) budowę zamku w Człuchowie w 1325 r. Krzyżacy liczyli
się z nieuchronnością militarnej konfrontacji z Koroną. W tym samym roku
doszło do układu polsko-litewskiego, umocnionego przez małżeństwo księż-
niczki Aldony z synem Władysława, późniejszym królem Kazimierzem Wiel-
kim. W 1326 r. polsko-litewski atak skierowany przeciw sprzymierzonej
9 Sławomir Jóźwiak, Janusz Trupinda, Organizacja życia na zamku krzyżackim w Malborku
w czasach wielkich mistrzów (1309-1457), Malbork 2007.
10 Konstanty Kościński, Inwentarz starostwa człuchowskiego z 1748 r„ „Roczniki Toruńskiego
Towarzystwa Naukowego” 1904, R. 9, s. 184-239, tu s. 107.
Zamki
graniczne
czy tylko
położone
na granicy?...
9
sywnych prac ziemnych (ił. 2). Zamek główny został zbudowany na usypanej
na wysokość 5 m platformie, którą później otoczono murem parchamowym,
zdwojonym od strony wejściowej. W zachodniej części założenia zamkowego
założono szeroką na około 20 m fosę mokrą, natomiast po wschodniej stronie
fosę suchą. Oddzielały one trzy przedzamcza od zamku głównego. Wszystkie
przedzamcza otoczone były opatrzonymi w wieże murami obronnymi. Rozmach
tego założenia przewyższał wszystkie dotychczas powstałe zamki za wyjątkiem
Malborka9. Gigantycznych rozmiarów budowli dowodzi dokument z 1388 r.,
który wzmiankuje, że przedzamcza mogą pomieścić 500 najemników10. Człu-
chów był niezwykle istotny jako stacja tranzytowa, co dobitnie unaocznia histo-
ria wojny 1409-1411, kiedy to Polsce nie udało się zdobyć tego zamku.
Rozmach założenia można wytłumaczyć położeniem blisko granicy, wpły-
nął na niego jednak również czas budowy. Zakon, któremu najpóźniej od 1320 r.
zależało za wszelką cenę na utrzymaniu zdobytego regionu, rozpoczął (jak już
wzmiankowano) budowę zamku w Człuchowie w 1325 r. Krzyżacy liczyli
się z nieuchronnością militarnej konfrontacji z Koroną. W tym samym roku
doszło do układu polsko-litewskiego, umocnionego przez małżeństwo księż-
niczki Aldony z synem Władysława, późniejszym królem Kazimierzem Wiel-
kim. W 1326 r. polsko-litewski atak skierowany przeciw sprzymierzonej
9 Sławomir Jóźwiak, Janusz Trupinda, Organizacja życia na zamku krzyżackim w Malborku
w czasach wielkich mistrzów (1309-1457), Malbork 2007.
10 Konstanty Kościński, Inwentarz starostwa człuchowskiego z 1748 r„ „Roczniki Toruńskiego
Towarzystwa Naukowego” 1904, R. 9, s. 184-239, tu s. 107.
Zamki
graniczne
czy tylko
położone
na granicy?...
9