DOI Artikel:
Kobe, Rainer: Isaac van den Blocke, malarz i menonita w Gdańsku na początku XVII w. Czy jest coś menonickiego w jego obrazach Wąska i przestronna droga?
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.43445#0051
zaś (ił. 6) siedzi żona Noego, skromnie odziana we współczesną suknię. Noe20 Isaac van den
klęczy obok niej, zatopiony w modlitwie. Po prawej stronie można dostrzec Blocke...
jego trzech synów: Sema, Chama i Jafeta, z żonami. Wszyscy są odziani
w imaginacyjne kostiumy biblijne. Obok Noego, wzywającego w modlitwie
Boga, stoi pies symbolizujący lojalność i oddanie21. Na drugim planie widać
II. 6. Isaac van den Blocke, Przed potopem, fragment z prawą sceną
ukończoną już arkę, do której podążają parami (ze wszystkich stron) rozma-
ite zwierzęta, m.in. jednorożce, słonie i strusie. W tle widać miasto, uloko-
wane po obu brzegach rzeki, połączone mostem. Zachodzące słońce oświetla
świat ostatnimi promieniami. Bóg, który obiecał Noemu ratunek, ukazuje się
w poświacie w postaci tetragramu.
Tetragram na obrazie był nowością. Po raz pierwszy pojawił się w kręgu stras-
burskich anabaptystów około 1520 r. Wyrażał dysydenckiego ducha. Zastąpił
20 Dla anabaptystów Noe i Arka to nie tylko archetyp Chrystusa i kościoła apostolskiego,
lecz także model ich własnej anabaptystycznej kongregacji świętych, por. Menno Simons, The True
Christian Faith [w:] The Complete Writings of Menno Simons [dalej: CWMS], ed. John Christian Wenger,
Scottdale 1984, s. 345. Dzieła Menno Simonsa nie są dostępne w języku polskim, stąd obecność
w przypisach edycji anglojęzycznej.
21 Kretschmer, Lexikon der Symbole und Attribute, s. 196.
45
klęczy obok niej, zatopiony w modlitwie. Po prawej stronie można dostrzec Blocke...
jego trzech synów: Sema, Chama i Jafeta, z żonami. Wszyscy są odziani
w imaginacyjne kostiumy biblijne. Obok Noego, wzywającego w modlitwie
Boga, stoi pies symbolizujący lojalność i oddanie21. Na drugim planie widać
II. 6. Isaac van den Blocke, Przed potopem, fragment z prawą sceną
ukończoną już arkę, do której podążają parami (ze wszystkich stron) rozma-
ite zwierzęta, m.in. jednorożce, słonie i strusie. W tle widać miasto, uloko-
wane po obu brzegach rzeki, połączone mostem. Zachodzące słońce oświetla
świat ostatnimi promieniami. Bóg, który obiecał Noemu ratunek, ukazuje się
w poświacie w postaci tetragramu.
Tetragram na obrazie był nowością. Po raz pierwszy pojawił się w kręgu stras-
burskich anabaptystów około 1520 r. Wyrażał dysydenckiego ducha. Zastąpił
20 Dla anabaptystów Noe i Arka to nie tylko archetyp Chrystusa i kościoła apostolskiego,
lecz także model ich własnej anabaptystycznej kongregacji świętych, por. Menno Simons, The True
Christian Faith [w:] The Complete Writings of Menno Simons [dalej: CWMS], ed. John Christian Wenger,
Scottdale 1984, s. 345. Dzieła Menno Simonsa nie są dostępne w języku polskim, stąd obecność
w przypisach edycji anglojęzycznej.
21 Kretschmer, Lexikon der Symbole und Attribute, s. 196.
45