DOI Artikel:
Kuczyńska, Jadwiga: Średniowieczne chrzcielnice kamienne w Polsce
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14265#0015
ŚREDNIOWIECZNE CHRZCIELNICE KAMIENNE W POLSCE
1 1
4. Bodmin, kościół, chrzcielnica
Na dekorację chrzcielnic typu pośredniego składają się bardzo różne tematy występujące jedno-
cześnie na chrzcielnicach misowych i kielichowych.
3. Formy chrzcielnic romańskich i ich programy ikonograficzne wyrosły ze wspólnego ideowego
podłoża, jakim był dorobek duchowy okresu patrystycznego. Zarówno chrzcielnica wywodząca się
z misy baptysterium, która przejęła jej symbolikę, jak i chrzcielnica architektoniczna, przypomi-
nająca ołtarz, dobitnie wyrażają swoją strukturą znaczenie „Studni wody żywej" symbolizującej
Raj2y, a zarazem — Grób Chrystusa, źródło sakramentów inicjacji chrześcijańskiej 30. Chrzcielnica
0 kształcie kielichowym wiąże się z kolei w sposób bezpośredni z symboliką kielicha eucharystycz-
nego, określanego, tak w dziełach teologicznych, jak w formularzach liturgicznych, jako grób Ciała
1 Krwi Pańskiej -4 Jego ideowo-formalnym odpowiednikiem staje się kielich chrzcielny. Przez swój
kształt, zbliżający do tajemnic Eucharystii, identyfikuje się on jakby z kielichem Ostatniej Wie-
czerzy 325 niesie zapowiedź zbawienia i nadzieję odrodzenia ze Zmartwychwstałym. Formę kielichową
chrzcielnicy można uznać za najpełniejszy wyraz głównych treści symboliki chrztu.
Ujmując najzwięźlej programy chrzcielnic romańskich można powiedzieć, że obracały się one
głównie wokół idei chrztu jako misterium Śmierci i Zmartwychwstania, misterium niosącego oczyszcze-
2g P. A. Underwood, The Founlain of Life in Manuscripts of the Gospels, „Dumbarton Oaks Papers", V: 1950.
M Elbern, op. cil., s. 163.
11 Raban Maur. De Clericorum Institutione, Lib. \, 33, [w:] Patrologia lalina. t. 107, Parisiis 1864, szp. 324;
Honoriusz Augustodunensis, Gemma animae, Lib. I, szp. 37, szp. 47, Raban Maur, De Clericorum... t. 172,
Parisiis 1895, szp. 555, 558.
32 K. Berg, Une Inconographie peu connue du crucifiement, „Cahiers Archéologiques", IX: 1957, s. 319; Elbern,
op. cit., s. 138, 143.
1 1
4. Bodmin, kościół, chrzcielnica
Na dekorację chrzcielnic typu pośredniego składają się bardzo różne tematy występujące jedno-
cześnie na chrzcielnicach misowych i kielichowych.
3. Formy chrzcielnic romańskich i ich programy ikonograficzne wyrosły ze wspólnego ideowego
podłoża, jakim był dorobek duchowy okresu patrystycznego. Zarówno chrzcielnica wywodząca się
z misy baptysterium, która przejęła jej symbolikę, jak i chrzcielnica architektoniczna, przypomi-
nająca ołtarz, dobitnie wyrażają swoją strukturą znaczenie „Studni wody żywej" symbolizującej
Raj2y, a zarazem — Grób Chrystusa, źródło sakramentów inicjacji chrześcijańskiej 30. Chrzcielnica
0 kształcie kielichowym wiąże się z kolei w sposób bezpośredni z symboliką kielicha eucharystycz-
nego, określanego, tak w dziełach teologicznych, jak w formularzach liturgicznych, jako grób Ciała
1 Krwi Pańskiej -4 Jego ideowo-formalnym odpowiednikiem staje się kielich chrzcielny. Przez swój
kształt, zbliżający do tajemnic Eucharystii, identyfikuje się on jakby z kielichem Ostatniej Wie-
czerzy 325 niesie zapowiedź zbawienia i nadzieję odrodzenia ze Zmartwychwstałym. Formę kielichową
chrzcielnicy można uznać za najpełniejszy wyraz głównych treści symboliki chrztu.
Ujmując najzwięźlej programy chrzcielnic romańskich można powiedzieć, że obracały się one
głównie wokół idei chrztu jako misterium Śmierci i Zmartwychwstania, misterium niosącego oczyszcze-
2g P. A. Underwood, The Founlain of Life in Manuscripts of the Gospels, „Dumbarton Oaks Papers", V: 1950.
M Elbern, op. cil., s. 163.
11 Raban Maur. De Clericorum Institutione, Lib. \, 33, [w:] Patrologia lalina. t. 107, Parisiis 1864, szp. 324;
Honoriusz Augustodunensis, Gemma animae, Lib. I, szp. 37, szp. 47, Raban Maur, De Clericorum... t. 172,
Parisiis 1895, szp. 555, 558.
32 K. Berg, Une Inconographie peu connue du crucifiement, „Cahiers Archéologiques", IX: 1957, s. 319; Elbern,
op. cit., s. 138, 143.