DOI Artikel:
Kuczyńska, Jadwiga: Średniowieczne chrzcielnice kamienne w Polsce
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14265#0071
ŚREDNIOWIECZNE CHRZCIELNICE KAMIENNE W POLSCE 67
56. Brzostów, kościół fil. p.w. św. Wawrzyńca,
chrzcielnica
Płasko rzeźbiona dekoracja ogranicza się tylko do czaszy. Na jej ściankach zostały wykrojone
duże, czworoboczne wnęki, które wypełniają różnego rodzaju przedstawienia. W jednym przypadku
(Brzostów) zrezygnowano z podziału czaszy na oddzielne pola, w innym (Widawa) — pozostawiono
czaszę gładką.
Uderzające podobieństwo łączy zabytki w Stroni i Wabienicach. Niektóre przedstawienia (hierogram
IHS w tarczy i gmerk w tarczy) są na nich identyczne. Wspólna jest również data 1517.
Repliką tych chrzcielnic zdaje się być powstała w 1518 r. chrzcielnica w Kobylinie. Różni się od
nich wyższym trzonem naruszającym właściwe dla odmiany młodszej proporcje.
Wymienione dzieła pochodzą z jednego warsztatu.
Na chrzcielnicy w Brzostowie, przy górnej krawędzi czaszy został umieszczony szeroki, płasko
rzeźbiony pas minuskułowej inskrypcji zawierającej datę — 1509 oraz imię i nazwisko kamieniarza,
którym był Michel Horn. Pod inskrypcją znajduje się gmerk w kształcie spirali. Kamieniarz ten
uwiecznił swoje imię i nazwisko i umieścił swój gmerk również na portalu południowym kościoła
w Brzostowie262.
Forma chrzcielnic grupy wrocławsko-opolskiej wywodzi się z Czech. Tam bowiem taką formę mają
nie tylko chrzcielnice gotyckie (np. Dubany, Orasice, Znojmo — il. 57) lecz i romańskie (Radonice,
Kfesin)26-\ Na czeskich chrzcielnicach gotyckich występują również ostre odgraniczenia ścianek czaszy
262 H. Lutsch, Verzeichnis der Kunsldenkmdler der Provinz Schlesien, t. 4: Der Reg.-Bezirk Liegnitz, Breslau 1891, s. 22.
263 Soupis pamâtek..., t. 2: Soupis pamàlek hisiorickych a umèleckych v polilickém okresu lounském, пр. В. Matejka,
1897, s. 47; Soupis pamâtek____t. 4: Soupis pamàlek historickych a umèleckych v polilickém okresu roudnickém, пр. B. Matëjka,
1898. s. 94, 121. Znojmo — fotografia w Zbiorach: Statni Ustav Pamâtkove Péce a Ochrany Pfirody w Pradze, nr neg. 51449.
56. Brzostów, kościół fil. p.w. św. Wawrzyńca,
chrzcielnica
Płasko rzeźbiona dekoracja ogranicza się tylko do czaszy. Na jej ściankach zostały wykrojone
duże, czworoboczne wnęki, które wypełniają różnego rodzaju przedstawienia. W jednym przypadku
(Brzostów) zrezygnowano z podziału czaszy na oddzielne pola, w innym (Widawa) — pozostawiono
czaszę gładką.
Uderzające podobieństwo łączy zabytki w Stroni i Wabienicach. Niektóre przedstawienia (hierogram
IHS w tarczy i gmerk w tarczy) są na nich identyczne. Wspólna jest również data 1517.
Repliką tych chrzcielnic zdaje się być powstała w 1518 r. chrzcielnica w Kobylinie. Różni się od
nich wyższym trzonem naruszającym właściwe dla odmiany młodszej proporcje.
Wymienione dzieła pochodzą z jednego warsztatu.
Na chrzcielnicy w Brzostowie, przy górnej krawędzi czaszy został umieszczony szeroki, płasko
rzeźbiony pas minuskułowej inskrypcji zawierającej datę — 1509 oraz imię i nazwisko kamieniarza,
którym był Michel Horn. Pod inskrypcją znajduje się gmerk w kształcie spirali. Kamieniarz ten
uwiecznił swoje imię i nazwisko i umieścił swój gmerk również na portalu południowym kościoła
w Brzostowie262.
Forma chrzcielnic grupy wrocławsko-opolskiej wywodzi się z Czech. Tam bowiem taką formę mają
nie tylko chrzcielnice gotyckie (np. Dubany, Orasice, Znojmo — il. 57) lecz i romańskie (Radonice,
Kfesin)26-\ Na czeskich chrzcielnicach gotyckich występują również ostre odgraniczenia ścianek czaszy
262 H. Lutsch, Verzeichnis der Kunsldenkmdler der Provinz Schlesien, t. 4: Der Reg.-Bezirk Liegnitz, Breslau 1891, s. 22.
263 Soupis pamâtek..., t. 2: Soupis pamàlek hisiorickych a umèleckych v polilickém okresu lounském, пр. В. Matejka,
1897, s. 47; Soupis pamâtek____t. 4: Soupis pamàlek historickych a umèleckych v polilickém okresu roudnickém, пр. B. Matëjka,
1898. s. 94, 121. Znojmo — fotografia w Zbiorach: Statni Ustav Pamâtkove Péce a Ochrany Pfirody w Pradze, nr neg. 51449.