Rocznik Historii Sztuki (39.2014)

250

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI KOMITETU NAUK O SZTUCE PAN...

Testamentu. Szczególnie rozwinięta była teologiczna symbolika alabastrowego naczynia, z którego olejem
namaściła Św. Magdalena Chrystusa. W XIX wieku epitet „alabastrowy” bardzo chętnie wykorzystywany
był w dziełach literackich na określenie idealnego, pięknego ciała. Biel alabastrową kojarzona była z nie-
winnością. Wystąpienie Referentki kończyła wnikliwa analiza portretu urodziwej elegantki z połowy XVII
wieku z Muzeum Gdańskiego, malowanego na płycie alabastrowej, na której biel skóry skontrastowana
została z wizerunkiem Św. Katarzyny, które to imię niewątpliwie nosiła portretowana kobieta.

W części organizacyjnej zebrania w pierwszej kolejności postanowiono dopełnić listę członków komi-
tetu o 10 przedstawicieli przy czym procedurę głosowania kandydatów postanowiono odłożyć na później
z powodu niewystarczającej frekwencji członków Komitetu w obradach Wysunięto następujące osoby:
prof. Martę Lempart-Gierałtowską, prof. Jana Harysymowicza, ks. prof. Andrzeja Witko, prof. Sławomirę
Żerańskiej-Kominek, dr hab. Iwonę Lindstedt, prof. Elżbietę Nowicką, prof. Tadeusza Szczepańskiego.
Prof. Juliusz Chrościcki zaapelował, by skład komitetu poszerzyć o osoby z grona młodszych pracowników
nauki mogących dopełniać skład z starszymi pracownikami i zaprpopnował włączenie dr A. Lipińskiej oraz
B. Czechowicza, zaś prof. Tadeusz Lubelski prof. Tomasza Kłysa. Prof. Piotr Skubiszewski zaproponował,
by sekretariat przygotował zestawienie młodszych kolegów z informacjami o ich dorobku naukowym, by
móc bardziej świadomie dokonywać wyboru kolejnych członków Komitetu. Zwrócił jednocześnie uwagę na
brak reprezentacji w Komitecie przedstawicieli ośrodka krakowskiego, przy czym, gdy takie kandydatury
zostaną określone, konieczna jest z ich strony deklaracja obecności w pracach Komitetu. Prof. Chrościcki
zaproponował, by w 10 kandydaturach można było przyjąć parytet po dwie osoby reprezentujące 5 dyscy-
plin naukowych naszego Komitetu. Inicjatywę poparł prof. Lubelski, dodając, że konieczna jest deklaracja
pracy w Komitecie. Prof. Chrościcki ustosunkował się negatywnie do jednego z wymogów proponowanego
nowego regulaminu zobowiązującego Komitet do przeglądu kadr ośrodków akademickich. Komitet winien
zająć stanowisko w sprawie oceny czasopism naukowych dyscyplin Komitetu - ten problem przesunięto
do dalszych dyskusji. W punkcie zgłoszenia kandydatur do nagród prac habilitacyjnych prof. Tadeusz
Żuchowski zaznaczył, że obecnie będzie to utrudnione w świetle nowej ustawy znoszącej wymóg zapre-
zentowania książki. Nawiązując do oczekiwanej oceny ośrodków prof. Żuchowski zwrócił uwagę na na
brak uzasadnienia prowadzonych takich postępowań przez Komitety. Prof. Grzybkowski zaproponował,
by do omawianej nagrody zgłosić książkę Mariusza Bryla, która to kandydatura została już wcześniej
przygotowana. W kolejnym punkcie obrad prof. Chrościcki zaapelował, by na Międzynarodowy Kongres
Historii Sztuki do Norymbergii wysłać róawnież doktorantów. W ostatnim punkcie obrad prof. Szmelter
zgłosiła propozycję powołania kolejnej sekcji w ramach Komitetu - transdyscyplinamej Syntezy Nauk
o Sztuce. Sekcja ta zrzeszałaby specjalistów różnych dziedzin, także nauk ścisłych, jak chemia czy fizy-
ka, gdyż badacze reprezentujący te dyscypliny uczestniczą w zespołach prowadzących specjalistyczne
badania przedsięwzięć konserwatorskich. W dyskusji nad tą propozycją prof Skubiszewski podważył sens
powoływania takiej sekcji, bowiem w ramach działalności Komitetu istnieją pełne możliwości prezenta-
cji wyników badań różnych dyscyplin naukowych, związanych z problematyką twóczości artystycznej.
U początków Komitetu leżała idea przez Prof. Starzyńskiego, by na tym forum spotykali się tworzący
dzieła, jak i ci, którzy ujmują je intelektualnie. Z poglądem tym zgodził się prof Grzybkowski zwracając
uwagę na rosnące koszta organizacyjne takich inicjatyw. ProfZuchowski zwrócił uwagę na niepotrzebne
dublowanie celów takiej sekcji, które i tak są zawarte w programie działalności KNS. Prof. Chrościcki
zaapelował o zorganizowanie pod patronatem KNS takiej sesji, której uczestnicy bez przeszkód mogliby
zaprezentować wyniki swych specyficznych dziedzin badań naukowych nad dziełem sztuki. Zakres tematyki
obejmowałby wystąpienia naukowe zarówno z obszaru humanistyki, jak i nauk ścisłych.

23 marca 2012 r. odbyło sie kolejne zebranie plenarne Komitetu. W ramach otwartej części zebrania
dr Anna Olszewska wygłosiła wykład pt. „O wizerunkach odmieńców. Od mitycznych ras z ,Kroniki‘
H. Schedla (z 1493 r.) do bohaterów filmu ‘Freaks’ Toda Browninga (z 1932 r.)”. Głównym tematem
wystąpienia było wyjaśnienie rozkwitu zainteresowania mirabiłiami w pierwszym 30-leciu XX wieku. Kul-
tura tego okresu obfitowała w wizerunki odmieńców, i jednym z ważniejszych świadectw tej sytuacji był
film Browninga. Do końca XVIII wieku zainteresowanie postacią odmieńca marginalizowano, by dopiero
w pierwszym trzydziestoleciu XX wieku obdarzyć ją poważniejszym zainteresowaniem. W prezentowanym
wystąpieniu podjęta została próba wyjaśnienia tego zwrotu, odniesienia wizerunku odmieńców do źródeł
ich obrazowania, zaproponowana wreszcie koncepcja perspektyw badawczych i metod ich ujmowania.
Po krótkim przedstawieniu roli w dziejach sztuki filmowej dzeła Browninga Referentka zaprezentowała