DOI Artikel:
Dobrzeniecki, Tadeusz: Maiestas Domini w zabytkach polskich i obcych z Polską związanych: [3]
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19581#0073
Następną inowacją jest tutaj podtrzymywanie kuli przez
dwóch aniołów. Okrągłą mandorlę unoszą dwa odwrócone
anioły. Ten motyw wcześniej pojawił się w inicjale D psałterza
zBoulogne (ok. 1000 r.)132.
Błędne wersje z południowej Francji chętnie naśladowali
hiszpańscy rzeźbiarze i złotnicy133.
Na srebrnej oprawie w Camara Santa w Oviedo Chrystus
nie siedzi na poduszce umieszczonej na przecięciu się kuli
i mandorli, lecz na tronie Dagoberta134. Dwie lampy, przy-
pominają apokaliptyczne lampy płonące przed tronem
Boga135; zwisają one z mandorli, a stopy Chrystusa opie-
rają się na dziwnie ukształtowanym scabellum.
W miniatorskiej szkole z obszaru północnej Francji
istniała tendencja mieszania typów ikonograficznych. Tam
zapewne niezrozumienie mandorli — kuli spowodowało
przedstawienie Chrystusa siedzącego nie na górnej krawędzi
kuli, lecz na dolnym łuku mandorli.
132 Cook, The Earliest, jw., s. 56, il. 41; il. 27 (psałterz
z Boulogne, Bibl. municipale).
133 Cook, The Earliest, jw., s. 56—57, il. 40, najwcześniejszy
przykład, katalońskie nadproże z St.-Genis-des-Fontaines.
134 Oviedo, katedra, srebrna oprawa książkowa, XII w.; Cook,
The Earliest, jw., il. 39; Schramm, Herrschaftszeichen, jw., Die
Throne und Bischofsstiihle des fruhen Mittelalters, s. 326—331: Der
sogenannte „Dagobert — Thron": ein friihkarolingischer Guss?
135 Apokalipsa 4,5: płonie przed tronem siedem lamp ognistych,
które są siedmiu Duchami Boga; M. Lurker, Worterbuch bibli-
scher Bilder und Symbole. Munchen 1973, s. 189: Die zwei Leuchter
zu beiden Seiten des A 11 a r s sinnbilden die Freude des Heidentums
und des Judentums Uber die Geburt des Heilandes — fur die Juden
nach dem Wort des Jesaja (60, 1), fur die Heiden nach der Versiche-
rung des Apostels (Eph. 5.8); o ołtarzu jako symbolu Chrystusa por.
A. Weckwerth, Tisch und Altar. Zeitschrift fiir Religions- und
Geistesgeschichte, XV, 1963, s. 209—244.
47. Oprawa ewangeliarza, Perpignan,
Bibl.municipalefol. 111B, wg C o o k.
The Earliest, jw.
69
dwóch aniołów. Okrągłą mandorlę unoszą dwa odwrócone
anioły. Ten motyw wcześniej pojawił się w inicjale D psałterza
zBoulogne (ok. 1000 r.)132.
Błędne wersje z południowej Francji chętnie naśladowali
hiszpańscy rzeźbiarze i złotnicy133.
Na srebrnej oprawie w Camara Santa w Oviedo Chrystus
nie siedzi na poduszce umieszczonej na przecięciu się kuli
i mandorli, lecz na tronie Dagoberta134. Dwie lampy, przy-
pominają apokaliptyczne lampy płonące przed tronem
Boga135; zwisają one z mandorli, a stopy Chrystusa opie-
rają się na dziwnie ukształtowanym scabellum.
W miniatorskiej szkole z obszaru północnej Francji
istniała tendencja mieszania typów ikonograficznych. Tam
zapewne niezrozumienie mandorli — kuli spowodowało
przedstawienie Chrystusa siedzącego nie na górnej krawędzi
kuli, lecz na dolnym łuku mandorli.
132 Cook, The Earliest, jw., s. 56, il. 41; il. 27 (psałterz
z Boulogne, Bibl. municipale).
133 Cook, The Earliest, jw., s. 56—57, il. 40, najwcześniejszy
przykład, katalońskie nadproże z St.-Genis-des-Fontaines.
134 Oviedo, katedra, srebrna oprawa książkowa, XII w.; Cook,
The Earliest, jw., il. 39; Schramm, Herrschaftszeichen, jw., Die
Throne und Bischofsstiihle des fruhen Mittelalters, s. 326—331: Der
sogenannte „Dagobert — Thron": ein friihkarolingischer Guss?
135 Apokalipsa 4,5: płonie przed tronem siedem lamp ognistych,
które są siedmiu Duchami Boga; M. Lurker, Worterbuch bibli-
scher Bilder und Symbole. Munchen 1973, s. 189: Die zwei Leuchter
zu beiden Seiten des A 11 a r s sinnbilden die Freude des Heidentums
und des Judentums Uber die Geburt des Heilandes — fur die Juden
nach dem Wort des Jesaja (60, 1), fur die Heiden nach der Versiche-
rung des Apostels (Eph. 5.8); o ołtarzu jako symbolu Chrystusa por.
A. Weckwerth, Tisch und Altar. Zeitschrift fiir Religions- und
Geistesgeschichte, XV, 1963, s. 209—244.
47. Oprawa ewangeliarza, Perpignan,
Bibl.municipalefol. 111B, wg C o o k.
The Earliest, jw.
69