DOI Artikel:
Dobrzeniecki, Tadeusz: Maiestas Domini w zabytkach polskich i obcych z Polską związanych: [3]
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.19581#0189
123. Cluny, III kościół opacki, tympanon zachodni, litografia wg C on ant, The Third Church, jw.
Ok. 1145 r. powstał zachodni portal katedry w Chartres (il. 126). Na tympanonie środko-
wego portalu tronuje Chrystus w mandorli otoczony symbolicznymi istotami. W nadprożu
siedzą apostołowie w trzech grupach pod arkadami. W wewnętrznej archiwolcie stoją aniołowie,
w obydwu zewnętrznych tronuje 24 starców. Chrystus w postawie władcy błogosławi i lewą
dłonią opiera na kolanie księgę. Lew i byk odskakują na zewnątrz z rozpostartymi skrzydłami
i odwracają głowy spoglądając ku środkowi. Ponad nimi unoszą się anioł i orzeł. Nie ma tu
aniołów, zgrupowanych przy mandorli. Na tym środkowym tympanonie w Chartres Maiestas
Domini z symbolami ewangelistów znalazła ostateczne ukształtowanie, często naśladowane
w następnych dziesięcioleciach. Najważniejsze takie francuskie tympanony znajdują się w Bourges,
Le Mans (il. 127), Angers (il. 128), Saint-Loup-de Naud513.
Poza Francją typ Chartres był naśladowany b. rzadko. Hiszpania posiada kilka niepo-
513 S a u e r 1 a n d e r, Gotische, jw., il. 39 (Bourges, katedra Saint-Etienne, południowy portal ok.
1160 r.), 70 (Le Mans /Sarthe, katedra Saint-Julien przed 1158), il. 32 (Angers /Maine-et-Loire, katedra
Saint-Maurice, portal zachodni ok. 1155/60).
185
Ok. 1145 r. powstał zachodni portal katedry w Chartres (il. 126). Na tympanonie środko-
wego portalu tronuje Chrystus w mandorli otoczony symbolicznymi istotami. W nadprożu
siedzą apostołowie w trzech grupach pod arkadami. W wewnętrznej archiwolcie stoją aniołowie,
w obydwu zewnętrznych tronuje 24 starców. Chrystus w postawie władcy błogosławi i lewą
dłonią opiera na kolanie księgę. Lew i byk odskakują na zewnątrz z rozpostartymi skrzydłami
i odwracają głowy spoglądając ku środkowi. Ponad nimi unoszą się anioł i orzeł. Nie ma tu
aniołów, zgrupowanych przy mandorli. Na tym środkowym tympanonie w Chartres Maiestas
Domini z symbolami ewangelistów znalazła ostateczne ukształtowanie, często naśladowane
w następnych dziesięcioleciach. Najważniejsze takie francuskie tympanony znajdują się w Bourges,
Le Mans (il. 127), Angers (il. 128), Saint-Loup-de Naud513.
Poza Francją typ Chartres był naśladowany b. rzadko. Hiszpania posiada kilka niepo-
513 S a u e r 1 a n d e r, Gotische, jw., il. 39 (Bourges, katedra Saint-Etienne, południowy portal ok.
1160 r.), 70 (Le Mans /Sarthe, katedra Saint-Julien przed 1158), il. 32 (Angers /Maine-et-Loire, katedra
Saint-Maurice, portal zachodni ok. 1155/60).
185