DOI Heft:
Przemówienie Dyrektora Muzeum Narodowego w Warszawie prof. dra Stanisława Lorentza
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19583#0013
PRZEMÓWIENIE DYREKTORA MUZEUM NARODOWEGO
W WARSZAWIE PROF. DRA STANISŁAWA LORENTZA
Panie Premierze, Szanowni Państwo
Dzień dzisiejszy jest ważnym wydarzeniem w dziejach Muzeum Narodowego w Warszawie.
W tej uroczystej chwili myśl nasza zwraca się najpierw ku tym, którzy Muzeum przed 113 laty,
w r. 1862, organizowali. Pragnęli oni —■ jak to zapisane jest w aktach — nadać Muzeum tytuł Na-
rodowego, ale nie było to możliwe w tamtych latach. Na mocy ustawy, która powoływała Szkołę
Główną, Bibliotekę Główną, utworzono i instytucję, której nadano nazwę Muzeum Sztuk Pięknych.
Przywołujemy z wdzięcznością w pamięci ofiarodawców oraz kolejnych dyrektorów, kustoszy
i konserwatorów Muzeum, którym w warunkach popowstaniowych nie było danym szerzej rozwinąć
działalności. Przez długie lata Muzeum Sztuk Pięknych skazane było na wegetację. Radykalnej
zmianie uległa sytuacja dopiero w czasie I wojny światowej, gdy Muzeum otrzymało własny gmach
i w a 1916 tytuł Muzeum Narodowego.
W niepodległej Polsce dzięki życzliwości władz, wielkiej ofiarności społeczeństwa oraz gorli-
wości i zapobiegliwości dyrektora i pracowników, Muzeum znalazło warunki pomyślnego rozwoju,
uzyskując rangę równą Muzeum Narodowemu w Krakowie. W nowy okres weszło Muzeum Narodo-
we w Warszawie w ostatnich latach przed II wojną światową, gdy został ukończony obecny gmach
główny Muzeum i uroczyście oddany społeczeństwu w r. 1938, a działalności Muzeum wytyczone
zostały te drogi, którymi przebiegał rozwój nowoczesnego muzealnictwa w wielkich kulturalnych
ośrodkach świata.
Pozwoliłem sobie przypomnieć dawniejsze dzieje Muzeum, bo myślę, że tak zaszczytne odzna-
czenie Muzeum Narodowego w Warszawie — Wielkim Krzyżem Orderu Odrodzenia Polski —
obejmuje też zasługi wszystkich, którzy przyczynili się do powstania i rozwoju Muzeum w tamtych
dawnych latach.
Tak zaszczytne i wysokie odznaczenie zostało nam niewątpliwie nadane w szczególności za
działalność Muzeum Narodowego w Warszawie w czasie ostatniej wojny i niemieckiej okupacji oraz
za działalność w Polsce Ludowej. Myślę tu najpierw o Muzeum Narodowym, jako ośrodku ratowania
dóbr kultury przy Cywilnym Komisarzu Obrony Warszawy w czasie oblężenia miasta we wrześniu
9
W WARSZAWIE PROF. DRA STANISŁAWA LORENTZA
Panie Premierze, Szanowni Państwo
Dzień dzisiejszy jest ważnym wydarzeniem w dziejach Muzeum Narodowego w Warszawie.
W tej uroczystej chwili myśl nasza zwraca się najpierw ku tym, którzy Muzeum przed 113 laty,
w r. 1862, organizowali. Pragnęli oni —■ jak to zapisane jest w aktach — nadać Muzeum tytuł Na-
rodowego, ale nie było to możliwe w tamtych latach. Na mocy ustawy, która powoływała Szkołę
Główną, Bibliotekę Główną, utworzono i instytucję, której nadano nazwę Muzeum Sztuk Pięknych.
Przywołujemy z wdzięcznością w pamięci ofiarodawców oraz kolejnych dyrektorów, kustoszy
i konserwatorów Muzeum, którym w warunkach popowstaniowych nie było danym szerzej rozwinąć
działalności. Przez długie lata Muzeum Sztuk Pięknych skazane było na wegetację. Radykalnej
zmianie uległa sytuacja dopiero w czasie I wojny światowej, gdy Muzeum otrzymało własny gmach
i w a 1916 tytuł Muzeum Narodowego.
W niepodległej Polsce dzięki życzliwości władz, wielkiej ofiarności społeczeństwa oraz gorli-
wości i zapobiegliwości dyrektora i pracowników, Muzeum znalazło warunki pomyślnego rozwoju,
uzyskując rangę równą Muzeum Narodowemu w Krakowie. W nowy okres weszło Muzeum Narodo-
we w Warszawie w ostatnich latach przed II wojną światową, gdy został ukończony obecny gmach
główny Muzeum i uroczyście oddany społeczeństwu w r. 1938, a działalności Muzeum wytyczone
zostały te drogi, którymi przebiegał rozwój nowoczesnego muzealnictwa w wielkich kulturalnych
ośrodkach świata.
Pozwoliłem sobie przypomnieć dawniejsze dzieje Muzeum, bo myślę, że tak zaszczytne odzna-
czenie Muzeum Narodowego w Warszawie — Wielkim Krzyżem Orderu Odrodzenia Polski —
obejmuje też zasługi wszystkich, którzy przyczynili się do powstania i rozwoju Muzeum w tamtych
dawnych latach.
Tak zaszczytne i wysokie odznaczenie zostało nam niewątpliwie nadane w szczególności za
działalność Muzeum Narodowego w Warszawie w czasie ostatniej wojny i niemieckiej okupacji oraz
za działalność w Polsce Ludowej. Myślę tu najpierw o Muzeum Narodowym, jako ośrodku ratowania
dóbr kultury przy Cywilnym Komisarzu Obrony Warszawy w czasie oblężenia miasta we wrześniu
9