Jerzy Rekucki
EGIPSKIE STOŁY OFIARNE
W
YV zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie znajduje się zespół trzynastu egipskich
kamiennych stołów ofiarnych1. Proweniencja większości z nich jest znana. Osiem pochodzi
z polsko-francuskich wykopalisk w Tell Edfu prowadzonych w latach 1937—19392, zaś jeden
został tam odkryty przez Francuzów w roku 19333. O dwu dalszych wiadomo tylko, że zostały
przywiezione z Edfu. Natomiast z dwu ostatnich jeden pochodzi ze zbiorów Czartoryskich
w Gołuchowie4, drugi jest depozytem Muzeum Luwru5.
Problemy związane z ewolucją, typologią i symboliką stołów ofiarnych, choć znalazły odbicie
w literaturze naukowej, to jednak na ogół były traktowane marginesowo i do chwili obecnej nie
zostały ostatecznie rozwiązane. Dlatego też interesujące jest sumaryczne przedstawienie tych za-
gadnień, uzupełnionych sugestiami autora. Niniejsza dysertacja, szczególnie jeśli chodzi o typo-
logię, nie wyczerpuje całkowicie problematyki tematu i wymaga dalszych studiów.
I. STÓŁ OFIARNY, JEGO EWOLUCJA I TYPOLOGIA
1. STÓŁ OFIARNY, TERMINOLOGIA
Na wstępie należy zaznaczyć, że jednakowym terminem „stół ofiarny" określa się odpowied-
nio dekorowaną kamienną płytę, a także okrągłą tacę na pojedynczej nóżce6, ukazywaną często
1 W tym trzy z nich zachowane są fragmentarycznie.
2 K. Michałowski i inni, Tell Edfou. Fouilles franco-polonaises. 1.1, II, III, Le Caire 1937—1950.
3 M. M. Alliot, Rapport sur les fouilles de Tell Edfou 1933. Le Caire 1935, s. 18, nr 1.
* W. Froehner, Collections du chateau de Gołuchów. Antiąuites. Paris 1899, nr 466, s. 67.
5 M. L. Bernhard, Sztuka starożytna w Muzeum Luwru. Warszawa 1960, nr 54, s. 15, 35. Zabytek nie
został umieszczony w katalogu z powodu nie ustalonej procedury i warunków publikacji depozytu z Muzeum
Luwru.
6 Por. J. V a n d i e r, Manuel d'archeologie egyptienne. t. IV, Paris 1964, s. 93 i nn.
2*
19
EGIPSKIE STOŁY OFIARNE
W
YV zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie znajduje się zespół trzynastu egipskich
kamiennych stołów ofiarnych1. Proweniencja większości z nich jest znana. Osiem pochodzi
z polsko-francuskich wykopalisk w Tell Edfu prowadzonych w latach 1937—19392, zaś jeden
został tam odkryty przez Francuzów w roku 19333. O dwu dalszych wiadomo tylko, że zostały
przywiezione z Edfu. Natomiast z dwu ostatnich jeden pochodzi ze zbiorów Czartoryskich
w Gołuchowie4, drugi jest depozytem Muzeum Luwru5.
Problemy związane z ewolucją, typologią i symboliką stołów ofiarnych, choć znalazły odbicie
w literaturze naukowej, to jednak na ogół były traktowane marginesowo i do chwili obecnej nie
zostały ostatecznie rozwiązane. Dlatego też interesujące jest sumaryczne przedstawienie tych za-
gadnień, uzupełnionych sugestiami autora. Niniejsza dysertacja, szczególnie jeśli chodzi o typo-
logię, nie wyczerpuje całkowicie problematyki tematu i wymaga dalszych studiów.
I. STÓŁ OFIARNY, JEGO EWOLUCJA I TYPOLOGIA
1. STÓŁ OFIARNY, TERMINOLOGIA
Na wstępie należy zaznaczyć, że jednakowym terminem „stół ofiarny" określa się odpowied-
nio dekorowaną kamienną płytę, a także okrągłą tacę na pojedynczej nóżce6, ukazywaną często
1 W tym trzy z nich zachowane są fragmentarycznie.
2 K. Michałowski i inni, Tell Edfou. Fouilles franco-polonaises. 1.1, II, III, Le Caire 1937—1950.
3 M. M. Alliot, Rapport sur les fouilles de Tell Edfou 1933. Le Caire 1935, s. 18, nr 1.
* W. Froehner, Collections du chateau de Gołuchów. Antiąuites. Paris 1899, nr 466, s. 67.
5 M. L. Bernhard, Sztuka starożytna w Muzeum Luwru. Warszawa 1960, nr 54, s. 15, 35. Zabytek nie
został umieszczony w katalogu z powodu nie ustalonej procedury i warunków publikacji depozytu z Muzeum
Luwru.
6 Por. J. V a n d i e r, Manuel d'archeologie egyptienne. t. IV, Paris 1964, s. 93 i nn.
2*
19