DOI Heft:
Wystawy
DOI Artikel:Charazińska, Elżbieta; Kędzierski, Apoloniusz [Ill.]: Pokłosie wystawy monograficznej Apoloniusza Kędzierskiego
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19631#0359
żadnych krytycznych recenzji w prasie poza notatkami typu informacyjnego5. Wśród środków
masowego przekazu jedynie Polskie Radio podjęło zadanie informowania publiczności, nadając
cztery wywiady z organizatorami wystawy. Telewizja przekazała relację z Kordegardy w pro-
gramach Dziennika TV i Kuriera Warszawskiego oraz w Magazynie Kulturalnym „Pegaz".
Prawdopodobnie obce dla dziennikarzy i krytyków nazwisko Kędzierskiego spowodowało
trudny do zrozumienia brak zainteresowania z ich strony tą wystawą. Nie wywołała ona profe-
sjonalnej dyskusji ani prób oceny, natomiast potwierdziła znaczną nośność tego rodzaju malar-
stwa wśród rzeszy publiczności. Motywy polskiej przyrody, dyskretna, dekoracyjna stylizacja,
dobry warsztat i nuta sentymentu wyraźnie wyczuwalne w malarstwie Kędzierskiego sprawiają,
że jego obrazy, akwarele i rysunki odbierane są bezpośrednio i widzowie nie odczuwają wobec
nich obcości czy onieśmielenia. Zapewne ich wartości: właśnie ta prostota, bezpośredniość,
pewien tradycjonalizm i swego rodzaju naturalność — cechy niegdyś tak cenione — zdewaluo-
wały się w systemie ocen współczesnych krytyków i stąd milczenie wokół wystawy. Ale niepro-
fesjonalni amatorzy sztuki rządzą się innymi kryteriami o czym świadczą — obok frekwencji
na wystawie — wpisy w „Księdze Pamiątkowej"6. Przywołamy kilka w tym sprawozdaniu żeby
zrekompensować milczenie zawodowych krytyków.
Okazało się po upływie niemal pół wieku, że to bezpretensjonalne malarstwo wywołuje
nadal uczucia zachwytu, oczarowania: „Przepiękna wystawa—jaki to odpoczynek — spo-
glądać na prawdziwą sztukę — śliczna w kolorycie, rysunku — temacie — ile powietrza, woda
żywa, jak piękna ta «Struga w lesie» i «Dziewczyna z konwią»"; „Piękne tradycyjne malarstwo";
„Piękna wystawa, wspaniałe arcydzieła, dzięki Tym co ją zorganizowali i pozwolili ucieszyć
oczy pięknem"; „Jesteśmy zachwycone i oczarowane wystawą. Też malarki"; „Oby piękno
obrazów tych cieszyło wszystkie dalsze pokolenia"; „Wyrazy wdzięczności dla Organizatorów
za umożliwienie poznania wielkiego a niestety mało znanego artysty. Te obrazy sprawiają radość
i uczą". Lapidarnie ujął swoje impresje Adolf Ciborowski: „Po prostu wspaniałe!". Julian Że-
browski napisał: „Wielkość i wartość polskiego «dawniejszego» malarstwa i rzeźby polegała
na pracowitości artystów nad warsztatem! Oto piękne skutki na tej przecennej, narodowej
wystawie". I właśnie ta nuta utożsamiania sztuki Kędzierskiego z polskością dominowała w opi-
5 M S, W radomskim muzeum cenna ekpozycja. Obrazy Apoloniusza Kędzierskiego. Życie Radomskie
1981, nr 87, 14 IV; Słowo Ludu 1981, nr 81, 23 IV, nr 100, 20 V; Trybuna Ludu 1981, nr 112, 14 V; Życie Ra-
domskie 1981, nr 115, 19 V; M S, Twórczość wybitnego malarza tematem spotkania w Muzeum. Życie Radomskie
1981, nr 116, 20 V; M. Olszewska, Apoloniusz Kędzierski w Łazienkach. Trybuna Mazowiecka 1981,
nr 151, 31 VII—1—2 VIII; G r t, Spacerkiem po warszawskich wystawach. Express Wieczorny 1981, nr 148,
3 VIII; W e 1, Na stołecznych afiszach. Kurier Polski 1981, nr 159, 17 VIII.
6 Księga Pamiątkowa wystawy monograficznej Apoloniusza Kędzierskiego 1861—1939, Muzeum Narodowe
w Warszawie, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Warszawie, 10 VII—23 VIII 1981. Liczy 20 stron
wpisów odręcznych zwiedzających, do wglądu w Dziale Malarstwa Polskiego MNW.
23*
355
masowego przekazu jedynie Polskie Radio podjęło zadanie informowania publiczności, nadając
cztery wywiady z organizatorami wystawy. Telewizja przekazała relację z Kordegardy w pro-
gramach Dziennika TV i Kuriera Warszawskiego oraz w Magazynie Kulturalnym „Pegaz".
Prawdopodobnie obce dla dziennikarzy i krytyków nazwisko Kędzierskiego spowodowało
trudny do zrozumienia brak zainteresowania z ich strony tą wystawą. Nie wywołała ona profe-
sjonalnej dyskusji ani prób oceny, natomiast potwierdziła znaczną nośność tego rodzaju malar-
stwa wśród rzeszy publiczności. Motywy polskiej przyrody, dyskretna, dekoracyjna stylizacja,
dobry warsztat i nuta sentymentu wyraźnie wyczuwalne w malarstwie Kędzierskiego sprawiają,
że jego obrazy, akwarele i rysunki odbierane są bezpośrednio i widzowie nie odczuwają wobec
nich obcości czy onieśmielenia. Zapewne ich wartości: właśnie ta prostota, bezpośredniość,
pewien tradycjonalizm i swego rodzaju naturalność — cechy niegdyś tak cenione — zdewaluo-
wały się w systemie ocen współczesnych krytyków i stąd milczenie wokół wystawy. Ale niepro-
fesjonalni amatorzy sztuki rządzą się innymi kryteriami o czym świadczą — obok frekwencji
na wystawie — wpisy w „Księdze Pamiątkowej"6. Przywołamy kilka w tym sprawozdaniu żeby
zrekompensować milczenie zawodowych krytyków.
Okazało się po upływie niemal pół wieku, że to bezpretensjonalne malarstwo wywołuje
nadal uczucia zachwytu, oczarowania: „Przepiękna wystawa—jaki to odpoczynek — spo-
glądać na prawdziwą sztukę — śliczna w kolorycie, rysunku — temacie — ile powietrza, woda
żywa, jak piękna ta «Struga w lesie» i «Dziewczyna z konwią»"; „Piękne tradycyjne malarstwo";
„Piękna wystawa, wspaniałe arcydzieła, dzięki Tym co ją zorganizowali i pozwolili ucieszyć
oczy pięknem"; „Jesteśmy zachwycone i oczarowane wystawą. Też malarki"; „Oby piękno
obrazów tych cieszyło wszystkie dalsze pokolenia"; „Wyrazy wdzięczności dla Organizatorów
za umożliwienie poznania wielkiego a niestety mało znanego artysty. Te obrazy sprawiają radość
i uczą". Lapidarnie ujął swoje impresje Adolf Ciborowski: „Po prostu wspaniałe!". Julian Że-
browski napisał: „Wielkość i wartość polskiego «dawniejszego» malarstwa i rzeźby polegała
na pracowitości artystów nad warsztatem! Oto piękne skutki na tej przecennej, narodowej
wystawie". I właśnie ta nuta utożsamiania sztuki Kędzierskiego z polskością dominowała w opi-
5 M S, W radomskim muzeum cenna ekpozycja. Obrazy Apoloniusza Kędzierskiego. Życie Radomskie
1981, nr 87, 14 IV; Słowo Ludu 1981, nr 81, 23 IV, nr 100, 20 V; Trybuna Ludu 1981, nr 112, 14 V; Życie Ra-
domskie 1981, nr 115, 19 V; M S, Twórczość wybitnego malarza tematem spotkania w Muzeum. Życie Radomskie
1981, nr 116, 20 V; M. Olszewska, Apoloniusz Kędzierski w Łazienkach. Trybuna Mazowiecka 1981,
nr 151, 31 VII—1—2 VIII; G r t, Spacerkiem po warszawskich wystawach. Express Wieczorny 1981, nr 148,
3 VIII; W e 1, Na stołecznych afiszach. Kurier Polski 1981, nr 159, 17 VIII.
6 Księga Pamiątkowa wystawy monograficznej Apoloniusza Kędzierskiego 1861—1939, Muzeum Narodowe
w Warszawie, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Warszawie, 10 VII—23 VIII 1981. Liczy 20 stron
wpisów odręcznych zwiedzających, do wglądu w Dziale Malarstwa Polskiego MNW.
23*
355