Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie (33-34.1989-1990)

Stan zachowania: dobry.

Okres Nagada lic—Ilia.

Wrocław 680:10 Urg. agypt., składnica w Bytomiu nr 99, znalezione w Abusir el-Melek.

Misa ta należy do klasy Rough, do której zalicza się naczynia wykonane z mułu nilowego
z domieszką organiczną, nierzadko słabo wypalone. Naczynia tej klasy pojawiły się na cmenta-
rzyskach predynastycznych dopiero w okresie Nagada II81, szybko jednak stały się jednym
z najpowszechniej występujących rodzajów ceramiki. Zwraca uwagę wyjątkowa nieregularność
kształtów misy (il. 11): wybrzuszenia ścianek, średnica różna w różnych miejscach oraz lekko
falisty brzeg. Cechy te, charakterystyczne dla naczyń wykonywanych bez użycia koła garncar-
skiego, dają się zauważyć szczególnie w ceramice klasy Rough.

W klasyfikacji Petriego podobne misy oznaczone są symbolami R 24A—R 2882. Niektóre
misy o bardzo zbliżonym kształcie Petrie zaliczył do klasy Late, czyli ceramiki późnej, i oznaczył
L 7E, G, L 1083 oraz 3A—T w repertuarze form ceramiki protodynastycznej84. Formy te nie
różnią się jednak zasadniczo od naczyń Rough, ponieważ klasa Late w rozumieniu Petriego
nie jest jednorodna pod względem materiału, z którego robiono naczynia, oraz sposobu wy-
konania. Większość zaliczonych do niej naczyń jest wykonana z twardej gliny marglowej, zbli-
żonej do tej, z której w okresie Nagada II tworzono ceramikę Decorated, jednak niektóre na-
czynia wykonywano z mułu nilowego, tak jak ceramikę Rough85. Najbliższe kształtem naczyniu
z Muzeum Narodowego są formy R 28 (SD 41, 66—80) oraz 3b (SD 77—79). Według Kaisera86
naczynia tego kształtu występują od stopnia Nagada lic (R 26c) do Nagada Illal. Jednak
mimo przypadków występowania w okresie środkowopredynastycznym, misy takie są najbar-
dziej charakterystyczne dla okresu Nagada III.

9. NACZYNKO Z BRĄZOWEJ GLINY. Nr inw. 198594 MN (il. 8d, 12)

Wysokość 0,075 m; średnica 0,074 m.

Glina ze śladami domieszki organicznej. Brzusiec kulisty, dno płaskie, krótka szyjka, brak
wyodrębnionego wylewu.

21