16. Nemrik 9. Wnętrze domu (1A) z okresu wczesnego neolitu (ok. 7 tys. p.n.e.) (fot. autor)
Bogaty materiał kostny, krzemienny i kamienny przesądza o wyjątkowym znaczeniu stano-
wiska dla poznania gospodarki i działalności człowieka w okresie wczesnego neolitu. Na kilka-
dziesiąt tysięcy wytworów krzemiennych kilka tysięcy stanowią rdzenie i różne narzędzia13.
Wśród narzędzi ilościowo przeważają przekłuwacze, drapacze, narzędzia zębate, wierniki oraz
retuszowane groty trzoneczkowe (tzw. liściaki). Dużo jest też wiórów retuszowanych. Suro-
wiec krzemienny do wyrobu narzędzi pozyskiwany był m.in. z koryta Tygrysu; obróbka jego
odbywała się na terenie osady. Znaleziono również niewielką ilość wytworów z obsydianu.
Jego najbliższe złoża występują w okolicy jeziora Wan. Bardzo bogaty jest także zbiór
różnych narzędzi kamiennych, liczących ok. 2 000 egzemplarzy14. Przeważają kule krzemienne
(ang. bolas) i tłuczki (po kilkaset przykładów), następnie rozcieracze, żarna i moździerze (po
kilkadziesiąt przykładów), ponadto siekierki, ciosła i podłużne narzędzia z jednym końcem
szpiczastym, a także kamienie szlifierskie oraz kuliste „głowice maczug”. Z drobnych wyrobów
kamiennych wymienić należy różnego rodzaju paciorki i zawieszki.
669
Bogaty materiał kostny, krzemienny i kamienny przesądza o wyjątkowym znaczeniu stano-
wiska dla poznania gospodarki i działalności człowieka w okresie wczesnego neolitu. Na kilka-
dziesiąt tysięcy wytworów krzemiennych kilka tysięcy stanowią rdzenie i różne narzędzia13.
Wśród narzędzi ilościowo przeważają przekłuwacze, drapacze, narzędzia zębate, wierniki oraz
retuszowane groty trzoneczkowe (tzw. liściaki). Dużo jest też wiórów retuszowanych. Suro-
wiec krzemienny do wyrobu narzędzi pozyskiwany był m.in. z koryta Tygrysu; obróbka jego
odbywała się na terenie osady. Znaleziono również niewielką ilość wytworów z obsydianu.
Jego najbliższe złoża występują w okolicy jeziora Wan. Bardzo bogaty jest także zbiór
różnych narzędzi kamiennych, liczących ok. 2 000 egzemplarzy14. Przeważają kule krzemienne
(ang. bolas) i tłuczki (po kilkaset przykładów), następnie rozcieracze, żarna i moździerze (po
kilkadziesiąt przykładów), ponadto siekierki, ciosła i podłużne narzędzia z jednym końcem
szpiczastym, a także kamienie szlifierskie oraz kuliste „głowice maczug”. Z drobnych wyrobów
kamiennych wymienić należy różnego rodzaju paciorki i zawieszki.
669