DOI Heft:
Część II / Part II. Neerlandica
DOI Artikel:Sikorska, Joanna: Schongauerowskie echo w Herbarzu Marcina Siennika z 1568 roku
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.45360#0107
106
Neerlandica
uprawdopodobnia, wskazany przez Ewę Chojecką, fakt zaginięcia szeregu krakowskich
kalendarzy z tego czasu18.
Wykorzystanie ryciny Schongauera jako wzoru nie jest niczym zaskakującym w drugiej
połowie XVI wieku - można choćby wspomnieć, że z tego czasu pochodzi wcale znaczna liczba
kopii graficznych jego dzieł wykonanych przez twórców działających w różnych ośrodkach.
W Norymberdze należeli do nich między innymi Virgil Solis i Balthasar Jenichen, w Antwerpii
Peter Huis, Philips Galie, Hieronymus Wierix i Adriaen I Huybrechts, a w Kolonii Raphael
Mey19. Jednak oficyny krakowskie preferowały wówczas wzory współczesnej grafiki niemie-
ckiej20. Taka też najczęściej była geneza ilustracji druków z oficyny Mikołaja Szarfenberga21,
wydawcy Zielnika Siennika (np. jego Biblia z 1577 r. zawiera kopie ilustracji Josta Ammana).
Na tym tle heterogeniczny Siennikowy kiernoz stanowi warte odnotowania curiosum.
18 Zob. Ewa Chojecką, Krakowska grafika kalendarzowa i astronomicznaXVI wieku [w:] Studia renesansowe,
t. 3, red. Michał Walicki, Państwowy Instytut Sztuki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-
Kraków 1963, s. 319-482.
19 Osobnym zagadnieniem są inspiracje Schongauerowskie w twórczości Hansa Baldunga i Hansa
Burgkmaira Starszego, czy wreszcie przekazana przez Vasari ego informacja o Schongauerowskim wzorze w pracy
młodego Michała Anioła. Zob. Jane Campbell Hutchinson, Schongauer Copies and Forgeries in the Graphic Arts
[w:J Le beau Martin..., op. cit., s. 122; Stephan Kemperdick, Nachfolge und Nachbilder [w:] idem, Martin Schongauer.
Eine Monographie, Michael Imhof Verlag, Petersberg 2004, s. 247 i nn. Studien zur internationalen Architektur-
und Kunstgeschichte, 32.
20 Obok ciągle obecnych inspiracji grafiką Albrechta Dürera, Małych Mistrzów oraz Hansa Burgkmaira,
Erharda Schöna, Hansa Baldunga czy Hansa Springinklee, istotnym źródłem była przede wszystkim grafika takich
twórców jak Virgil Solis, Jost Amman, Tobias Stimmer. Zob. Ewa Chojecką, Sztrasburskie drzeworyty inkunabułowe
w Krakowie XVI w., „Biuletyn Historii Sztuki” 1966, t. 28, nr 1, s. 32-36; Ewa Chojecką, Polska grafika renesansowa.
Stan i postulaty badań [w:J Renesans. Sztuka i ideologia. Materiały Sympozjum Naukowego Komitetu Nauk o Sztuce
PAN, Kraków, czerwiec 1972 oraz Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Kielce, listopad ryzy red. Tadeusz
S. Jaroszewski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1976, s. 551 i nn.
21 Mikołaj Szarfenberg (15 i9?-i6o6) pochodził z wywodzącej się ze Śląska rodziny drukarzy, jego krakow-
ska oficyna działała w latach 1565-1606. Poprzedziła ją działalność wydawnicza prowadzona przez Mikołaja wraz
z bratem Stanisławem (1546-1564), dla której znaczącą podstawę stanowił zakupiony w 1551 roku warsztat drukarski
i książki po zmarłej Helenie Unglerowej. Zob. Drukarze dawnej Polski..., op. cit., s. 264 i nn.
Neerlandica
uprawdopodobnia, wskazany przez Ewę Chojecką, fakt zaginięcia szeregu krakowskich
kalendarzy z tego czasu18.
Wykorzystanie ryciny Schongauera jako wzoru nie jest niczym zaskakującym w drugiej
połowie XVI wieku - można choćby wspomnieć, że z tego czasu pochodzi wcale znaczna liczba
kopii graficznych jego dzieł wykonanych przez twórców działających w różnych ośrodkach.
W Norymberdze należeli do nich między innymi Virgil Solis i Balthasar Jenichen, w Antwerpii
Peter Huis, Philips Galie, Hieronymus Wierix i Adriaen I Huybrechts, a w Kolonii Raphael
Mey19. Jednak oficyny krakowskie preferowały wówczas wzory współczesnej grafiki niemie-
ckiej20. Taka też najczęściej była geneza ilustracji druków z oficyny Mikołaja Szarfenberga21,
wydawcy Zielnika Siennika (np. jego Biblia z 1577 r. zawiera kopie ilustracji Josta Ammana).
Na tym tle heterogeniczny Siennikowy kiernoz stanowi warte odnotowania curiosum.
18 Zob. Ewa Chojecką, Krakowska grafika kalendarzowa i astronomicznaXVI wieku [w:] Studia renesansowe,
t. 3, red. Michał Walicki, Państwowy Instytut Sztuki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-
Kraków 1963, s. 319-482.
19 Osobnym zagadnieniem są inspiracje Schongauerowskie w twórczości Hansa Baldunga i Hansa
Burgkmaira Starszego, czy wreszcie przekazana przez Vasari ego informacja o Schongauerowskim wzorze w pracy
młodego Michała Anioła. Zob. Jane Campbell Hutchinson, Schongauer Copies and Forgeries in the Graphic Arts
[w:J Le beau Martin..., op. cit., s. 122; Stephan Kemperdick, Nachfolge und Nachbilder [w:] idem, Martin Schongauer.
Eine Monographie, Michael Imhof Verlag, Petersberg 2004, s. 247 i nn. Studien zur internationalen Architektur-
und Kunstgeschichte, 32.
20 Obok ciągle obecnych inspiracji grafiką Albrechta Dürera, Małych Mistrzów oraz Hansa Burgkmaira,
Erharda Schöna, Hansa Baldunga czy Hansa Springinklee, istotnym źródłem była przede wszystkim grafika takich
twórców jak Virgil Solis, Jost Amman, Tobias Stimmer. Zob. Ewa Chojecką, Sztrasburskie drzeworyty inkunabułowe
w Krakowie XVI w., „Biuletyn Historii Sztuki” 1966, t. 28, nr 1, s. 32-36; Ewa Chojecką, Polska grafika renesansowa.
Stan i postulaty badań [w:J Renesans. Sztuka i ideologia. Materiały Sympozjum Naukowego Komitetu Nauk o Sztuce
PAN, Kraków, czerwiec 1972 oraz Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Kielce, listopad ryzy red. Tadeusz
S. Jaroszewski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1976, s. 551 i nn.
21 Mikołaj Szarfenberg (15 i9?-i6o6) pochodził z wywodzącej się ze Śląska rodziny drukarzy, jego krakow-
ska oficyna działała w latach 1565-1606. Poprzedziła ją działalność wydawnicza prowadzona przez Mikołaja wraz
z bratem Stanisławem (1546-1564), dla której znaczącą podstawę stanowił zakupiony w 1551 roku warsztat drukarski
i książki po zmarłej Helenie Unglerowej. Zob. Drukarze dawnej Polski..., op. cit., s. 264 i nn.