DOI Heft:
Część II / Part II. Neerlandica
DOI Artikel:Benesz, Hanna: Kuszenie świętego Antoniego z Muzeum Narodowego w Warszawie i Pejzaż z legendą świętego Krzysztofa z Państwowego Muzeum Ermitażu w Petersburgu - próba interpretacji i atrybucji
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.45360#0117
116
Neerlandica
il. 2 I fig. 2
Jan Wellens de Cock I
Mistrz J. Kock I Master
J. Kock, Kuszenie
świętego Antoniego
I Temptation of St
Anthony, ok. I ca. 1526,
Fine Arts Museums
of San Francisco, Palace
of the Legion of Honor,
Mildred Anna Williams
Collection
fot. I photo © „Bulletin du Musée
National de Varsovie"
tradycji Antwerpii i Lejdy - wydaje się ważniejsza niż identyfikacja samego nazwiska artysty.
Wychodząc z podobnych przesłanek i opierając się na jedynej, rzeczywistej wskazówce nazwi-
ska w formie, w jakiej widnieje ono na rycinie Pejzażuze świętym Krzysztofem (Pictum/J. Kock),
Jan Piet Filedt Kok przyjął ostatnio dla tego artysty miano „Mistrza J. Kocka”16. Pozwala to
na rozwiązanie problemu „przedwczesnej” śmierci Jana de Cocka, której data 1521 stanowiła
zawsze przeszkodę dla wiarygodnej atrybucji drzeworytu datowanego na 1522. Jako œuvre tego
malarza Filedt Kok przyjmuje mniej więcej ten sam zespół obrazów, który został wyodrębniony
przez Friedländera, ale też podejmuje próbę włączenia do tej grupy prac Mistrza Wiedeńskiego
Opłakiwania i Mistrza Niesienia Krzyża z Douai. Autor uważa, że wpływ artystów lejdejskich
z kręgu Engelbrechtsza widoczny jest w późniejszych dziełach Mistrza J. Kocka, konkluduje za-
tem, że artysta po okresie zamieszkiwania w Antwerpii - gdzie najpewniej powstała malowana
wersja Pejzażu ze świętym Krzysztofem oraz drzeworyt z 1522 roku - przeprowadził się do Lejdy
około 1525 roku. Kolejność miejsc zamieszkania i pracy została zatem odwrócona w stosunku
do wcześniejszych sugestii związanych z postacią Jana van Leyena.
W każdym razie œuvre tego spornego artysty zgromadzone wyłącznie na podstawie atry-
bucji, łączy elementy sztuki zarówno północno- jak i południowoniderlandzkiej. Obok styli-
stycznego pokrewieństwa z mistrzami lejdejskimi (w warszawskim Kuszeniu podobieństwo
16 Jan Piet Filedt Kok, Leiden en Antwerpen omstreeks 1520. De ontmoeting met Albrecht Dürer en de introductie
van het landschap [w:] Lucas van Leyden en de Renaissance, ed. Christiaan Vogelaar et al., kat. wyst., Museum De
Lakenhal, Leiden, 20 marca - 26 czerwca 2011, Ludion, Antwerpen 2011, s. 103-119, zwł. s. 108-109 i s. 225, kat. nr 20.
Neerlandica
il. 2 I fig. 2
Jan Wellens de Cock I
Mistrz J. Kock I Master
J. Kock, Kuszenie
świętego Antoniego
I Temptation of St
Anthony, ok. I ca. 1526,
Fine Arts Museums
of San Francisco, Palace
of the Legion of Honor,
Mildred Anna Williams
Collection
fot. I photo © „Bulletin du Musée
National de Varsovie"
tradycji Antwerpii i Lejdy - wydaje się ważniejsza niż identyfikacja samego nazwiska artysty.
Wychodząc z podobnych przesłanek i opierając się na jedynej, rzeczywistej wskazówce nazwi-
ska w formie, w jakiej widnieje ono na rycinie Pejzażuze świętym Krzysztofem (Pictum/J. Kock),
Jan Piet Filedt Kok przyjął ostatnio dla tego artysty miano „Mistrza J. Kocka”16. Pozwala to
na rozwiązanie problemu „przedwczesnej” śmierci Jana de Cocka, której data 1521 stanowiła
zawsze przeszkodę dla wiarygodnej atrybucji drzeworytu datowanego na 1522. Jako œuvre tego
malarza Filedt Kok przyjmuje mniej więcej ten sam zespół obrazów, który został wyodrębniony
przez Friedländera, ale też podejmuje próbę włączenia do tej grupy prac Mistrza Wiedeńskiego
Opłakiwania i Mistrza Niesienia Krzyża z Douai. Autor uważa, że wpływ artystów lejdejskich
z kręgu Engelbrechtsza widoczny jest w późniejszych dziełach Mistrza J. Kocka, konkluduje za-
tem, że artysta po okresie zamieszkiwania w Antwerpii - gdzie najpewniej powstała malowana
wersja Pejzażu ze świętym Krzysztofem oraz drzeworyt z 1522 roku - przeprowadził się do Lejdy
około 1525 roku. Kolejność miejsc zamieszkania i pracy została zatem odwrócona w stosunku
do wcześniejszych sugestii związanych z postacią Jana van Leyena.
W każdym razie œuvre tego spornego artysty zgromadzone wyłącznie na podstawie atry-
bucji, łączy elementy sztuki zarówno północno- jak i południowoniderlandzkiej. Obok styli-
stycznego pokrewieństwa z mistrzami lejdejskimi (w warszawskim Kuszeniu podobieństwo
16 Jan Piet Filedt Kok, Leiden en Antwerpen omstreeks 1520. De ontmoeting met Albrecht Dürer en de introductie
van het landschap [w:] Lucas van Leyden en de Renaissance, ed. Christiaan Vogelaar et al., kat. wyst., Museum De
Lakenhal, Leiden, 20 marca - 26 czerwca 2011, Ludion, Antwerpen 2011, s. 103-119, zwł. s. 108-109 i s. 225, kat. nr 20.