Studia Waweliana (4.1995)

7. Sień wjazdowa, kartusz z Orłem Zygmuntowskim, stan po
konserwacji (fot. K. Musiał)

dzenia zewnętrznej krawędzi łuku arkady (zgodnie z regułami
renesansowego detalu architektonicznego) oraz podkreślenia
śladu gotyckiego, ostrołukowego otworu bramnego. Tynk
maskujący zastosowano również dla zaznaczenia dawnego
wejścia do izby klucznika - tynkiem wypełniono wnękę
o obrysie prawdopodobnego światła kamieniarki. Barwę zacie-
rek dostosowano do kolorytu danej ściany, tzn. na ścianie
południowej do barwy cegły, na ścianie zachodniej i północ-
nej do żółtawego koloru kamienia i zaprawy w spoinach.
Zintegrowało to płaszczyznę ściany, a odcięło ją od sklepie-
nia, podkreślając formę architektoniczną. Uzyskano w ten
sposób lepszą ekspozycję renesansowych wsporników skle-
piennych.

Tego rodzaju selektywna ekspozycja wątków jest rozwią-
zaniem dotychczas rzadko stosowanym, dlatego wzbudziła pew-
ne kontrowersje. W opinii autora jest ono optymalne, gdyż próby
eksponowania wszystkich wątków utrudniają odczytanie ich
przez zwiedzającego. W odniesieniu do sieni celem takiej selek-
tywnej ekspozycji było również pogodzenie formuły rezerwatu
z charakterem wnętrza, stanowiącego monumentalne wejście do
„serca” Wawelu, jakim jest dziedziniec arkadowy.

Dla części zachodniej sieni przyjęto natomiast koncepcję
jej konserwacji jako wnętrza renesansowego, a zatem ze ścia-

8. Sień wjazdowa, kartusz z Pogonią stan po konserwacji
(fot. K. Musiał)

nami tynkowanymi. Relikty wcześniejszych faz nie były warte
eksponowania, w przeciwieństwie do omówionej wyżej war-
tościowej i oryginalnej kompozycji wnętrza. Zgodnie z ogólną
koncepc ją konserwatorską dla Wawelu założono zachowanie
elementów przebudowy z wieku XVII i XVIII (jak oszkarpo-
wanie ściany południowej), natomiast usunięcie przeróbek po-
zostałych po działaniach zaborcy (np. odtworzenie brakujących
wsporników). Dla podniesienia estetyki wnętrza wprowadzo-
no nowe obramienie okna kasy biletowej oraz cokół kamien-
ny na ścianie północnej. Obramienie pochodzące z lat sześć-
dziesiątych było zużyte technicznie (wykonano je wbrew funk-
cji w miękkim wapieniu pińczowskim), a jego kontrastowo
współczesna forma nie odpowiadała obecnym tendencjom kon-
serwatorskim. Nowe obramienie z twardego kamienia wyko-
nano w zgeometryzowanej formie, nawiązującej proporcjami
do obramień renesansowych, ale bez naśladowania detalu lub
profili. Cokół ściany północnej wykonano w materiale analo-
gicznym do oszkarpowania ściany południowej, tj. w wapie-
niu jurajskim, z podobnym spadkiem. Jak się okazało, było to
odtworzenie formy historycznej, gdyż pod tynkiem natrafiono
na resztki starego cokołu.

Zły stan techniczny tynków z roku 1911 przesądził o ich
całkowitej wymianie. Z uwagi na stwierdzone silne zasolenie

185