DOI Artikel:
Andron, Małgorzata: Pałac Buchholtzów w Supraślu: Prace konserwatorskie we wnętrzach w latach 2013-2014
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.61578#0036
MATERIAŁY
Małgorzata Andron
Białystok
Pałac Buchholtzów w Supraślu.
Prace konserwatorskie we wnętrzach
w latach 2013-2014
Supraśl to niewielkie miasteczko leżące nad rzeką o tej samej nazwie, odda-
lone o 12 km na wschód od Białegostoku. Początki Supraśla sięgają schyłku XV w.
i wiążą się z założeniem tu klasztoru Bazylianów, których sprowadził z Kijowa
Aleksander Chodkiewicz, wojewoda nowogródzki i marszałek Wielkiego Księstwa
Litewskiego. Odbudowana po zniszczeniach wojennych cerkiew, zabudowania
klasztorne wraz z pałacem Opatów, będące obecnie własnością Kościoła prawo-
sławnego, są do dnia dzisiejszego dominującym elementem Supraśla. Obok klaszto-
ru supraskiego ważnym zabytkiem miasteczka jest pałac Buchholtzów, który wraz
z innymi budowlami jest świadectwem przekształcania niewielkiej osady klasztor-
nej w prężny ośrodek przemysłu włókienniczego.
Pałac Buchholtzów wraz z otaczającym go ogrodem, budynkami stajni, wo-
zowni i stróżówki tworzy jedyny na terenie Podlasia, zachowany niemal w całości,
fabrykancki zespół rezydencjonalny z przełomu XIX i XX wieku.
Rys historyczny i opis
Obecny pałac powstał z przebudowy dworu, który Adolf Buchholtz nabył
w 1837 r. od Wilhelma Fryderyka Zacherta. W 1892 r. syn Adolfa, Adolf Gustaw roz-
począł przebudowę dworu, w wyniku której powstała zachowana do dzisiaj bryła
architektoniczna.
Rozbudowa pałacu została ukończona w 1903 r., podobnie jak budowa wo-
zowni i stajni w zachodniej części pałacowego kompleksu. Nieco później, ok. 1920 r.,
zbudowano budynek stróżówki. Nie wiadomo, jak długo po śmierci A. G. Buchholt-
za w 1903 r. pałac był zamieszkiwany. Wiadomo jedynie, że Adela Maria Buchholtz,
żona fabrykanta, zmarła w 1934 r. i została pochowana obok męża w rodzinnej kapli-
cy na supraskim cmentarzu. Po wyjeździe córki Buchholtzów, Marii, która wyszła za
mąż za fabrykanta Grayera i wyprowadziła się z Supraśla, pałac nie był zamieszkały
do wybuchu II wojny światowej. W 1939 roku kwaterujące w Supraślu wojska ra-
dzieckie wywiozły do Mińska większość jego wyposażenia: meble, dywany i obra-
35
Małgorzata Andron
Białystok
Pałac Buchholtzów w Supraślu.
Prace konserwatorskie we wnętrzach
w latach 2013-2014
Supraśl to niewielkie miasteczko leżące nad rzeką o tej samej nazwie, odda-
lone o 12 km na wschód od Białegostoku. Początki Supraśla sięgają schyłku XV w.
i wiążą się z założeniem tu klasztoru Bazylianów, których sprowadził z Kijowa
Aleksander Chodkiewicz, wojewoda nowogródzki i marszałek Wielkiego Księstwa
Litewskiego. Odbudowana po zniszczeniach wojennych cerkiew, zabudowania
klasztorne wraz z pałacem Opatów, będące obecnie własnością Kościoła prawo-
sławnego, są do dnia dzisiejszego dominującym elementem Supraśla. Obok klaszto-
ru supraskiego ważnym zabytkiem miasteczka jest pałac Buchholtzów, który wraz
z innymi budowlami jest świadectwem przekształcania niewielkiej osady klasztor-
nej w prężny ośrodek przemysłu włókienniczego.
Pałac Buchholtzów wraz z otaczającym go ogrodem, budynkami stajni, wo-
zowni i stróżówki tworzy jedyny na terenie Podlasia, zachowany niemal w całości,
fabrykancki zespół rezydencjonalny z przełomu XIX i XX wieku.
Rys historyczny i opis
Obecny pałac powstał z przebudowy dworu, który Adolf Buchholtz nabył
w 1837 r. od Wilhelma Fryderyka Zacherta. W 1892 r. syn Adolfa, Adolf Gustaw roz-
począł przebudowę dworu, w wyniku której powstała zachowana do dzisiaj bryła
architektoniczna.
Rozbudowa pałacu została ukończona w 1903 r., podobnie jak budowa wo-
zowni i stajni w zachodniej części pałacowego kompleksu. Nieco później, ok. 1920 r.,
zbudowano budynek stróżówki. Nie wiadomo, jak długo po śmierci A. G. Buchholt-
za w 1903 r. pałac był zamieszkiwany. Wiadomo jedynie, że Adela Maria Buchholtz,
żona fabrykanta, zmarła w 1934 r. i została pochowana obok męża w rodzinnej kapli-
cy na supraskim cmentarzu. Po wyjeździe córki Buchholtzów, Marii, która wyszła za
mąż za fabrykanta Grayera i wyprowadziła się z Supraśla, pałac nie był zamieszkały
do wybuchu II wojny światowej. W 1939 roku kwaterujące w Supraślu wojska ra-
dzieckie wywiozły do Mińska większość jego wyposażenia: meble, dywany i obra-
35