DOI Artikel:
Pawlata, Lech: Badania wykopaliskowe XVII-wiecznego cmentarza na stanowisku 50 w Białymstoku, ul. Antoniuk Fabryczny 32
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.61578#0204
MATERIAŁY
Lech Pawlata
Białystok
Badania wykopaliskowe XVII-wiecznego
cmentarza na stanowisku 50 w Białymstoku,
ul. Antoniuk Fabryczny 32
We wrześniu 2015 roku przeprowadzono ratownicze badania wykopalisko-
we w Białymstoku przy ul. Antoniuk Fabryczny 32 (ryc. 1). Prace te zrealizowa-
no w związku z przypadkowym odkryciem ludzkich szczątków kostnych podczas
budowy budynku usługowo-handlowego. Ratowniczy charakter badań archeolo-
gicznych wynikał z faktu zagrożenia, w trakcie robót budowlanych, zniszczeniem
zachowanych reliktów cmetarza.
Obszar cmentarza położony jest na niewielkim piaszczystym wzniesie-
niu, znajdującym się po północno-wschodniej stronie skrzyżowania ul. Antoniuk
Fabryczny z ul. Berlinga. Teren ten znajduje się na zapleczu domów przy północ-
nej pierzei ul. Antoniuk Fabryczny. Wschodnia część, nieprzebadana archeolo-
gicznie, została w przeszłości znacznie obniżona przez obecnie zagospodarowa-
ne wybierzysko piachu. Szczątki kostne odkryto w zachodniej części wzgórza,
w miejscu przeznaczonym na prace inwestycyjne. Wcześniej funkcjonowało tu
garażowisko oraz wznosiło się kilka baraków (ryc. 2). Badana część cmentarza
została znacznie zniszczona poprzez prace niwelacyjne, budowlane oraz liczne
doły śmietniskowe.
Wykopaliska prowadzone były w obrębie wykopów badawczych, obejmu-
jących cały obszar piaszczystego pagórka z wyłączeniem całkowicie zniszczonych
przestrzeni na południowym i północnym skraju. Spenetrowano również sąsiedz-
two wykopów w poszukiwaniu materiału zabytkowego i szczątków kostnych.
W wyniku prac archeologicznych przebadano wykopaliskowo i udokumen-
towano powierzchnię 504 m2. Wyeksplorowano 45 grobów, które oznaczono nume-
rami od 1 do 41 oraz 2A, 9A, 14A i 22A. Wyodrębniono również cztery obiekty ja-
mowe, w stosunku do których istniały uzasadnione podejrzenia, że są zniszczonymi
grobami (ryc. 3). Przebadano antropologiczne szczątki kostne pochodzące z bada-
nych grobów wykopaliskowych oraz około ośmiu osobników wydobytych podczas
prac budowlanych.
203
Lech Pawlata
Białystok
Badania wykopaliskowe XVII-wiecznego
cmentarza na stanowisku 50 w Białymstoku,
ul. Antoniuk Fabryczny 32
We wrześniu 2015 roku przeprowadzono ratownicze badania wykopalisko-
we w Białymstoku przy ul. Antoniuk Fabryczny 32 (ryc. 1). Prace te zrealizowa-
no w związku z przypadkowym odkryciem ludzkich szczątków kostnych podczas
budowy budynku usługowo-handlowego. Ratowniczy charakter badań archeolo-
gicznych wynikał z faktu zagrożenia, w trakcie robót budowlanych, zniszczeniem
zachowanych reliktów cmetarza.
Obszar cmentarza położony jest na niewielkim piaszczystym wzniesie-
niu, znajdującym się po północno-wschodniej stronie skrzyżowania ul. Antoniuk
Fabryczny z ul. Berlinga. Teren ten znajduje się na zapleczu domów przy północ-
nej pierzei ul. Antoniuk Fabryczny. Wschodnia część, nieprzebadana archeolo-
gicznie, została w przeszłości znacznie obniżona przez obecnie zagospodarowa-
ne wybierzysko piachu. Szczątki kostne odkryto w zachodniej części wzgórza,
w miejscu przeznaczonym na prace inwestycyjne. Wcześniej funkcjonowało tu
garażowisko oraz wznosiło się kilka baraków (ryc. 2). Badana część cmentarza
została znacznie zniszczona poprzez prace niwelacyjne, budowlane oraz liczne
doły śmietniskowe.
Wykopaliska prowadzone były w obrębie wykopów badawczych, obejmu-
jących cały obszar piaszczystego pagórka z wyłączeniem całkowicie zniszczonych
przestrzeni na południowym i północnym skraju. Spenetrowano również sąsiedz-
two wykopów w poszukiwaniu materiału zabytkowego i szczątków kostnych.
W wyniku prac archeologicznych przebadano wykopaliskowo i udokumen-
towano powierzchnię 504 m2. Wyeksplorowano 45 grobów, które oznaczono nume-
rami od 1 do 41 oraz 2A, 9A, 14A i 22A. Wyodrębniono również cztery obiekty ja-
mowe, w stosunku do których istniały uzasadnione podejrzenia, że są zniszczonymi
grobami (ryc. 3). Przebadano antropologiczne szczątki kostne pochodzące z bada-
nych grobów wykopaliskowych oraz około ośmiu osobników wydobytych podczas
prac budowlanych.
203