DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.12704#0081
D R E S D A
ISNI Aregio Superioris Saxoniae infira.inter Salam & Albimpofita
cft»& a Mcfialacu,ad qucm olim fortafie cius incolae habitarunt.aut
aMifna vrbe,nomcn accepit,cui opinioni Georgius Rithaimcrus in
fua orbisdefcriptionelibcntiusaccedit. lnteralias vrbesDRESA M
ha'bet,afpcctu,fituq; amocniflimam, quce firmiftimo murorum circ ui-
tu,foueis,propugnaculisad hcftium propeilendos infultus probe mu-
nita,tum etiam publicorum adificiorum, aliarumq; priuatarum jcdiu
fingulari nitore,cum prscipuis Mifnie vrbibus decerrar.Eam A lbisin-
clyrusSaxoniefluuius, Rheno confercndus, allabitur,cuiusmargines
pons,ftupcnda, ob longitudinem , ferie, ex faxo durifiimo fornicatus,
coniungit,habens in citcriorelatercDrcfam antiquam, frcqucnri ha-
bitationecelcbrcm Quodadloci aerifcj; falubritatem attinct.eam qui-
dem cxuberans foli fertilitas,gratac}uccceli clemcntia,tantam fuppe-
ditar.vt Ulnflrifllmi Saxonia^Duces,Trinci pes,E!e&ores ad hancporiffimum vrbcm commigrarinr,
mulrifque alijsflorcntiflimisditionis fuasciuitatibus relidtis, inhac pcrpetuam vita: fedcm,&domici-
lium fixcnnt.Qua occafione,arx omnium fane iudicio.qui cam videriir,magnifica, Drefam cxornat,
quadrato & fecto adregulam faxo, ingtnti fumptu conftrutta,& opportunis ad dcfenfioncm muris
machinifque mireexcuita,atque confpicua . Eft & hic Armamcnrarium Illuftriflimi Saxoniae Ducis,
omni armorum ac machinarum gcnere, globorum item,ac pulucris maxima copia inftructiflimum.
In quo thoraccsferrei,& pcrmulta cataphradorum corporn, catcraque bcllo nccenaria,fingu)ari di-
ligentia ac cura alTcruantur. quibusbeneplenus ampliflimulqueexercitus, contra qubfcuncj; motus,
iubito armari.ac inftrui potcfl.Quod fi nocloei,Scorpiones,Falconcs, Morrarios ruptores.aliaquc
ftupendae magnitudinis,ac ponderistormenta muralia,corumque nitorem ac formas enodate recen-
icre voluero,vercor,ne veritatis me limircs egrefium ijexiftimenr.qui tantum,ramq; magnificum re-
rum bellicarum apparatum nunquam viderunr. lllud interim conflanter aifirmo, non vllum in vni-
uerfa Gcrmania armamentarium reperiri, quod huic Drefcnii non deferat palmatn. Teiritorium
huic vrbi vicinum,oblaetam agrorum fertilitatcm,quocunqueoculos verteris,amocniuimi horti,ar-
boribus,herbifq;generofisculti,exornant,in quibusparictesreticulati, variorum frucluum vbeuaie,
magna cum voluptatefpe&antium,latiflimasconfitafqueareascingunt.
L I P S I A"
IPSEN SIS ciuitas.aficrcnte Munftero,in Ofitia.vulgo Ofiland.anf.vr alij vo
lunt,in Mifnia pofita,(eftenim hoc pofterius vocabulum laxiuspnori,& vtra-
queterra vni paretdomino ) non eft vrbs admodum ampla , fed tamen talis,
quazfua anguftia etiamamplasGermaniavnaxime Principum exuperat ciui-
tates.Abundantibi mercatorcs, qui varia & continuaexerccnt commercia,
idq;tcr per annum in ipfaciuitatc,l:cutquidam de nundiniscius loci.hunc in
modu fcripfit:Mcrcibusaugecur tciLipfia magoa quotannis.Eft omara magni
ficisaedibus,que in vniuerfum lapideaesut>intustabulara',& foris miroarrificio
ac maicftatcdcpide,atq;ob3?qua!itatcm ftru&uramm &pulchtum ordinem,
n.ir., m inter fe habentes concordiac rationem . HabetSenatum , qui non cx opificum indofta turba,
fed exdottiscollecluseft viris,e quorumautoritate&iudicio,Mifnenfium,Duringorum,&inferioris
Saxoniaeiuspcndet.Nam mittunt hi ad eos dubiasquafq; extricandas caufas.Paflum eft hocoppidum
anno Chrifli M. D. XL V11 graucm iacluram,quando lcxta die lanuarij cceptum fuit oppugnari per
loarncm DuccmSaxonie.Principem r leclorem.Tuncenim exuftafueiuntfuburbia,bombardarum
i&ibusdeie&a mcenia,turrcsconcuflar,domorum tecta duToluta,caftrum ciuitatis mulrum deforma-
tum.obfidioin magno frigorecontinuara ad XX. dies, & runc hoftis re infecta coadusfuir dilcedere.
Vniucrfitate.quaecx Pragenfi anno falutis M.C C CC. VII I.initium fnmplir,Liplia claret.Quiaenim
Germani 'nouaHuflitarum do£trinam,qua; Pragaein Rohcmia oriebatur, repudiabant, vnodiefupra
duo millia difcipuloVum magiftros fccuti,apud Lipfiam Mifniae vrbem, trium dicrum itinerea Praga
diftantcm.vniuerfalc ftudium ercxerc.Cuiusinitium atq; progreflum AEncasSyluius, poft Piuscius
nominislI.prolixiusrradtat,cap.35.1ib.hifloriaeBohemicae. Hanc Vniuerfitarem Eralmus ln Epiftola
adGeorgiumSaxoniaeDucem.inquit eiusaufpkijs.ac munificentia,(blennibus ftudijs&politiorislit
teratutaeac linguarumacccflioneflorere.Eam PetrusMofellanus Grxcarum lttrerarum profcffione
illuftrauit.Scribit AEneasSyluius:Ciim Leonardusquidam eques,& nobilis,cognarum fuum.qui Li-
pfiaebonislitterisopcram dabat,falutat"urus,aduenifler,qujefifletq; vti valeret,& qucm in bonislireris
progrefium feciffet,vnus e commilitonibus refpondit:Optime|quidem leamicustuus gcrit,quia mter
mille&quingentos,hicvnus bibendipalmamobtinct. ■
f UNiyEBjrMwT^.
O WBUOTMOC
ISNI Aregio Superioris Saxoniae infira.inter Salam & Albimpofita
cft»& a Mcfialacu,ad qucm olim fortafie cius incolae habitarunt.aut
aMifna vrbe,nomcn accepit,cui opinioni Georgius Rithaimcrus in
fua orbisdefcriptionelibcntiusaccedit. lnteralias vrbesDRESA M
ha'bet,afpcctu,fituq; amocniflimam, quce firmiftimo murorum circ ui-
tu,foueis,propugnaculisad hcftium propeilendos infultus probe mu-
nita,tum etiam publicorum adificiorum, aliarumq; priuatarum jcdiu
fingulari nitore,cum prscipuis Mifnie vrbibus decerrar.Eam A lbisin-
clyrusSaxoniefluuius, Rheno confercndus, allabitur,cuiusmargines
pons,ftupcnda, ob longitudinem , ferie, ex faxo durifiimo fornicatus,
coniungit,habens in citcriorelatercDrcfam antiquam, frcqucnri ha-
bitationecelcbrcm Quodadloci aerifcj; falubritatem attinct.eam qui-
dem cxuberans foli fertilitas,gratac}uccceli clemcntia,tantam fuppe-
ditar.vt Ulnflrifllmi Saxonia^Duces,Trinci pes,E!e&ores ad hancporiffimum vrbcm commigrarinr,
mulrifque alijsflorcntiflimisditionis fuasciuitatibus relidtis, inhac pcrpetuam vita: fedcm,&domici-
lium fixcnnt.Qua occafione,arx omnium fane iudicio.qui cam videriir,magnifica, Drefam cxornat,
quadrato & fecto adregulam faxo, ingtnti fumptu conftrutta,& opportunis ad dcfenfioncm muris
machinifque mireexcuita,atque confpicua . Eft & hic Armamcnrarium Illuftriflimi Saxoniae Ducis,
omni armorum ac machinarum gcnere, globorum item,ac pulucris maxima copia inftructiflimum.
In quo thoraccsferrei,& pcrmulta cataphradorum corporn, catcraque bcllo nccenaria,fingu)ari di-
ligentia ac cura alTcruantur. quibusbeneplenus ampliflimulqueexercitus, contra qubfcuncj; motus,
iubito armari.ac inftrui potcfl.Quod fi nocloei,Scorpiones,Falconcs, Morrarios ruptores.aliaquc
ftupendae magnitudinis,ac ponderistormenta muralia,corumque nitorem ac formas enodate recen-
icre voluero,vercor,ne veritatis me limircs egrefium ijexiftimenr.qui tantum,ramq; magnificum re-
rum bellicarum apparatum nunquam viderunr. lllud interim conflanter aifirmo, non vllum in vni-
uerfa Gcrmania armamentarium reperiri, quod huic Drefcnii non deferat palmatn. Teiritorium
huic vrbi vicinum,oblaetam agrorum fertilitatcm,quocunqueoculos verteris,amocniuimi horti,ar-
boribus,herbifq;generofisculti,exornant,in quibusparictesreticulati, variorum frucluum vbeuaie,
magna cum voluptatefpe&antium,latiflimasconfitafqueareascingunt.
L I P S I A"
IPSEN SIS ciuitas.aficrcnte Munftero,in Ofitia.vulgo Ofiland.anf.vr alij vo
lunt,in Mifnia pofita,(eftenim hoc pofterius vocabulum laxiuspnori,& vtra-
queterra vni paretdomino ) non eft vrbs admodum ampla , fed tamen talis,
quazfua anguftia etiamamplasGermaniavnaxime Principum exuperat ciui-
tates.Abundantibi mercatorcs, qui varia & continuaexerccnt commercia,
idq;tcr per annum in ipfaciuitatc,l:cutquidam de nundiniscius loci.hunc in
modu fcripfit:Mcrcibusaugecur tciLipfia magoa quotannis.Eft omara magni
ficisaedibus,que in vniuerfum lapideaesut>intustabulara',& foris miroarrificio
ac maicftatcdcpide,atq;ob3?qua!itatcm ftru&uramm &pulchtum ordinem,
n.ir., m inter fe habentes concordiac rationem . HabetSenatum , qui non cx opificum indofta turba,
fed exdottiscollecluseft viris,e quorumautoritate&iudicio,Mifnenfium,Duringorum,&inferioris
Saxoniaeiuspcndet.Nam mittunt hi ad eos dubiasquafq; extricandas caufas.Paflum eft hocoppidum
anno Chrifli M. D. XL V11 graucm iacluram,quando lcxta die lanuarij cceptum fuit oppugnari per
loarncm DuccmSaxonie.Principem r leclorem.Tuncenim exuftafueiuntfuburbia,bombardarum
i&ibusdeie&a mcenia,turrcsconcuflar,domorum tecta duToluta,caftrum ciuitatis mulrum deforma-
tum.obfidioin magno frigorecontinuara ad XX. dies, & runc hoftis re infecta coadusfuir dilcedere.
Vniucrfitate.quaecx Pragenfi anno falutis M.C C CC. VII I.initium fnmplir,Liplia claret.Quiaenim
Germani 'nouaHuflitarum do£trinam,qua; Pragaein Rohcmia oriebatur, repudiabant, vnodiefupra
duo millia difcipuloVum magiftros fccuti,apud Lipfiam Mifniae vrbem, trium dicrum itinerea Praga
diftantcm.vniuerfalc ftudium ercxerc.Cuiusinitium atq; progreflum AEncasSyluius, poft Piuscius
nominislI.prolixiusrradtat,cap.35.1ib.hifloriaeBohemicae. Hanc Vniuerfitarem Eralmus ln Epiftola
adGeorgiumSaxoniaeDucem.inquit eiusaufpkijs.ac munificentia,(blennibus ftudijs&politiorislit
teratutaeac linguarumacccflioneflorere.Eam PetrusMofellanus Grxcarum lttrerarum profcffione
illuftrauit.Scribit AEneasSyluius:Ciim Leonardusquidam eques,& nobilis,cognarum fuum.qui Li-
pfiaebonislitterisopcram dabat,falutat"urus,aduenifler,qujefifletq; vti valeret,& qucm in bonislireris
progrefium feciffet,vnus e commilitonibus refpondit:Optime|quidem leamicustuus gcrit,quia mter
mille&quingentos,hicvnus bibendipalmamobtinct. ■
f UNiyEBjrMwT^.
O WBUOTMOC