DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.12704#0126
C A L A R I S-
ARDlNI A,maris Mediterranei Infula,frumenti ferax,vtcunque populofa, ciuitates nor
paucashabet,quarumCALARIS,vulg6Cagler,fitain monte iuxta mare,Africam rcfpici
|ens, magnum&pulcherrimum habensportum,inquofempcr varia nauiumgenera inueni-
; unturvltro citroqueinorientem&occidentem volitantia,mercefque portantia.Diuiditurin
||quatuorpartes:media,qua:fortifrimofeptaeftmuro,proprie vocatur Calarisxaveroqux ori-
*fentemfpe&at,nouumoppidum:quxver6meridiem,la Gliapo,feula Marina:&quae ad occi-
1 dentem vergit,Stam pax nominatur.Refidet fere femper in ea Prorex,vna cum Baronibus,Co-
mitibus,&multis diuitibus.Habetautemciuitas ipfafuam Reipub.adminiftrationem, in quam nec Rex Arra-
gonix,nequeProrexeiusfeintromittit,fedexipfisciuibusquotannisfortequinqueeliguntur confulcs,qui foli
Rempub.adminiftrant,eiufque reditus,qui multifunt,difpenfant profuaprudentia,vtentes ciuium confilio.
Habent in quibufdam cafibus legum condendarum poteftatem, polfuntque pcenam mortis,&mutilationis
membrorumftatuere.HaEcexdefcriptioneSardinixSigifmundi Arqueri,apud Munfterum.
M A L T A-
R]
A LT A,olimMelita,medioferepclagointerLilybeum Sicilix promontorinm & Cercinna
Africxinfulamtanquamclauisponitur,quainSiciliam & Africampatetintroitus. Eiufdem
|nominisoppidum,&valdemunitashabetarces,nimirumS.Elmipropugnaculu ,iuxta quod
^oppidumnouumpoftTurcicumbclluma:dificatumeft.BurgumS.Angeli,&S.Michaelismu-
r nitioncm.Quemadmodumautem D.Paulo,facro naufragio,ita & Hicrofolymitanis equiti-
}bus,captaaTurcis Rhodo,hofpitiumpnebuit.Qui fumrhis viribus potentem Turcarum claf-
JfemAnnopartce falutis M.D.LX V.ab haclnfula fugarunt. Cotoni,rofarum, cumini, omni-
umqueIt'alicorumfruduumferax,nunquamglaciemautniuesvidit:Serpentesnon habet,necScorpio in ea lx-
dit veneno.Nihilxdificiorum indulget fplendori,humilioribus contenta cafis,ob lignorum inopiam, vnde car-
duisarefa&iSjigneminea ftruunt,&boumeditoftercorearefa&o.Plura apud Quintinum Heduum,quiaccUra-
tiflime Melitenfem infulam defcripfit,inuenies.
R H O D V S> ■
HODVS Vrbs diucs,munita,&populofa,triplicifeptamuro,infula:nomendedit,aPhoroneo Argiuorum
• rege condita, & a rofx capulo illic inucto,appellata perhibctur.Eximio portu, multifquc ornamentis tanto
pcre cxteras fuperauit,vt ei nulla ex fententia Strab .putarctur xqualis.Legum prxftantia,&naualis rei pcritia ad-
eo valuit,vt annis mukismarisimperio potiretur,&pirataru latrociniafuftulerit.Gymnafio etia,&potiflimum
oratoriafacultatemulto temporeclaruit,inquoPofsidoniusPhilofophusStoicus,& Ttafullus Mathematicus,
alijquedoftifsimi viri florucmnt,quos PompeiufMagnus Rhodiaudiuit,vtex2.Tufculanarumquxft.patet,&
Tibcriuslmperator.quoetiammulti Athcnienfesftudiorumgratiaconfluxerunt.EtM.T.Ciccro,filiumfuum
in hanc fcholam tranfmifit.Percelebrem hanc vrbem cum vniucrfa infula anno ChriftiM.D.X XII. Turca in-
uafit& occupauit.
FAMAVGVSTA>
VRBESCypri,qux Infula late Mediterraneo mariprotcnfa interCiliciam &Syriam fitacft,&nuncRegni
titulo,necnonopibusclaret,dux,vtiprxcipux,Nicofianimirum& Famaugufta,nominantur.Verunram£
eoEamauguftaprxcellit,quod&Regixpotiorfedes fit,&Cathedralis Ecclefienomenaciusobtinct.Eoaccedit,
portum,id quodcaput eft,ipfam efficere,a quo nobilifsimum Infulgtotius emporium redditur.Porro,itaterra
acmari natura loci,&a Venetisarte, munitacft, vtinfultantem hoftem,eumque prxpotentem fuftinerepofsit.
VtramqueSelymusexpugnauit,Venetifquecripuit, vnacumrcliquaInfula,fracl:o,ODfolamdominandilibidi-
nem,quodidem mortuoSolimanopatreiurarat folennimore.CaptaenimNicofia anno Chrifti M. D. LX X.
diever6feptimoKalendasSextiles,Muftaphabelli legatus,tertio decimo Kal.O&obres proxime fequentesFa-
mauguftamobfcdit.Selymusinterim,nclaborantivrbiVenetifuccurrerent,trecentarumnauium CIaflcm,pr£-
dandis Hadriatici finus littoribus,inftruxit.Venetifortilfimostrcsviroseitutanda: prxfecerant,M.Antoniurn
Bragadinum, Aftorem Ballionium,& Ludouicum Martinengum.Poftquam igitur ifti eam menfes vndecim, &
aliquot dies defendiflent,tandem rerum omnium adduccndum bellum inopiacoa&i, & fpefruftra expe&ati au-
xilijpenitus deie£ti,quartoNonasSextilesfubfcquentis anni,eaconditioneMuftaphxLegato eamdediderunt,
vt vrbe fibi ac militi,faluos ac liberos, ceterifque difcedere liceret,vna cum bonis & armis.Barbarus tamen, vin-
ftosconciditresillosprxfe&osmilitares,cumquinquaginta veteranis,quiipfoscomitarifuerant, dumclaues in
411iuscaftraactentorium,vrbistradendxipfituliflent,prxcepit,Bragadinonares &aures tantiun truncauit.Na
viuumadinfamiamreferuabat.VrbemingreiTus,viuopellemdetrahi,&eamhaftaeadligari,& militaris fignivi-
cegeftari,iufsit.Laurentium Tepolum,quem Alexandrix confulem norat,efurca laqueo iugulauit,&c.Cornmu
nicauit hxcnobisgeneris,do&rinxqueiplendoribusClari^^^
Do&or Confultifsimus.
ARDlNI A,maris Mediterranei Infula,frumenti ferax,vtcunque populofa, ciuitates nor
paucashabet,quarumCALARIS,vulg6Cagler,fitain monte iuxta mare,Africam rcfpici
|ens, magnum&pulcherrimum habensportum,inquofempcr varia nauiumgenera inueni-
; unturvltro citroqueinorientem&occidentem volitantia,mercefque portantia.Diuiditurin
||quatuorpartes:media,qua:fortifrimofeptaeftmuro,proprie vocatur Calarisxaveroqux ori-
*fentemfpe&at,nouumoppidum:quxver6meridiem,la Gliapo,feula Marina:&quae ad occi-
1 dentem vergit,Stam pax nominatur.Refidet fere femper in ea Prorex,vna cum Baronibus,Co-
mitibus,&multis diuitibus.Habetautemciuitas ipfafuam Reipub.adminiftrationem, in quam nec Rex Arra-
gonix,nequeProrexeiusfeintromittit,fedexipfisciuibusquotannisfortequinqueeliguntur confulcs,qui foli
Rempub.adminiftrant,eiufque reditus,qui multifunt,difpenfant profuaprudentia,vtentes ciuium confilio.
Habent in quibufdam cafibus legum condendarum poteftatem, polfuntque pcenam mortis,&mutilationis
membrorumftatuere.HaEcexdefcriptioneSardinixSigifmundi Arqueri,apud Munfterum.
M A L T A-
R]
A LT A,olimMelita,medioferepclagointerLilybeum Sicilix promontorinm & Cercinna
Africxinfulamtanquamclauisponitur,quainSiciliam & Africampatetintroitus. Eiufdem
|nominisoppidum,&valdemunitashabetarces,nimirumS.Elmipropugnaculu ,iuxta quod
^oppidumnouumpoftTurcicumbclluma:dificatumeft.BurgumS.Angeli,&S.Michaelismu-
r nitioncm.Quemadmodumautem D.Paulo,facro naufragio,ita & Hicrofolymitanis equiti-
}bus,captaaTurcis Rhodo,hofpitiumpnebuit.Qui fumrhis viribus potentem Turcarum claf-
JfemAnnopartce falutis M.D.LX V.ab haclnfula fugarunt. Cotoni,rofarum, cumini, omni-
umqueIt'alicorumfruduumferax,nunquamglaciemautniuesvidit:Serpentesnon habet,necScorpio in ea lx-
dit veneno.Nihilxdificiorum indulget fplendori,humilioribus contenta cafis,ob lignorum inopiam, vnde car-
duisarefa&iSjigneminea ftruunt,&boumeditoftercorearefa&o.Plura apud Quintinum Heduum,quiaccUra-
tiflime Melitenfem infulam defcripfit,inuenies.
R H O D V S> ■
HODVS Vrbs diucs,munita,&populofa,triplicifeptamuro,infula:nomendedit,aPhoroneo Argiuorum
• rege condita, & a rofx capulo illic inucto,appellata perhibctur.Eximio portu, multifquc ornamentis tanto
pcre cxteras fuperauit,vt ei nulla ex fententia Strab .putarctur xqualis.Legum prxftantia,&naualis rei pcritia ad-
eo valuit,vt annis mukismarisimperio potiretur,&pirataru latrociniafuftulerit.Gymnafio etia,&potiflimum
oratoriafacultatemulto temporeclaruit,inquoPofsidoniusPhilofophusStoicus,& Ttafullus Mathematicus,
alijquedoftifsimi viri florucmnt,quos PompeiufMagnus Rhodiaudiuit,vtex2.Tufculanarumquxft.patet,&
Tibcriuslmperator.quoetiammulti Athcnienfesftudiorumgratiaconfluxerunt.EtM.T.Ciccro,filiumfuum
in hanc fcholam tranfmifit.Percelebrem hanc vrbem cum vniucrfa infula anno ChriftiM.D.X XII. Turca in-
uafit& occupauit.
FAMAVGVSTA>
VRBESCypri,qux Infula late Mediterraneo mariprotcnfa interCiliciam &Syriam fitacft,&nuncRegni
titulo,necnonopibusclaret,dux,vtiprxcipux,Nicofianimirum& Famaugufta,nominantur.Verunram£
eoEamauguftaprxcellit,quod&Regixpotiorfedes fit,&Cathedralis Ecclefienomenaciusobtinct.Eoaccedit,
portum,id quodcaput eft,ipfam efficere,a quo nobilifsimum Infulgtotius emporium redditur.Porro,itaterra
acmari natura loci,&a Venetisarte, munitacft, vtinfultantem hoftem,eumque prxpotentem fuftinerepofsit.
VtramqueSelymusexpugnauit,Venetifquecripuit, vnacumrcliquaInfula,fracl:o,ODfolamdominandilibidi-
nem,quodidem mortuoSolimanopatreiurarat folennimore.CaptaenimNicofia anno Chrifti M. D. LX X.
diever6feptimoKalendasSextiles,Muftaphabelli legatus,tertio decimo Kal.O&obres proxime fequentesFa-
mauguftamobfcdit.Selymusinterim,nclaborantivrbiVenetifuccurrerent,trecentarumnauium CIaflcm,pr£-
dandis Hadriatici finus littoribus,inftruxit.Venetifortilfimostrcsviroseitutanda: prxfecerant,M.Antoniurn
Bragadinum, Aftorem Ballionium,& Ludouicum Martinengum.Poftquam igitur ifti eam menfes vndecim, &
aliquot dies defendiflent,tandem rerum omnium adduccndum bellum inopiacoa&i, & fpefruftra expe&ati au-
xilijpenitus deie£ti,quartoNonasSextilesfubfcquentis anni,eaconditioneMuftaphxLegato eamdediderunt,
vt vrbe fibi ac militi,faluos ac liberos, ceterifque difcedere liceret,vna cum bonis & armis.Barbarus tamen, vin-
ftosconciditresillosprxfe&osmilitares,cumquinquaginta veteranis,quiipfoscomitarifuerant, dumclaues in
411iuscaftraactentorium,vrbistradendxipfituliflent,prxcepit,Bragadinonares &aures tantiun truncauit.Na
viuumadinfamiamreferuabat.VrbemingreiTus,viuopellemdetrahi,&eamhaftaeadligari,& militaris fignivi-
cegeftari,iufsit.Laurentium Tepolum,quem Alexandrix confulem norat,efurca laqueo iugulauit,&c.Cornmu
nicauit hxcnobisgeneris,do&rinxqueiplendoribusClari^^^
Do&or Confultifsimus.