DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.12704#0128
CONSTANTINOPOLIS-
VANQVAM incredibilishuius vrbismagnificentia,multb fitamplior, quamvt
velcalamo comprehendi,veltenui facultate mea dicendi, explicari queat,netamcn
a hobis tantae ciuitatis celebritas filentio videatur fupprcfla,id, quod ex vcterum mc -
ntimCntis deea eruerepotui,breuitateLaconicarefcram .Conitantinopolim,qua-
quondamByzantium,nunc Gracis Stimhoili, TurcisStambol,hoccft,ampla&re-
giaciuitas,dicitur,vrbemmaximamomniumThraciiE fuifle,Herodianus tcftatur.
Conditamautem,StephanusatqueEuftatius,memoris£ prodiderunt,a Byzantc Ce-
roefie,&Neptunifilio,velabeo, quiclaffis Mcgarenfium Coloniam deducentium,
Duxfuit,nomine 3"^?>QuodautemapudIuftinum fcriptum eft,aPaufania Sparta-
no,Byzantium conditum, ita intelligendumexiftimo,vtquiSycam,quam hodieGalatam vocant,aGenu-
enfibusfundatam efle aftirmant,& Conftantinopolima Conftantinb,quiaut reardificarunt,autamplifi-
carunt,nonautemprimixdificarunt.Ferturprimiseiusfundatofibus,Pythium Apollinem confulentibus,
vbi conderent vrbem,redditum oraculum efle,qu3erercnt tcrram, caecbru t erris,aduerfam .Ea ambage,Chal-
Cedonesmonftrabantur,qubdpriorcs adue&iilluc,pramifaibcofum vtilitatc,peiora legifient.Eftenim tam
commodo loco, vt nemo vltrb, citroquetraieftiohes Afia*, Europaeque facere poffit, inuito Byzantio, cum
fit velutpons,acporta,vtriufqueorbis.Tribusexpartibusalluituf mari,ex Aquilone,finu,Cornu nuncupa-
to,queminEuropaminfinuatBolporus:Aboriehte,cingiturBo(poriextremis faucibus:aMeridic, Propon-
tide:Ab occidente,TerraThracia.Forma eius ab bmnibus fere,triangula dicitur: quanquam tame ob lacer-
tumcuruaturas,quarumduoextrcmacornua arcum efficiunt, veriustricornishabebitur. Pcninfulamoc-
cupat,feptemcollcs comple&entcm. HincScholarius Patriarcha Conftantinopolitanus, inenarratione
vaticinij,deTurcici regniinteritUjT>iv bTjoftopo/^eam nominat. Laonicus Chalconailus,in hiftoria quam fcri
pfitdeOthomanis,traditConftantinopolimcircuitu compledi,cetum&vndecimftadia.Muri,adcbtenui
iun£tura erant,vt Herodianiis tcftetur,ncmini compofitum opus,fed ex vno, perperuoque lapide, vifum fu»
ifle.Ruinas ipforum,reliquiafque,Herodiani temporibus,qui videbant, mirabantur eos, vel qui conftruxii-
fent,vel qui deleuiffent.Ex parte continentis,valde excclfi,maritimi,humiliores erant,fed bene craffi, atque
turriti.Omnium rerum,ad hominum vlus neceflariaf um,carniuni, lignorum,& maxinie pifcium,tantaeft
hicabundantiajVtfineretijfajpemanibuSjexcontinentieoscapias^atqucadeb, ciim vcrnotempore,inpon-
tum afcendunt denfigfegcs,ia£tu lapidis,velut aues,ferias: Ex feneftris quoqiie vrbis,calathis,ex corda appe-
fis,mulicfespifcentur,hamifquepifcatofes,fineefca,pelamydes capianttot,&tantas, vtfufficianttotiGrae-
ciae*& magnx parti Afiae,Europa?que. Optimarum oftrearum, tantam multitudinem capiunt, vt fuificiant
tot dierum iciunijs,quibus Graxi, pifcibus fangiiinis participibus, non Vefcuntu r. Hanc vrbem Coftantinus,
anno ab iniperio Augufti tfecentcfimo,fexagefimb fccundo,reftituit, nunctiparique nouam Romam Con-
ftantinopolitanani,legefanciuit,queniadmoduniliterae, fubequeftrieius ftatuafcriptaeindicabant.Quieta-
menappellatio vrbihonmanfit: fubditi namque,obfingularem ergadominum,acprincipem iuumobfer-
uantiam,Imperatoristamenacccdentcconfenfii,Conftantinopolim, hoceft,Conftantini ciuitatem,eam
Vocarunt;Pofr6,cumCohftantinusihdigenasciues,nonexiftim
fparfim sedificauit dOmos, quas Senatoribus habitandas dedit, atquellluftribus viris, quos fecum duxcrat ex
vrbe Roma,arque ex alijs gentibus. Fora conftituit, alia ad vrbis ornatum,alia ad vfum eiui um. Hippodro-
mon facrisa;dibus,fontibus,porticibusinftruxit,&Senatu, quem habere voluiteundem honbrem, qucm
Senatof es Romx habere folebant.Regiasaedes condidit,non multb infcriores Pvoma: regi js aedibus.Denique
in omni ornatu,fimilenl,a?qualemqueRoma?eflicereftudens, in cam magnirudinem perduxit, vt Sozome-
nustradat,hominummultitudine,&diuiti)s,maioremCohftahtinopolim effc^quaniRomam: vtquenon
immeritb Rhodoginus lib.i8.cap.25.ficut Romam totius orbis epitomen,itaConftantinopolim xacyxa xoo-^o»
vocet.Fuit & hic Academia, praeftantiffimis omnium artium profeflbribus exornata.In qua, fummo in ho-
norefuit,XII.virorumCollegium,quipublicisImperatorumimpenfis+adftudiorumconfcruationcm, ho-
norificealebantur.AuroreftZonaras,lib.3.Annalium. Plura,deauguftiflimistemplis,&intcriorevrbisor-
natu,defideranti, PetrusGillius,libris4.abundefatisfaciet. VideetiamProcopiumdeaedificijsluftiniani,
Georgium Cedrenum, Aeneam Syluiuni,Hugonem Fauolium,caeterofqueeiufdem clalfis fcriptores.Quan-
tb autemamplior Byzantij magnificentia,eb maiore dolofe, Chriftianis, ab immanifiimis Mahometi cul-
toribus,tantamvrbem,eifeereptam,recordamur,nohfineeximiaReipub.Chriftian2calamitate,atquead
ebcumfummaChriftiIefu,ferumquefacrarumignominia,AnnoaC.N.M.CCCC.LIII.DieXXIX. Maij,
DuceMahometelLTurcarumlmperatoreVIlI.DamushicquoqueftudiofolectorijVeramOttomanorum
defignationem,ex claf ifiimi viri, Adolphi Vef nerij Epitome, de rebus Turcicis,quam non ex alijs fcri-
ptorum riuulis,fed ex ipfis Turcarum annalibus, ftudiose collegit: vna etiam eorun-
v dem vultus,quemadmodum Venetijsaccurate
incifihabentur.
SI
VANQVAM incredibilishuius vrbismagnificentia,multb fitamplior, quamvt
velcalamo comprehendi,veltenui facultate mea dicendi, explicari queat,netamcn
a hobis tantae ciuitatis celebritas filentio videatur fupprcfla,id, quod ex vcterum mc -
ntimCntis deea eruerepotui,breuitateLaconicarefcram .Conitantinopolim,qua-
quondamByzantium,nunc Gracis Stimhoili, TurcisStambol,hoccft,ampla&re-
giaciuitas,dicitur,vrbemmaximamomniumThraciiE fuifle,Herodianus tcftatur.
Conditamautem,StephanusatqueEuftatius,memoris£ prodiderunt,a Byzantc Ce-
roefie,&Neptunifilio,velabeo, quiclaffis Mcgarenfium Coloniam deducentium,
Duxfuit,nomine 3"^?>QuodautemapudIuftinum fcriptum eft,aPaufania Sparta-
no,Byzantium conditum, ita intelligendumexiftimo,vtquiSycam,quam hodieGalatam vocant,aGenu-
enfibusfundatam efle aftirmant,& Conftantinopolima Conftantinb,quiaut reardificarunt,autamplifi-
carunt,nonautemprimixdificarunt.Ferturprimiseiusfundatofibus,Pythium Apollinem confulentibus,
vbi conderent vrbem,redditum oraculum efle,qu3erercnt tcrram, caecbru t erris,aduerfam .Ea ambage,Chal-
Cedonesmonftrabantur,qubdpriorcs adue&iilluc,pramifaibcofum vtilitatc,peiora legifient.Eftenim tam
commodo loco, vt nemo vltrb, citroquetraieftiohes Afia*, Europaeque facere poffit, inuito Byzantio, cum
fit velutpons,acporta,vtriufqueorbis.Tribusexpartibusalluituf mari,ex Aquilone,finu,Cornu nuncupa-
to,queminEuropaminfinuatBolporus:Aboriehte,cingiturBo(poriextremis faucibus:aMeridic, Propon-
tide:Ab occidente,TerraThracia.Forma eius ab bmnibus fere,triangula dicitur: quanquam tame ob lacer-
tumcuruaturas,quarumduoextrcmacornua arcum efficiunt, veriustricornishabebitur. Pcninfulamoc-
cupat,feptemcollcs comple&entcm. HincScholarius Patriarcha Conftantinopolitanus, inenarratione
vaticinij,deTurcici regniinteritUjT>iv bTjoftopo/^eam nominat. Laonicus Chalconailus,in hiftoria quam fcri
pfitdeOthomanis,traditConftantinopolimcircuitu compledi,cetum&vndecimftadia.Muri,adcbtenui
iun£tura erant,vt Herodianiis tcftetur,ncmini compofitum opus,fed ex vno, perperuoque lapide, vifum fu»
ifle.Ruinas ipforum,reliquiafque,Herodiani temporibus,qui videbant, mirabantur eos, vel qui conftruxii-
fent,vel qui deleuiffent.Ex parte continentis,valde excclfi,maritimi,humiliores erant,fed bene craffi, atque
turriti.Omnium rerum,ad hominum vlus neceflariaf um,carniuni, lignorum,& maxinie pifcium,tantaeft
hicabundantiajVtfineretijfajpemanibuSjexcontinentieoscapias^atqucadeb, ciim vcrnotempore,inpon-
tum afcendunt denfigfegcs,ia£tu lapidis,velut aues,ferias: Ex feneftris quoqiie vrbis,calathis,ex corda appe-
fis,mulicfespifcentur,hamifquepifcatofes,fineefca,pelamydes capianttot,&tantas, vtfufficianttotiGrae-
ciae*& magnx parti Afiae,Europa?que. Optimarum oftrearum, tantam multitudinem capiunt, vt fuificiant
tot dierum iciunijs,quibus Graxi, pifcibus fangiiinis participibus, non Vefcuntu r. Hanc vrbem Coftantinus,
anno ab iniperio Augufti tfecentcfimo,fexagefimb fccundo,reftituit, nunctiparique nouam Romam Con-
ftantinopolitanani,legefanciuit,queniadmoduniliterae, fubequeftrieius ftatuafcriptaeindicabant.Quieta-
menappellatio vrbihonmanfit: fubditi namque,obfingularem ergadominum,acprincipem iuumobfer-
uantiam,Imperatoristamenacccdentcconfenfii,Conftantinopolim, hoceft,Conftantini ciuitatem,eam
Vocarunt;Pofr6,cumCohftantinusihdigenasciues,nonexiftim
fparfim sedificauit dOmos, quas Senatoribus habitandas dedit, atquellluftribus viris, quos fecum duxcrat ex
vrbe Roma,arque ex alijs gentibus. Fora conftituit, alia ad vrbis ornatum,alia ad vfum eiui um. Hippodro-
mon facrisa;dibus,fontibus,porticibusinftruxit,&Senatu, quem habere voluiteundem honbrem, qucm
Senatof es Romx habere folebant.Regiasaedes condidit,non multb infcriores Pvoma: regi js aedibus.Denique
in omni ornatu,fimilenl,a?qualemqueRoma?eflicereftudens, in cam magnirudinem perduxit, vt Sozome-
nustradat,hominummultitudine,&diuiti)s,maioremCohftahtinopolim effc^quaniRomam: vtquenon
immeritb Rhodoginus lib.i8.cap.25.ficut Romam totius orbis epitomen,itaConftantinopolim xacyxa xoo-^o»
vocet.Fuit & hic Academia, praeftantiffimis omnium artium profeflbribus exornata.In qua, fummo in ho-
norefuit,XII.virorumCollegium,quipublicisImperatorumimpenfis+adftudiorumconfcruationcm, ho-
norificealebantur.AuroreftZonaras,lib.3.Annalium. Plura,deauguftiflimistemplis,&intcriorevrbisor-
natu,defideranti, PetrusGillius,libris4.abundefatisfaciet. VideetiamProcopiumdeaedificijsluftiniani,
Georgium Cedrenum, Aeneam Syluiuni,Hugonem Fauolium,caeterofqueeiufdem clalfis fcriptores.Quan-
tb autemamplior Byzantij magnificentia,eb maiore dolofe, Chriftianis, ab immanifiimis Mahometi cul-
toribus,tantamvrbem,eifeereptam,recordamur,nohfineeximiaReipub.Chriftian2calamitate,atquead
ebcumfummaChriftiIefu,ferumquefacrarumignominia,AnnoaC.N.M.CCCC.LIII.DieXXIX. Maij,
DuceMahometelLTurcarumlmperatoreVIlI.DamushicquoqueftudiofolectorijVeramOttomanorum
defignationem,ex claf ifiimi viri, Adolphi Vef nerij Epitome, de rebus Turcicis,quam non ex alijs fcri-
ptorum riuulis,fed ex ipfis Turcarum annalibus, ftudiose collegit: vna etiam eorun-
v dem vultus,quemadmodum Venetijsaccurate
incifihabentur.
SI