ΖΕΥΣ ΑΜΜΩΝ ΕΞ ΑΙΓΥΠΤΟΥ
(πιν. 12 και 13)
Τό έν τοις πίναξιν 12 και 13 είκονιζόμενον χαλ- άγαλμάτιον, είνε, ώς γνωστόν, διακριτικών γνώρι-
κοΟν άγαλμάτιον αποτελεί μέρος της έν τω ΈΟνι- σμα του παρά τοις Έλλησι Διός Άμμωνος, ΟεοΟ
κω ήμών Μουσείω συλλογής αιγυπτιακών αρχαίο- ές" Αιγύπτου έλκοντος τήν καταγωγήν1. Ό κριο-
τήτων του Ιωάννου Δημητρίου του εκ Λήμνου. πρόσωπος θεός ΆμμοΟς (Ναπι ή Οΐιηαπι), έτερα
Τήν συλλογήν ταύτην κατήρτισεν Ό φιλογενής μ,ορφή του Άμμωνος, έλατρεύετο έν Αΐγύπτω
δωρητής έν Αλεξάνδρεια, ώστε τόπος ευρέσεως παρά τω κατ' εξοχήν θεώ τών Θηβών, τω άνθρω-
τών αυτήν αποτελούντων άρ/αίων δέον νά έκλη- ποκεφαλομόρφω Άμμωνι. Έξ Αιγύπτου δέ ή λα-
η ή Αίγυπτος. Τά καθέκαστα της ευρέσεως τοΟ τρεία του ΟεοΟ τούτου διεδόθη εις τήν Λιβυκήν
αγαλματίου τούτου δεν δυνάμεθα νά έξακριβώσω- Οασιν, ένθα ίδρύθη τό περίφημον Άμμώνιον. Τό
μεν διότι έστάλη τοΟτο εις το Μουσεΐον προ βρα- ίερόν τοΟτο τοΟ Άμμωνος έγνώρισαν οί Έλληνες
χέος χρόνου, μετά τον έν Αλεξάνδρεια θάνατον το πρώτον περί το 630 π.Χ. δι' ων ίδρυσαν έν τη
τοΟ δωρητοΰ (ίδε σ. 109). Κυρηναϊκη αποικιών (πρβ. τό έν τοις έπομένοις, έν
Τά άγαλμάτιον τοΟτο εΐνε συγκεκολλημένον τη σελ. 190 παρατιθέμενον χωρίον τοΟ Ηροδότου),
βάσει αύτοΰ. "Τψος έ'χει, συν τη βάσει, 0,36. 'Αλλά τά κέρατα δεν εΐνε τό μόνον κύριον γνώρι-
Τό ό'λον δ' αύτου μήκος, άνευ της βάσεως, συν τω σμα τοΰ άγαλματίου τούτου" έξ ίσου κύριον αύτου
όφει, εΐνε ενός περίπου μέτρου. γνώρισμα εΐνε 6 όφις είςον απολήγει το κάτω σώμα
Παριστάνει δέ τούτο πωγωνοφόρον άνδρα,έκτης του θεού. Επειδή δέ τοιαύτη παράστασις του Άμ-
κεφαλής του οποίου έκφύονται κέρατα κριού, μα- μωνος δεν είνε ήμΐν έν τοις σωζομένοις μνημείοις
κράν έχοντα τήν κόμην και κατά τό άνώτερον μέρος γνωστή, έξεταστέον τυγχάνει τό ζήτημα, τις δ έν
του σώματος μανδύαν περιβεβλημένον. Τό αμέσως τω προκειμένω άγαλματίω εικονιζόμενος θεός.Μνη-
ύπό τόν μανδύαν μέρος τοΟ σώματος στρογγυλού- μεϊα τινά και ιδίως μαρτυρίαι τών αρχαίων συγ-
ται και λαμβάνει σχήμα σώματος φολιδωτοί) γραφέων δύνανται νά όδηγήσωσιν ήμα.ς ασφαλώς
όφεως" συσπειροΟται δέ τοΟτο και στενουται βαθ- εις τήν λύσιν του ζητήματος τούτου,
μηδόν, έκ τών άνω προς τά κάτω, μέ/ρις ου άπο- Έν τή Κβνιιβ &Γθ1ιβο1ο^ΐΓ{ΐιβ, 1879, σ. 37,πίν.
λήγει εις τήν τοΰ όφεως κεφαλήν. Τφ' έκάτερον IX, είνε δημοσιευμένον ύπό Α. ΜοΓάίπιαηη σύμ-
δέ τών ώμων, ύπό τον μανδύαν, υπάρχει περιφε- πλέγμα χαλκοΰν εικονίζον άνδρα πωγωνοφόρον
ρική οπή (ίδε πίν. 12), ήτις έχρησίμευεν, ώς φαί- ροντα κάλαθον έπί της κεφαλής, ού το άπό τοΰ
νεται, προς ένθεσιν χειρών τοΟ άγάλματος. Έπι άνω θώρακος κάτω μέρος του σώματος λήγει εις
της κεφαλής Οά έφερε κάλαθον, ώς δήλον έκ της σώμα όφεως (στενούμενον βαθμηδόν και άπολήγον
ύπαρχούσης έκεΐ οπής (ίδε πίν. 13). Φέρει δέ κατά εις κεφαλήν όφεως, ακριβώς ώσπερ και έν τω ήμε-
τό στήθος ταινία άπό του λαιμου' έξηρτημένον ναϊ- τέρω άγαλματίω), και γυναίκα (φέρουσαν έπί κε-
σκόμορφον φυλακτήριον (αηιοΐοΐΐβ) υπό τό όποιον φαλής κέρατα βοός και έν τω μέσω αυτών τον σε-
εϊκονίζεται τετράκις, κατά μήκος του σώματος του
όψεως και εις ίσας άποστάσεις, ό καλούμενος συμ- 1 Τά 6πά τοΰ Ρ»1·1110! «3*8 ΟκΛοΙ υηά ά\β Οίίδο <1β8 Αηι-
* , , . . , „ Λ , ,. ^ , ιιιοη» (ΑΜι. ά. Ιϊβι-1. ΑΙί&ιΙ., 1862, α. 131 -/..Ι.) ότ-οστηοι/Οέντα.
Βολικός οφθαλμός, ένθετος και ούτος. Σημειωτέον κατά _~. α;ρπτ,.αχΓ~. καταγωγ% το3 Διό( "Αφωνος, άνθησαν
δ ό'τι και οί οφθαλμοί της κεφαλής του άγαλμα- ™ϋ Ι^ορδϊαε έν ΖβϊΐΒοΙιπίΊ Γϊϊγ βρταοΐιβ, 1887, σ. 8 /. ε.
τίου είνε ενθε^ΟΙ Μάτην επομένως ό Ον6Γθεο1ί (ΚαΠδΙίΙΙ,νΙΙίοΙοΒίο, I, σ. 278-305).
προσπαθεί να άποοείξτ; οτι ό Ζευς "Αμμων, (5 τοϋ Ο.Ιύμπον όεσπό-
Τά κέρατα κριοΟ, ά φέρει έπί τής κεφαλής το
ταο, κατά Πι'νοαρον, ελληνι/.ήν εχει τήν καταγωγών.
(πιν. 12 και 13)
Τό έν τοις πίναξιν 12 και 13 είκονιζόμενον χαλ- άγαλμάτιον, είνε, ώς γνωστόν, διακριτικών γνώρι-
κοΟν άγαλμάτιον αποτελεί μέρος της έν τω ΈΟνι- σμα του παρά τοις Έλλησι Διός Άμμωνος, ΟεοΟ
κω ήμών Μουσείω συλλογής αιγυπτιακών αρχαίο- ές" Αιγύπτου έλκοντος τήν καταγωγήν1. Ό κριο-
τήτων του Ιωάννου Δημητρίου του εκ Λήμνου. πρόσωπος θεός ΆμμοΟς (Ναπι ή Οΐιηαπι), έτερα
Τήν συλλογήν ταύτην κατήρτισεν Ό φιλογενής μ,ορφή του Άμμωνος, έλατρεύετο έν Αΐγύπτω
δωρητής έν Αλεξάνδρεια, ώστε τόπος ευρέσεως παρά τω κατ' εξοχήν θεώ τών Θηβών, τω άνθρω-
τών αυτήν αποτελούντων άρ/αίων δέον νά έκλη- ποκεφαλομόρφω Άμμωνι. Έξ Αιγύπτου δέ ή λα-
η ή Αίγυπτος. Τά καθέκαστα της ευρέσεως τοΟ τρεία του ΟεοΟ τούτου διεδόθη εις τήν Λιβυκήν
αγαλματίου τούτου δεν δυνάμεθα νά έξακριβώσω- Οασιν, ένθα ίδρύθη τό περίφημον Άμμώνιον. Τό
μεν διότι έστάλη τοΟτο εις το Μουσεΐον προ βρα- ίερόν τοΟτο τοΟ Άμμωνος έγνώρισαν οί Έλληνες
χέος χρόνου, μετά τον έν Αλεξάνδρεια θάνατον το πρώτον περί το 630 π.Χ. δι' ων ίδρυσαν έν τη
τοΟ δωρητοΰ (ίδε σ. 109). Κυρηναϊκη αποικιών (πρβ. τό έν τοις έπομένοις, έν
Τά άγαλμάτιον τοΟτο εΐνε συγκεκολλημένον τη σελ. 190 παρατιθέμενον χωρίον τοΟ Ηροδότου),
βάσει αύτοΰ. "Τψος έ'χει, συν τη βάσει, 0,36. 'Αλλά τά κέρατα δεν εΐνε τό μόνον κύριον γνώρι-
Τό ό'λον δ' αύτου μήκος, άνευ της βάσεως, συν τω σμα τοΰ άγαλματίου τούτου" έξ ίσου κύριον αύτου
όφει, εΐνε ενός περίπου μέτρου. γνώρισμα εΐνε 6 όφις είςον απολήγει το κάτω σώμα
Παριστάνει δέ τούτο πωγωνοφόρον άνδρα,έκτης του θεού. Επειδή δέ τοιαύτη παράστασις του Άμ-
κεφαλής του οποίου έκφύονται κέρατα κριού, μα- μωνος δεν είνε ήμΐν έν τοις σωζομένοις μνημείοις
κράν έχοντα τήν κόμην και κατά τό άνώτερον μέρος γνωστή, έξεταστέον τυγχάνει τό ζήτημα, τις δ έν
του σώματος μανδύαν περιβεβλημένον. Τό αμέσως τω προκειμένω άγαλματίω εικονιζόμενος θεός.Μνη-
ύπό τόν μανδύαν μέρος τοΟ σώματος στρογγυλού- μεϊα τινά και ιδίως μαρτυρίαι τών αρχαίων συγ-
ται και λαμβάνει σχήμα σώματος φολιδωτοί) γραφέων δύνανται νά όδηγήσωσιν ήμα.ς ασφαλώς
όφεως" συσπειροΟται δέ τοΟτο και στενουται βαθ- εις τήν λύσιν του ζητήματος τούτου,
μηδόν, έκ τών άνω προς τά κάτω, μέ/ρις ου άπο- Έν τή Κβνιιβ &Γθ1ιβο1ο^ΐΓ{ΐιβ, 1879, σ. 37,πίν.
λήγει εις τήν τοΰ όφεως κεφαλήν. Τφ' έκάτερον IX, είνε δημοσιευμένον ύπό Α. ΜοΓάίπιαηη σύμ-
δέ τών ώμων, ύπό τον μανδύαν, υπάρχει περιφε- πλέγμα χαλκοΰν εικονίζον άνδρα πωγωνοφόρον
ρική οπή (ίδε πίν. 12), ήτις έχρησίμευεν, ώς φαί- ροντα κάλαθον έπί της κεφαλής, ού το άπό τοΰ
νεται, προς ένθεσιν χειρών τοΟ άγάλματος. Έπι άνω θώρακος κάτω μέρος του σώματος λήγει εις
της κεφαλής Οά έφερε κάλαθον, ώς δήλον έκ της σώμα όφεως (στενούμενον βαθμηδόν και άπολήγον
ύπαρχούσης έκεΐ οπής (ίδε πίν. 13). Φέρει δέ κατά εις κεφαλήν όφεως, ακριβώς ώσπερ και έν τω ήμε-
τό στήθος ταινία άπό του λαιμου' έξηρτημένον ναϊ- τέρω άγαλματίω), και γυναίκα (φέρουσαν έπί κε-
σκόμορφον φυλακτήριον (αηιοΐοΐΐβ) υπό τό όποιον φαλής κέρατα βοός και έν τω μέσω αυτών τον σε-
εϊκονίζεται τετράκις, κατά μήκος του σώματος του
όψεως και εις ίσας άποστάσεις, ό καλούμενος συμ- 1 Τά 6πά τοΰ Ρ»1·1110! «3*8 ΟκΛοΙ υηά ά\β Οίίδο <1β8 Αηι-
* , , . . , „ Λ , ,. ^ , ιιιοη» (ΑΜι. ά. Ιϊβι-1. ΑΙί&ιΙ., 1862, α. 131 -/..Ι.) ότ-οστηοι/Οέντα.
Βολικός οφθαλμός, ένθετος και ούτος. Σημειωτέον κατά _~. α;ρπτ,.αχΓ~. καταγωγ% το3 Διό( "Αφωνος, άνθησαν
δ ό'τι και οί οφθαλμοί της κεφαλής του άγαλμα- ™ϋ Ι^ορδϊαε έν ΖβϊΐΒοΙιπίΊ Γϊϊγ βρταοΐιβ, 1887, σ. 8 /. ε.
τίου είνε ενθε^ΟΙ Μάτην επομένως ό Ον6Γθεο1ί (ΚαΠδΙίΙΙ,νΙΙίοΙοΒίο, I, σ. 278-305).
προσπαθεί να άποοείξτ; οτι ό Ζευς "Αμμων, (5 τοϋ Ο.Ιύμπον όεσπό-
Τά κέρατα κριοΟ, ά φέρει έπί τής κεφαλής το
ταο, κατά Πι'νοαρον, ελληνι/.ήν εχει τήν καταγωγών.