Mercuriale, Girolamo; Coriolanus, Christophorus [Ill.]: Hieronymi Mercvrialis ... De arte gymnastica libri sex: in quibus exercitationum omnium vetustarum genera, loca, modi, facultates, & quidquid denique ad corporis humani exercitationes pertinet diligenter explicatur (Amstelodami, 1672) [Cicognara, 1713]

8 Hieronymi Mercvrialis

confasequetraditarcperiunmr, ideo dehis, deque gymnasti-
ca arte, d Latinis exercitatoria dida, integram, & forsan ab alio
nunquam absolutam tra&ationem haberedecrevi, eomagis
quod Gaienus hanc haud ignobiliilimam conservatorix facui-
tatis partem esse scriptum reliquit : omnesque sere testantur
exercitationum artem, & ad avertendosfuturos morbos, &
ad custodicndam praesentem sanitatem, & ad valetudinarios
rcflciendos, (quae trcs partes universam conservatoriam efli-
ciunt) incredibilem utilitatem afferrej ut etiarn nos uberri-
me demonstraturi sumus, ubi hxc omnia distinde simul, at»
que copiose, prout rcs ipsa postulabit, in hisce libris declara-
birnus. Primo, quidfitgymnajlica, ipjk, cjuomodo, & qurndo m-
‘venta, mcia, & perfecia, quot ejus jsecies: deinde, quid exerci-
tatio, cguotgenern, (s quomodo ab mtiquis ejscerentur : postre-
mo, quid fit illa quahtas, quantitas sr occafio, qmbus hac ars
tantoperebona valetudini conjervanda conserat : demum, qu&
commoditates, qu&ve damna ab unoquoque exercitationum genere
gymnasiicd fiudiofis expeciandafint : quibus omnibus diiigen-
ter explicatis nil relidum iri spero, quod in hujusmodi trada-
tione desiderari possit : quam ideo vehementius omnes vale-
tudinis studiosos amplexuros esse auguror, quoniam hxc pars
a nobis tra&anda curativam partem tanto antecellere videtur,
quanto medicamenta ipsa ab exercitationibus superantur; de
- De tucR va- quibus * Galenus atque h Avicenna celebratissimi medicinte
iT^trimsdoc. scriptores, ita prodiderunt, exercitationes tum excrementa sol-
2 caP. i. ycre ^ tum pCr sQcio^s naeatus ejicere posse 5 tantoque tam cibis
quam medicamentis attenuantibus prasstare, quanto satius est
nulio corporis nostri incommodo exigi, qua2 redunaant, quam
pariter &carneliquanda, & solidis extenuandis : haec nam-
que incommoda calidis attenuantibusque medicamentis asso-
ciantur : exercitationes vero tantum abest ut aliquid tale se-
quatur, ut potius firmitasquaedammembrisaccedat, cum Sc
naturalis ipse calor accenditur, & ex partium inter se attritu
soliditas qutedam ac Ttstet* comparatur : Iccirco non im-
merito Athenienses Apollini gymnasium sive exercitationem
c 8 sympos. consecrarunt, signisicantes, quemadmodum auctoreft c Plu-
proh. 4. 1 tarchus, abeoDeo, qui sanitatem nobis largitur, etiambo-

num