D E ARTE GYMNASTICA Lib. IV. 295
demonstravimus) animadverso, omnibus immodicam exerci-
tationem nocere, nempe quae pucris incrementum adimit, Sc
membra colliquat, viris insequales intemperiesgignit,atque fe-
brem interdum, sicuti de illo immodice exerceri coa&o nar-
rat a Galenus in libro de caussisprse inchoantibus 5 senibus im- a Gale. 3. de
medicabiles lassitudines atque siccitates parit 5 omnibusque tan- sym?‘ cau'
dem aliquid semper boni effluere facit. Quamquam Aristote-
les 11. Ethic. adEudemum libro, ubi virtutem mediumesse
probat, excesssum in exercendo defedu magis laudat, sicut in
cibo contrarium, oTov (inquit) ^ ro <rupoi b> mTg mvoig v-yux-
vqtspov tj isargp€oA») d esoe/ipwgxj isyvnpov t£ftifx , ov ets rjs rZoQy
4"? varepCo/w, & quae sequuntur. Immodicac autem exercita-
tionis kxc signa sunto, dum articuli calidiores effedi sentiun-
tur 5 dum universum corpus aridum & inxquale apparet: dum
in motu sensus doloris cujusdam ulcerosi ssiboritur 5 dum ia-
borcoacte, & non Iponte dimittitur j dum post sudorem pal-
lor succedit, sicut in athletis immodice exercitatis evenire con-
sucvisse audor est b Aristoteles : dum insolita denique, ac val- pr^ partiG’
de molesta lassitudo percipitur. Tota itaque quantitatis exer-
citationum ratio his omnibus nobis praescripta sit. Qupdsi
multa particularia k quoquam reperientur, qute a nobisaut
ignorata,aut praetermissa videantur, illud sciat, nihil quod ad
universam artem necessario pertineat, esse, quin vel explicite,
vel implicite a nobis comprehensum habeatur, quamquam
etiam multae exercitationes sunt, quarum quantitatis termi-
num non expressimus , quod a termino illo communi prte-
scripto eorum menluram accipi volumus.
Capvt XIII.
De modo exercendi.
PRaeter locum, tempus, & quantitatem, quae in obeun-
dis exercitationibus summa cura observari debere de-
monstravimus, adest & modus, qui ut in illis ipsis, sic in
plerisque aliis rebus rede peragendis tantum potest, ut, nisi is
adhibeatur, cetera omnia iupervacanea reddantur, infinitisque
prope erroribus jam via latissime pateat. Qua de re maximead
hnjus
demonstravimus) animadverso, omnibus immodicam exerci-
tationem nocere, nempe quae pucris incrementum adimit, Sc
membra colliquat, viris insequales intemperiesgignit,atque fe-
brem interdum, sicuti de illo immodice exerceri coa&o nar-
rat a Galenus in libro de caussisprse inchoantibus 5 senibus im- a Gale. 3. de
medicabiles lassitudines atque siccitates parit 5 omnibusque tan- sym?‘ cau'
dem aliquid semper boni effluere facit. Quamquam Aristote-
les 11. Ethic. adEudemum libro, ubi virtutem mediumesse
probat, excesssum in exercendo defedu magis laudat, sicut in
cibo contrarium, oTov (inquit) ^ ro <rupoi b> mTg mvoig v-yux-
vqtspov tj isargp€oA») d esoe/ipwgxj isyvnpov t£ftifx , ov ets rjs rZoQy
4"? varepCo/w, & quae sequuntur. Immodicac autem exercita-
tionis kxc signa sunto, dum articuli calidiores effedi sentiun-
tur 5 dum universum corpus aridum & inxquale apparet: dum
in motu sensus doloris cujusdam ulcerosi ssiboritur 5 dum ia-
borcoacte, & non Iponte dimittitur j dum post sudorem pal-
lor succedit, sicut in athletis immodice exercitatis evenire con-
sucvisse audor est b Aristoteles : dum insolita denique, ac val- pr^ partiG’
de molesta lassitudo percipitur. Tota itaque quantitatis exer-
citationum ratio his omnibus nobis praescripta sit. Qupdsi
multa particularia k quoquam reperientur, qute a nobisaut
ignorata,aut praetermissa videantur, illud sciat, nihil quod ad
universam artem necessario pertineat, esse, quin vel explicite,
vel implicite a nobis comprehensum habeatur, quamquam
etiam multae exercitationes sunt, quarum quantitatis termi-
num non expressimus , quod a termino illo communi prte-
scripto eorum menluram accipi volumus.
Capvt XIII.
De modo exercendi.
PRaeter locum, tempus, & quantitatem, quae in obeun-
dis exercitationibus summa cura observari debere de-
monstravimus, adest & modus, qui ut in illis ipsis, sic in
plerisque aliis rebus rede peragendis tantum potest, ut, nisi is
adhibeatur, cetera omnia iupervacanea reddantur, infinitisque
prope erroribus jam via latissime pateat. Qua de re maximead
hnjus