DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.27069#0389
DE arte Gymnastica Lib. VI.
359
•f- C A P V T VI.
T>e Lecitonis, Sermonis, Rifm, & Fletm quditatibm.
LEdionis a medicis ad sanitatis usum probatas duas spe-
cies invenio, alteram intentam, & concitatiorem $ alte-
ram remiffiorem. Ledio intenta, quam « Cornelius Cel-
ius audor elegantissimus claram nuncupare maluit, cum sit
agitatio spiritus non leviter, necinsuperficie, (ut ^Plutarchus
scribit) sed velut in ipso fonte, in ipsis visceribus valens, calo-
rem auget, sanguinem subtilem reddit, omnes purgat venas 5
omnes aperit arterias, humorem superssuum non sinit crasse-
scere, neque concrescere, neque faecis in morem subsidere, in
his conceptaculis, quibus recipitur, & conficitur cibus. ex quo
non temere a c Celso inter ea, qute commode exercentur, pri-
mum locum recepit. Quod etiam capiti nequaquam noceat,
sed potius conferat, locupletissimi possunt testes esse d Cadius
Aurelianus, & c Seneca 3 quorum ille in curando capitis dolore
atque etiam insania similem le&ionem adhiberi consuluit : hic
vero ad refrenandas, quas patiebatur, capitis destillationcs
ipsam in frequenti usu habuisse scribit. observandum est in
hoc casu, ne in insania, aut capitis dolore difficilia intellestu
leganturj quoniam talia, /Caelio audore, non minus affi-
ciunt, quam corporis immodicae gestationes. Juvat -uisuper
clara lestio cum pedoris intimas partes, tum stomachum , cu-
jus etiam vitia, ut scribit Celsus, corrigit, quandoquidem per
ipsam pituitosa excrementa suaviter attenuantur, absumun-
turque, & caior nativus citra ullam violentiam excitatur, &
augetur. quod cognoscens Plinius major, dum voce atque sto-
macho laboraret, in eorum remedium claram le&ionem exer-
cuisse, audor est iliius g Nepos. ■ qua pariter ratione iEtius eis,
qui colicis doloribus a frigido humore genitis sollicitantur,
consuluit ieniter exclament, aut concinne cum vociferatione
procedendo legant. Sic ad phthisicos, atque tabescentesea me-
thodicos nonnulios usos fuisse legitur. de hac sermonem fa~
ciens h Avicenna dixit, quod ad legendum suaviter eft incipien-
dum, deinde vox ordimte exaltmda, fofea cum vox sortior sacla
suerit,
a Llb I.c.i»
b Iibro de
tuend. valet.
c Ioco citato.
d Ioco citato.
e Epist. 78*
/ Lib i.chrcv
cap, s.
g Lib.p episr.
penultima.
b Lib.t. fcn.j v,
doe.2v cap.2.
359
•f- C A P V T VI.
T>e Lecitonis, Sermonis, Rifm, & Fletm quditatibm.
LEdionis a medicis ad sanitatis usum probatas duas spe-
cies invenio, alteram intentam, & concitatiorem $ alte-
ram remiffiorem. Ledio intenta, quam « Cornelius Cel-
ius audor elegantissimus claram nuncupare maluit, cum sit
agitatio spiritus non leviter, necinsuperficie, (ut ^Plutarchus
scribit) sed velut in ipso fonte, in ipsis visceribus valens, calo-
rem auget, sanguinem subtilem reddit, omnes purgat venas 5
omnes aperit arterias, humorem superssuum non sinit crasse-
scere, neque concrescere, neque faecis in morem subsidere, in
his conceptaculis, quibus recipitur, & conficitur cibus. ex quo
non temere a c Celso inter ea, qute commode exercentur, pri-
mum locum recepit. Quod etiam capiti nequaquam noceat,
sed potius conferat, locupletissimi possunt testes esse d Cadius
Aurelianus, & c Seneca 3 quorum ille in curando capitis dolore
atque etiam insania similem le&ionem adhiberi consuluit : hic
vero ad refrenandas, quas patiebatur, capitis destillationcs
ipsam in frequenti usu habuisse scribit. observandum est in
hoc casu, ne in insania, aut capitis dolore difficilia intellestu
leganturj quoniam talia, /Caelio audore, non minus affi-
ciunt, quam corporis immodicae gestationes. Juvat -uisuper
clara lestio cum pedoris intimas partes, tum stomachum , cu-
jus etiam vitia, ut scribit Celsus, corrigit, quandoquidem per
ipsam pituitosa excrementa suaviter attenuantur, absumun-
turque, & caior nativus citra ullam violentiam excitatur, &
augetur. quod cognoscens Plinius major, dum voce atque sto-
macho laboraret, in eorum remedium claram le&ionem exer-
cuisse, audor est iliius g Nepos. ■ qua pariter ratione iEtius eis,
qui colicis doloribus a frigido humore genitis sollicitantur,
consuluit ieniter exclament, aut concinne cum vociferatione
procedendo legant. Sic ad phthisicos, atque tabescentesea me-
thodicos nonnulios usos fuisse legitur. de hac sermonem fa~
ciens h Avicenna dixit, quod ad legendum suaviter eft incipien-
dum, deinde vox ordimte exaltmda, fofea cum vox sortior sacla
suerit,
a Llb I.c.i»
b Iibro de
tuend. valet.
c Ioco citato.
d Ioco citato.
e Epist. 78*
/ Lib i.chrcv
cap, s.
g Lib.p episr.
penultima.
b Lib.t. fcn.j v,
doe.2v cap.2.