Mercuriale, Girolamo; Coriolanus, Christophorus [Ill.]: Hieronymi Mercvrialis ... De arte gymnastica libri sex: in quibus exercitationum omnium vetustarum genera, loca, modi, facultates, & quidquid denique ad corporis humani exercitationes pertinet diligenter explicatur (Amstelodami, 1672) [Cicognara, 1713]

D E ARTE GYMNASTIC A Lib. II. 177

ionem habemus, quimulieres & viros futuros bcllis aptos
hisce in primis exercendos curavit, id quod mulieres Scy-
tharum antea facere solitas sciebat, quas * Hippocrates &
pedibus, & ex equis arcubus uti, & sagittas ejaculari con*
suevisse , scriptum reliquit 5 ut liieam Homerum , qui
Myrmidonas Achillis milites, diim a beilo vacarent, sese
jaculando exercere, ne peritiam militarem amitterent, fin-
xit. quamperitiam quantopere jaculandi & sagittandi exer-
citatio adjuvet, quantumque eademroboris lacertis afferat,
clare indicavit Vegetius in 1. de exercitatione militari lib.
xiv. Athleticam neque jaculandi exercitatione caruisse, Her»
cules illius audor fidem facere potefl:, quem sagittandi peri-
tissimum ea facultate centaurum Nessiim quamvis remotum,
& cervam aeripidem transfixisse, harpyasque volucres in
medio aere confecisse, tradit Seneca, atque cum eo alii.
Ad htec etiam diverste illie , atque multiplices belluae, quas
in publicis ipedaculis, ac ludis athlette modo sagittis, modo
aliis armis interimebant, clarissimum argumentum prasbent,
certatores ilios athleticos jaculationem quoque exercuisse, nec
modo ignobiles, verum etiam maxime illustres viros, atque
etiam imperatores ipsos, inter quos duo adnumerantur,
Commodus videlicet Faustinae Pii & prioris Faustinte filiae, &
Marci principis filius 5 nec non Domitianus, quorum hunc
centenas vnrii generis fercts in Albano fecejjn fagittis plerumque
multis videntibus confodisfe, scribit b Tranquillus 5 illum cen-
tum iciibus in cvrenct totidem serusftravisfe, tum vctlidis viribus,
utmultus uno conficeret ictu, tradit c Herodianus : qui simili-
ter scribit adeo iili certum manum suijje, ut, quidquid oculo
deftinajjet, jaculo & fagitta cotitingeret. Ergo jaculationem &
inbellica, &inathletica, &in medicinse gynmastica locum
habuisse, compertum efl; cujus quidem jaculationis duo
potissimum instrumenta fuisse diximus, arcum & fagittas,
quos alii d Scythem Jovissilium, alii Perfen Perfeistlium invenisse
dicunt. Jam vero sagittarum multas specias fecimus, alias
subtiles & exiles, quae arcubus & balistis ejaeulabantur, quas-
esue plumbatas fuisse cxistimamus : quamplurimorum, &

Z prte-

Loco citat-

b cap j$,
c Lib. 1. cjp

d Plinius lib
7. cap.