DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.27069#0304
* sph. 28,
h lib. dc caussis
jnor-c. 21. dc
difFerentiis
fcb. cap. z.
274 Hieronymi Mercvrialis
cogitatione comprehenduntur, tradare debet. Hxc itaque cor-
pora sana, quoniam quotidie comedunt, atque nutriuntur, ne-
cessario multa excrementa generant, quae nisi continuo a cor-
pore per exercitationes educantur, tandempravas dispolitiones
ingenerant: unde prudenter scripsit a Galenus, hominem, fi uta-
tur mediocri exercitMione, & bene concoquM, corpm a fuperjlmta-
titibm mundum reddere. Verum enim vero in sanisquoque
plurima consideratione digna sese offerunt, tam ex parte exer-
citationum, quam ex parte exercitandorum. Ex parte exercita-
tionum sciri dcbct, mlUrn exercitutionem , nec 'violentmi,
neque immodicum ejje debere, ut in libro «&). (mk&s c-qou^g
adnotavit Galenus:& proptereaexercitationes fosiorum & mes-
sorum nemini fere eorum conveniunt, qui prospera valetu-
dine fruuntur 5 celeres motus, & vehementes in robustis com-
mendantur, qualis luda, discus, pila, & hujuscemodi, eo
magis si consueti fuerint; moderati omnes quibusvis fere
aptantur. Porro cx parte corporum exercitandorumh is men-
tem adhiberi oportet, confuetudini, Muti, hubitui um-verfkli
corporis, particulari rutioni vivendi, necnon temperatura. De
consuetndine sxpius diximus etiam in omnibus obscrvari de-
bere , siquidem quae consueta; sunt exercitationes, licetsint aut
nimis vehementes, aut nimis remissae, inassuetis majorcm uti-
litatem atque dele&ationem pariunt; at si quis vel minus, vel
plusquam consuevit interdum exerceatur, protinus molestia
evidenter afiicitur, ita ut non rarofebres hac ratione continge-
re, scripserit b Galenus, dum exercitationes consuetae dimit-
tuntur. Quod vero ad ajtatem pertinet, iam diximus,prove<ft:os,
& lenes remissiores qua mceteros,& paucioresexercitationes po-
scere, pueri, juvenes, atque viri motibus fereomnibus pro sua
quisque artate sufficiunt, modo aliud quid non prohibeat, aut
modum corporibus privatorum,& non athletarum convenien-
tem minime exercitationes transcendant. -Juvenes enim (dice-
cebat Hippocrates,five Polybus in primo de morbis) fi plus con-
lueto laborcnt, convulsionibus fortibus, & rupturis variis car-
nium,venarumque statim, & magis,quam senes tentantur,quod
corpus robustum & siccum habent, carnem densam, validam,
ossibus tenaciter adha:rentem,cui circumdata cutis valde tcndi-
tur.
h lib. dc caussis
jnor-c. 21. dc
difFerentiis
fcb. cap. z.
274 Hieronymi Mercvrialis
cogitatione comprehenduntur, tradare debet. Hxc itaque cor-
pora sana, quoniam quotidie comedunt, atque nutriuntur, ne-
cessario multa excrementa generant, quae nisi continuo a cor-
pore per exercitationes educantur, tandempravas dispolitiones
ingenerant: unde prudenter scripsit a Galenus, hominem, fi uta-
tur mediocri exercitMione, & bene concoquM, corpm a fuperjlmta-
titibm mundum reddere. Verum enim vero in sanisquoque
plurima consideratione digna sese offerunt, tam ex parte exer-
citationum, quam ex parte exercitandorum. Ex parte exercita-
tionum sciri dcbct, mlUrn exercitutionem , nec 'violentmi,
neque immodicum ejje debere, ut in libro «&). (mk&s c-qou^g
adnotavit Galenus:& proptereaexercitationes fosiorum & mes-
sorum nemini fere eorum conveniunt, qui prospera valetu-
dine fruuntur 5 celeres motus, & vehementes in robustis com-
mendantur, qualis luda, discus, pila, & hujuscemodi, eo
magis si consueti fuerint; moderati omnes quibusvis fere
aptantur. Porro cx parte corporum exercitandorumh is men-
tem adhiberi oportet, confuetudini, Muti, hubitui um-verfkli
corporis, particulari rutioni vivendi, necnon temperatura. De
consuetndine sxpius diximus etiam in omnibus obscrvari de-
bere , siquidem quae consueta; sunt exercitationes, licetsint aut
nimis vehementes, aut nimis remissae, inassuetis majorcm uti-
litatem atque dele&ationem pariunt; at si quis vel minus, vel
plusquam consuevit interdum exerceatur, protinus molestia
evidenter afiicitur, ita ut non rarofebres hac ratione continge-
re, scripserit b Galenus, dum exercitationes consuetae dimit-
tuntur. Quod vero ad ajtatem pertinet, iam diximus,prove<ft:os,
& lenes remissiores qua mceteros,& paucioresexercitationes po-
scere, pueri, juvenes, atque viri motibus fereomnibus pro sua
quisque artate sufficiunt, modo aliud quid non prohibeat, aut
modum corporibus privatorum,& non athletarum convenien-
tem minime exercitationes transcendant. -Juvenes enim (dice-
cebat Hippocrates,five Polybus in primo de morbis) fi plus con-
lueto laborcnt, convulsionibus fortibus, & rupturis variis car-
nium,venarumque statim, & magis,quam senes tentantur,quod
corpus robustum & siccum habent, carnem densam, validam,
ossibus tenaciter adha:rentem,cui circumdata cutis valde tcndi-
tur.