DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.42397#0240
236 Pochwala malarstwa
Śniadanie na trawie, na pewno ukazywał rzeczy „oczami myślenia” i „tak,
jak winny zostać przedstawione”. Uchybiał przy tym wielu dawnym
zasadom. Nie dał „inwencji”, nie zaprezentował „pięknej idei”, ograni-
czył kolorystykę, nie wprowadził cieni i świateł we wszystkich ciałach
z ich odcieniami i naturalnymi kolorami, zlekceważył „boski talent wyra-
żania poruszeń ducha i gwałtownych przeżyć”, uchybił przyzwoitości, zmącił
przestrzenny układ obrazu. W to miejsce stworzył swój własny porządek.
Ale - jak pisze Freart de Chambray - jeśli malarz, nawet niezadowalają-
cy w stosowaniu zasad, nada dziełu wewnętrzny ład, to będzie ono „za-
wsze szacowne i godne malarza, bo porządek jest [...] rzeczą szczególną
i cudowną, on właśnie jest ojcem piękności i udziela wdzięku nawet
najmierniejszym rzeczom czyniąc je znacznymi”. Stary doktryner rozu-
miałby, na czym polega siła tego tak niepokojącego obrazu.
Śniadanie na trawie, na pewno ukazywał rzeczy „oczami myślenia” i „tak,
jak winny zostać przedstawione”. Uchybiał przy tym wielu dawnym
zasadom. Nie dał „inwencji”, nie zaprezentował „pięknej idei”, ograni-
czył kolorystykę, nie wprowadził cieni i świateł we wszystkich ciałach
z ich odcieniami i naturalnymi kolorami, zlekceważył „boski talent wyra-
żania poruszeń ducha i gwałtownych przeżyć”, uchybił przyzwoitości, zmącił
przestrzenny układ obrazu. W to miejsce stworzył swój własny porządek.
Ale - jak pisze Freart de Chambray - jeśli malarz, nawet niezadowalają-
cy w stosowaniu zasad, nada dziełu wewnętrzny ład, to będzie ono „za-
wsze szacowne i godne malarza, bo porządek jest [...] rzeczą szczególną
i cudowną, on właśnie jest ojcem piękności i udziela wdzięku nawet
najmierniejszym rzeczom czyniąc je znacznymi”. Stary doktryner rozu-
miałby, na czym polega siła tego tak niepokojącego obrazu.