Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Hrsg.]: Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego (7-8.2009)

1. A. Stech, Wielki bukiet
Breynego, ok. 1678-1680,
ol, płótno. Zaginiony.
Dawniej: Stadtmuseum,
Danzig, kolekcja J. Kabruna.
Fot. ze zdjęcia archiwalnego
R. Petrajtis


Martwe natury
kwiatowe
Andreasa
Stecha

naukowe, w którego orbicie znalazł się Stech. Gdańsk, ze swym słynnym Gimna-
zjum Akademickim, był w XVII stuleciu jedynym ośrodkiem na terenie Rzeczy-
pospolitej, który utrzymywał stały i dość wysoki poziom nauk przyrodniczych,
fizyki i medycyny, uprawianych i finansowanych przez kupców-uczonych.
Zainteresowanie naszego malarza tematem kwiatów z pewnością nie było
przypadkowe. Już jego najwcześniejsza znana praca, Martwa natura z wie-
wiórkę z 1657 r. (Muzeum Narodowe, Gdańsk), świadczyła o dobrym przy-
swojeniu sobie aktualnych wzorców szerokiego nurtu północnoeuropejskiej
martwej natury bankietowej7. Trzy omawiane bukiety Stecha - jedyne znane
nam świadectwo uprawiania gatunku przez malarza - tradycyjnie wiąże się
z okresem jego ścisłej współpracy z Breynem w latach 1674-1684. Powsta-
nie obrazów Stecha towarzyszyłoby zatem publikacji Centurii - poświęco-
nego głównie afrykańskim roślinom egzotycznym fundamentalnego dzieła
uczonego.
Można przyjąć, że kwiaty w malarstwie Stecha występują w dwóch różnych
konwencjach - jako dekoracyjny element obrazów narracyjnych i portretów
7 Zasławska 2004, s. 75-87.

163