DOI article:
Kuczyńska, Jadwiga: Średniowieczne chrzcielnice kamienne w Polsce
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.14265#0042
38
JADWIGA KUCZYŃSKA
31. Bodzentyn,
kościół par. p.w. Wniebowzięcia NMarii Panny i św. Stanisława,
chrzcielnica
podobnie jak ornament liściasty w innych przykładach grupy. Motyw liściasty tu o wykroju półko-
listym występuje tylko w dolnej części trzonu. Inskrypcje informują, że chrzcielnica powstała
w 1460 г., a kropielnica w 1464. Herb Poraj znajdujący się na kropielnicy łączy się z osobą
Bartłomieja Gruszczyńskiego, kasztelana kaliskiego, fundatora kościoła w Iwanowicach156 oraz —
jak można przypuszczać — chrzcielnicy i kropielnicy.
Chrzcielnica w Bninie była prawdopodobnie wzorem dla trzech dalszych chrzcielnic tej grupy, dla
radomskiej, wolanowskiej i grójeckiej. Ich budowa bowiem, choć mniej smukła, zachowuje w zasadzie
te same proporcje. Różni je uproszczony profil; również motywy architektoniczne zdobiące czasze
opracowano nieco odmiennie; uległ mianowicie stylizacji motyw lilii zamykających u dołu arkadki
maswerkowe. W Wolanowie ponadto uproszczono rysunek maswerków. Dekorację chrzcielnic w Wola-
nowie i w Grójcu wzbogacają herby. W Wolanowie jedna tarcza stanowi tło dla krzyża, dwie
pozostałe — dla herbów Łabędź i Półkozic. Herby te łączą się pośrednio z rodziną Szydłowieckich l57.
|5* Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. F. Sulimierskiego, B. Chlebowskiego,
W. Walewskiego, t. 3, Warszawa 1882. s. 317.
157 J. Kieszkowski, Kanclerz Krzysztof Szydlowiecki. Z dziejów kultury i sztuki zygmuntowskich czasów, Poznań 1912,
s. 10, 18; Stanisław Szydlowiecki ożenił się około 1464 r. z Zofią Goździkową herbu Łabędź. Jakub Szydlowiecki ożenił się
z Zofią z rodu Półkozic. Umieszczony na chrzcielnicy herb Łabędź mógłby wskazywać na wykonanie chrzcielnicy w XVI w.
Przeczy jednak temu forma chrzcielnicy. W XVI w. ród Szpotów, herbu Łabędź, dziedziczył Wolanów — dawną Wolę
Kowalską; zob. A. Bastrzykowski. Zabytki kościelnego budownictwa drzewnego w diecezji sandomierskiej, Kraków
1930. s. 201.
JADWIGA KUCZYŃSKA
31. Bodzentyn,
kościół par. p.w. Wniebowzięcia NMarii Panny i św. Stanisława,
chrzcielnica
podobnie jak ornament liściasty w innych przykładach grupy. Motyw liściasty tu o wykroju półko-
listym występuje tylko w dolnej części trzonu. Inskrypcje informują, że chrzcielnica powstała
w 1460 г., a kropielnica w 1464. Herb Poraj znajdujący się na kropielnicy łączy się z osobą
Bartłomieja Gruszczyńskiego, kasztelana kaliskiego, fundatora kościoła w Iwanowicach156 oraz —
jak można przypuszczać — chrzcielnicy i kropielnicy.
Chrzcielnica w Bninie była prawdopodobnie wzorem dla trzech dalszych chrzcielnic tej grupy, dla
radomskiej, wolanowskiej i grójeckiej. Ich budowa bowiem, choć mniej smukła, zachowuje w zasadzie
te same proporcje. Różni je uproszczony profil; również motywy architektoniczne zdobiące czasze
opracowano nieco odmiennie; uległ mianowicie stylizacji motyw lilii zamykających u dołu arkadki
maswerkowe. W Wolanowie ponadto uproszczono rysunek maswerków. Dekorację chrzcielnic w Wola-
nowie i w Grójcu wzbogacają herby. W Wolanowie jedna tarcza stanowi tło dla krzyża, dwie
pozostałe — dla herbów Łabędź i Półkozic. Herby te łączą się pośrednio z rodziną Szydłowieckich l57.
|5* Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. F. Sulimierskiego, B. Chlebowskiego,
W. Walewskiego, t. 3, Warszawa 1882. s. 317.
157 J. Kieszkowski, Kanclerz Krzysztof Szydlowiecki. Z dziejów kultury i sztuki zygmuntowskich czasów, Poznań 1912,
s. 10, 18; Stanisław Szydlowiecki ożenił się około 1464 r. z Zofią Goździkową herbu Łabędź. Jakub Szydlowiecki ożenił się
z Zofią z rodu Półkozic. Umieszczony na chrzcielnicy herb Łabędź mógłby wskazywać na wykonanie chrzcielnicy w XVI w.
Przeczy jednak temu forma chrzcielnicy. W XVI w. ród Szpotów, herbu Łabędź, dziedziczył Wolanów — dawną Wolę
Kowalską; zob. A. Bastrzykowski. Zabytki kościelnego budownictwa drzewnego w diecezji sandomierskiej, Kraków
1930. s. 201.